Geri Dön

Tefsir bağlamında Muʽtezile'nin akılcı yaklaşımı ile modern akılcılığın karşılaştırılması

Comparison of Mu'tazila's rational approach and modern rationalism in the context of tafsir

  1. Tez No: 859837
  2. Yazar: CAHİDE DEMİR
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUKADDER ARİF YÜKSEL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ardahan Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 104

Özet

Muʽtezile, dini bilgi alanındaki entelektüel-mezhepçi hareketlerin en ünlüsüdür. Muʽtezile düşünürleri her şeyden önce bir“metodoloji”olarak akli tefekkürü ve dini ilkeleri, özellikle de Kur'an ayetlerini anlamak ve yorumlamak için bir kaynak olarak“akli idraki”vurgulamışlardır. Bu kelam hareketi, hicri birinci asrın sonları ile ikinci asrın başlarında, o dönemde gündemde olan Ehl-i Beyt takipçileri dışındaki hadis ehli ile Haricî, Mürcie, Kaderiyye, Müşebbihe ve Mücessime gibi mezhepler arasındaki fikrî ve mezhebî çatışma ortamında ortaya çıkmıştır. Bu teorinin kurucularına göre Mutezile olmanın temel kriteri, bilinen beş ilkeye (usûlü'l-hamse) inanmaktır. Tasvir ve tahlile dayalı bir yöntemle dinî düşünceye yeni ve daha derin bir açılım sağlamayı amaçlayan bu çalışmada, Kur'an tefsirinde Muʽtezile'nin akla yönelişi ve bu yönelişte Muʽtezile'nin akılcı yaklaşımı ile modern akılcılık karşılaştırılmaya çalışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışmanın birinci bölümde Muʽtezile ekolünü geniş çerçevede ve tefsir bağlamında ele alınmıştır. İkinci bölümde tefsir bağlamında Muʽtezile'nin akılcı yaklaşımı, üçüncü bölümde ise Muʽtezile akılcılığı ile modern akılcılığının mukayesesi detaylı incelenmiştir.

Özet (Çeviri)

Muʽtezile is the most famous of the intellectual-sectarian movements in the field of religious knowledge. Mu'tazila thinkers, above all, emphasized rational contemplation as a 'methodology' and 'rational perception' as a source for understanding and interpreting religious principles, especially the verses of the Qur'an. This theological movement emerged at the end of the first century and the beginning of the second century, in an environment of intellectual and sectarian conflict between the people of Hadith, other than the followers of Ahl al-Bayt, who were on the agenda at that time, and sects such as Kharijites, Murji'ah, Kadariyya, Müshabbihe and Mujahshima. According to the founders of this theory, the main criterion of being a Mutazijist is to believe in the five known principles (usûlü'l-hamse). In this study, which aims to provide a new and deeper expansion to religious thought with a method based on description and analysis, Muʽtezile's orientation towards reason in the interpretation of the Quran and the rational approach of Muʽtezile in this orientation are tried to be compared with modern rationalism. For this purpose, in the first part of the study, the Muʽtezile school is discussed in a broad framework and in the context of exegesis. In the second chapter, the rational approach of Muʽtazila, in the third chapter, the comparison of Muʽtezile rationalism and modern rationalism is examined in detail.

Benzer Tezler

  1. Keşşaf'ta kötülük problemi

    Problem of evil in tafseer al-Kashshaaf

    AYŞE TUBA UYSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KAMİL GÜNEŞ

  2. Zemahşerî'nin Kur'ân'ı yorumlama yöntemi (Keşşâf Örneği)

    Zamakhshari's interpretation method of the Qur'ân (Case of al-Kashshaf)

    OĞUZHAN ŞEMSEDDİN YAĞMUR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinDokuz Eylül Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖMER DUMLU

  3. تعليقات الشَّيخ إسماعيل بن محمد الجديدي الكردي (ت 1389هـ) على تفسير مدارك التَّنزيل للإمام النَّسفي من سورة مريم إلى نهاية سورة القصص (دراسةً وتحقيقاً)

    Şeyh İsmail bin Muhammed el-Cedidî el-Kurdî'nin (ö. 1389 H) İmam en-Nesefî'nin Medârikü't-Tenzîl isimli tefsirinin Meryem Suresi'nden Kasas Suresi'nin sonuna kadar âyetlerinin tefsiri (Tâlikat bağlamında bir araştırma ve tahkik) / Comments of Sheikh Ismail bin Muhammad al-Jadidi al-Kurdi (d. 1389 AH) on Madarik al-Tanzeel by Imam al-Nasafi from Surat Maryam to the end of Surat al-Qasas (Study and investigation)

    OMED ASAAD AZEEZ AZEEZ

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2024

    DinTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ENVER BAYRAM

  4. Zemahşerî'nin Keşşaf tefsirindeki Ahkam ayetlerini yorumlama metodu

    Zamakhshari's interpretation method of Ahkam verses in the Tafsir of Kafshaf

    FATMA SOLAKER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ABDULLAH ACAR

  5. El-Keşşâf tefsiri bağlamında ahkâm âyetlerin tahlili

    Analysis of ahkâm verses in the context of Al-Keşşaf commentar

    MESUT TAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DinYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULBAKİ GÜNEŞ