Diyabet teknolojileri ile yaşam: Uyum ve uyumsuzluğun kökenleri ve klinik sonuçları
Living with diabetes technologies: Origins and clinical outcomes of adherence and nonadherence
- Tez No: 860135
- Danışmanlar: PROF. DR. SELÇUK DAĞDELEN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları, Endocrinology and Metabolic Diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 206
Özet
Ulusal ve uluslararası güncel diyabet kılavuzları tip 1 diyabet için altın standart tedavi olarak insülin pompalarını önermektedir. Diyabet teknolojilerinin daha geniş çapta benimsenmesinin önünde bazı engeller bulunmaktadır. Bu çalışmada tip 1 diyabetlilerde diyabet teknolojilerine uyum ve uyumsuzluğun boyutları, bu uyum ve uyumsuzluğun klinik sonuçlarıyla; altında yatan psikolojik, sosyal ve çevresel faktörlerin araştırılması amaçlanmıştır. Bu prospektif vaka-kontrol çalışmasına çoklu doz insülin enjeksiyonu yapan tip 1 diyabetli kontrol grubu (n:60) ile aktif insülin pompası kullanan (n:45) ve önceden insülin pompası kullanmış olup sonradan pompa kullanmayı bırakmış (n:12) tip 1 diyabetli vaka grubu dahil edilmiştir. Hastaların klinik seyirleri değerlendirilmiştir. Bu araştırmada hem nicel hem nitel araştırma yöntemi olmak üzere hibrit bir yöntem kullanılmıştır. Katılımcıların nöropsikiyatrik değerlendirilmesinde Diyabet Tedavi Memnuniyet Anketi (DTSQ), Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HADÖ), Hastalık Algısı Ölçeği (HAÖ), Vücut Algısı Ölçeği (VAÖ), Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ), Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ), Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalite Ölçeği-Kısa Formu (WHOQOL-BREF), Diyabet Distres Skalası (DDS), Tip 1 Diyabet Damgalama Değerlendirme Ölçeği (Tip 1-DDDÖ) ve Diyabette Yeme Sorunları Anketi (DEPS-R) kullanılmıştır. Nitel araştırma yöntemi olarak insülin pompası kullanma deneyimi olan 20 katılımcı ile derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Aktif insülin pompası kullanan hastaların son HbA1c ve glisemik değişkenlik değerlerinin çoklu doz insülin enjeksiyonu yapan hastalara kıyasla istatiksel olarak anlamlı düşük olduğu saptanmıştır (p=0.002, p=0.000). DTSQ skorlarına göre aktif insülin pompası kullanan hastalarda tedavi memnuniyetinin istatiksel anlamlı olarak daha yüksek olduğu görülmüştür (p=0.016). VAÖ skorlarına göre aktif insülin pompası kullanan hastaların vücut bölümleri ve işlevlerinden duyduğu memnuniyet daha düşük saptanmakla birlikte bu fark istatiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p=0.077). DDS skorlarına göre vaka ve kontrol grubunun benzer düzeyde yüksek diyabetik distrese sahip oldukları saptanmıştır (p=0.238). Tip 1-DDDÖ skorlarına göre her iki grubun algılanan ve/veya deneyimlenen diyabet damgalamalarının birbirine benzer olduğu görülmüştür (p=0.464). Derinlemesine görüşmelerde hastalar; insülin pompası nedeniyle damgalanma, pompanın görünürlüğü nedeniyle olumsuz beden imajına sahip olma, diyabet teknolojilerinde maliyet sorunu, teletıp uygulamaları, kablolu insülin pompasıyla yaşanan sorunlar gibi konulara dair deneyimlerini ifade etmişlerdir. Sonuç olarak hastalar insülin pompası kullanımından memnun olmakla birlikte konvansiyonel insülin pompaları hastaların diyabetik distresini azaltmak için yetersiz kalmaktadır. Bu tez çalışmasında; diyabet teknolojileri ile yaşamda, tip 1 diyabetli erişkinlerin nicel ölçeklerle saptanamayan deneyimlerinin ancak derinlemesine görüşmelerde ortaya çıkarılabildiği ilk kez bu derece kapsamlı bir şekilde ortaya konmuştur. Bu nedenle nicel ölçeklerin ötesinde hastalarla bireysel görüşme ve değerlendirmelerin yapılması önem arz eder.
Özet (Çeviri)
Current national and international diabetes guidelines recommend insulin pumps as the gold standard treatment for type 1 diabetes. There are some barriers to the wider adoption of diabetes technologies. The aim of this study was to investigate the dimensions of adherence and non-adherence with diabetes technologies in type 1 diabetics, the clinical outcomes of such adherence and non-adherence, and the underlying psychological, social and environmental factors. This prospective case-control study included a control group (n:60) with type 1 diabetes on multiple daily injections and a case group (n:57) with type 1 diabetes who were active insulin pump users (n:45) and who had previously used an insulin pump and subsequently stopped using the pump (n:12). The clinical courses of patients evaluated. In this study, a hybrid method involving both quantitative and qualitative research approaches has been employed. In the neuropsychiatric evaluation of participants, the Diabetes Treatment Satisfaction Questionnaire (DTSQ), Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS), Illness Perception Questionnaire-Revised (IPQ-R), Body Cathexis Scale (BCS), Rosenberg Self-Esteem Scale (RSES), Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS), World Health Organization Quality of Life Scale-BREF (WHOQOL-BREF), Diabetes Distress Scale (DDS), Type 1 Diabetes Stigma Assessment Scale (DSAS-1), and Diabetes Eating Problem Survey-Revised (DEPS-R) were utilized. In-depth interviews were conducted with 20 participants who had experience using an insulin pump as part of a qualitative research method. It was observed that patients actively using insulin pumps had statistically significantly lower final HbA1c and glycemic variability values compared to those who administered multiple daily injections (p=0.002, p=0.000). According to DTSQ scores, it has been observed that patients using an active insulin pump have a statistically significantly higher treatment satisfaction (p=0.016). Based on BCS scores, patients using an active insulin pump were found to have lower satisfaction with their body parts and functions, but this difference was not statistically significant (p=0.077). According to DDS scores, it was determined that the case and control groups had similar levels of high diabetic distress (p=0.238). According to the DSAS-1 scores, it was observed that the perceived and/or experienced diabetes stigmatization in both groups was similar (p=0.464). In in-depth interviews, patients expressed their experiences regarding issues such as stigmatization due to insulin pump, negative body image due to the visibility of the pump, cost issues in diabetes technologies, telemedicine applications, and problems encountered with wired insulin pumps. As a result, while patients are satisfied with insulin pump usage, conventional insulin pumps prove insufficient in alleviating diabetic distress. In this thesis study, it is emphasized for the first time to this extent that the experiences of adults with type 1 diabetes that cannot be determined with quantitative scales can only be revealed through in-depth interviews. Therefore, conducting individual interviews and assessments with patients is important beyond quantitative scales.
Benzer Tezler
- A compact low sar value circularly polarized wearable antenna design for 5G applications
5G uygulamaları için kompakt düşük sar değerli dairesel polarize giyilebilir anten tasarımı
MELİH GÖKDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA AKLEMAN YAPAR
DOÇ. DR. SAEID KARAMZADEH
- Ampute hastaların rehabilitasyonunda kullanılan yapay zeka tabanlı giyilebilir robotik dış iskeletler: Meta analiz
Artificial intelligence based wearable robotic exoskeletons for rehabilitation of amputee patients: Meta analysis
MERVE ÇÖREKÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Fizyoterapi ve RehabilitasyonÜsküdar ÜniversitesiNörobilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜRKER TEKİN ERGÜZEL
- Android tabanlı akıllı saatler için diyabet uygulaması
Diabetes application for android based smart watches
ÖMER PEKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİnönü ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT KÖSEOĞLU
- A study of polymorphic variants of repairing genes in breast cancer and comparison of patient diets in Iraqi population
Meme kanserinde onarıcı genlerin polimorfik varyantları ve Irak nüfusunda hasta beslenmelerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma
HUDA SALİH MEZAAL MEZAAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
BiyolojiAltınbaş ÜniversitesiBiyomedikal Bilimler ve Mühendislik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE SEÇMELER
- Doğa okulları; Ekoturizm bağlamında bir inceleme ve Türkiye için pilot okul önerisi
Nature schools; A research about ecotourism and a model school for Turkey
MEHMET KOYUER
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiEkoturizm Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZAFER ÖTER