Geri Dön

Eski Türkçe üzerine Azerbaycan'da yapılan bilimsel çalışmalar

Scientific studies on Old Turkish in Azerbaijan

  1. Tez No: 859842
  2. Yazar: TURGAY HAJIYEV
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ŞUREDDİN MEMMEDLİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Eski Türkçe, Eski Türk yazıtları, Eski Türkçenin Azerbaycan'da öğrenilmesi, Göktürkçe, Uygur Türkçesi, Yazıtbilim, Old Turkish, Old Turkish inscriptions, Learning Old Turkish in Azerbaijan, Gokturkish, Uyghur Turkish, Inscriptionology
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ardahan Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Çağdaş Türk Dilleri ve Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 182

Özet

Eski Türkçe dönemi, bu dönemin ürünleri olan Göktürk ve Eski Uygur yazıtlarının Türk dünyasında, özellikle Türkiye'de derinlemesine incelendiği bilinmektedir. Türk genetiğinin önemli bir parçası olan Azerbaycan'da Eski Türkçe alanında hangi bilimsel çalışmalar gerçekleştirilmiştir? Tezde bu soruya yanıt aranmaktadır. Tez çalışması iki bölüm kapsamında tasarlanmıştır. Birinci bölümde Eski Türkçe üzerine Azerbaycan bilim kamuoyunda gerçekleştirilmiş faaliyetler, ikinci bölümde ise Azerbaycan arazisinde bulunmuş Eski Türk yazıtları ele alınmaktadır. Birinci bölümde esas metinden önce Eski Türkçe dönemi ve eserleri hakkında bilgiler verilmiş, Eski Türkçenin Türkiye de dâhil olmakla Türk gönül coğrafyasında öğrenilmesi meselesine değinilmiştir. Devamında konuya ilişkin Azerbaycan yayınlarının bibliyografyası sunulmuş, Azerbaycan bilim insanlarınca çalışmaların tematiği ve tekstolojik (metinsel) çalışmalar incelenmiştir. Araştırma tematiğine analizi dil, tarih, edebiyat, lingo kültüroloji konseptleri açısından aydınlık getirilmiştir. İkinci bölüm Azerbaycan'da bulunmuş Eski Türkçe harfli yazıtların tespiti, tetkiki meselelerini ihtiva etmektedir. Azerbaycan'daki kaya oymaları, Eski Türk bitigleri ve onların grafik, fonetik, gramer özellikleri, bu yazıtların araştırmacıları hakkında bilgilere yer verilmiştir. Azerbaycan'da Gemikaya-Gobustan, Gencetaşı, Mingeçevir, Nüvedi, Şeki Daşbulak, Zakatala yazıtları olarak bilinen eski Türk harfli metinleri ilgili örnekler doğrultusunda şerh edilmiştir. Sorunsalın çözümü konuya ilişkin kitapların kapak fotoğraflarıyla ve Azerbaycan yazıtlarından görüntülerle desteklenmektedir.

Özet (Çeviri)

It is known that the Old Turkish period and the Gokturk and Old Uyghur inscriptions, which are the favorite products of this period, have been studied in depth in various aspects in the Turkish world, especially in Turkey. What scientific studies have been carried out in the field of Old Turkish in Azerbaijan? An answer to this question is sought in the thesis. The thesis study is designed within two parts. In the first part, the activities carried out by the Azerbaijani scientific public on Old Turkish, and in the second part, the Old Turkic inscriptions found in Azerbaijan are discussed. In the first chapter, before the main text, information about the Old Turkish period and its works is given, and the issue of learning Old Turkish in the Turkish heartland, including Turkey, is touched upon. Subsequently, the bibliography of Azerbaijani publications on the subject is presented, and the thematic and textual studies of Azerbaijani scientists on the subject are examined. The research thematic analysis has been brought to light in terms of language, history, literature and lingo culturology concepts. The second part covers the issues of identification and examination of Old Turkish letter inscriptions found in Azerbaijan. Information about the rock carvings in Azerbaijan, Old Turkic inscriptions and their graphic, phonetic and grammatical features and the researchers of these inscriptions is included. The ancient Turkish alphabet texts known in Azerbaijan as Gemikaya-Gobustan, Ganjatashi, Mingachevir, Nuvedi, Sheki Dashbulak, Zakatala inscriptions were annotated in line with the relevant examples. The solution to the problem is supported by cover photos of books on the subject and images from Azerbaijani inscription.

Benzer Tezler

  1. Oğuz grubu Türk şivelerinde sözcük türleri

    The word types in the Turkish vernaculars of Oguz group,

    SEBAHAT ARMAĞAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DilbilimCumhuriyet Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. H. İBRAHİM DELİCE

  2. Kaşkay Türklerinin tarihi

    The History of Qashqai Turks

    BABEK CAVANŞİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. AHMET TAŞAĞIL

  3. Kirkitli dokumalarda 'Türkmen aynası' motifi

    'Türkman aynası' motif at carpets and kilims

    ŞEBNEM KOŞAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    El SanatlarıMarmara Üniversitesi

    Geleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. ŞERİFE ATLIHAN

  4. Köroğlu Destanı (Azerbaycan varyantı) inceleme-metin

    Başlık çevirisi yok

    GÜLŞEN SEYHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1990

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Eski Türk Dili Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHARREM ERGİN

  5. Sovyetler Birliği Dönemi Azerbaycan halk hikâyeleri üzerine bir inceleme

    An examinition on folk tales of Azerbaijani the period of the Soviet Union

    ALİ OKUMUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Halk Bilimi (Folklor)Kastamonu Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EYÜP AKMAN