Derleme Sözlüğü'nde miktar zarfları
Adverbs of quantity in Derleme Sözlüğü
- Tez No: 860136
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERGÜN ACAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sinop Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Kültür, bir milletin geçmişten günümüze meydana getirdiği, kuşaktan kuşağa devrettiği maddi ve manevi değerlerin bütünüdür. Dil ise kültürü aksettiren ayna olup kültür için ayrılmaz bir unsurdur. Kültür ve dil ilişkisini gösteren bizlere sayısız malzeme sunan kaynak da Anadolu ağızlarıdır. Anadolu ağızları üzerine hazırlanmış en ayrıntılı inceleme ise Derleme Sözlüğü'dür. Bu çalışmada Anadolu ağızlarının kelime hazinesini düzenli bir şekilde bir arada bulunduran Derleme Sözlüğü'nde miktar zarflarına dair kelimelerin tespit edilmesi üzerinde durulmuştur. Derleme Sözlüğü'ndeki miktar zarflarına dair madde başları taranarak kullanım yöreleri gösterilmiştir. Çalışmanın giriş bölümünde çalışmanın kapsamı ve amacından bahsedilmiş ve takip edilen metot belirtilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ağız terimi için çeşitli dilbilimcilerin ele aldığı tanımlamalar aktarılmıştır. Anadolu ağızlarının oluşumu, Derleme Sözlüğü'nün teşekkülü ve Anadolu ağızları üzerine yapılan sınıflandırmalar belirtilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde çeşitli dilbilimcilerin zarf kavramı hakkında tanımlamaları aktarılmıştır. Ardından zarfların özellikleri ve sınıflandırılmasına dair bilgiler verilmiştir. Bu sınıflandırmalardan sonra miktar zarflarının kullanım özellikleri belirtilerek dilbilimcilerin miktar zarflarına yaklaşımları tespit edilmiştir. Miktar zarfları mana ve fonksiyon açısından eşitlik, üstünlük, en üstünlük ve aşırılık bildiren miktar zarfları olmak üzere dört başlıkta incelenmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde Derleme Sözlüğü'nde konumuzla ilgili tespit edilen miktar zarfı adlandırmalarının sözcük sırasını, sözcüğü, sözcüğün verilen anlam ya da anlamlarını ve derlendiği yöre ve merkezleri gösteren tablolar verilmiştir. Çalışmanın sonuç bölümünde ise elde edilen çıkarımlar ve veriler paylaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Culture is the collection of material and spiritual values that a nation has created from past to present and transferred from generation to generation. Language is the mirror that reflects culture and is an integral element for culture. The source that provides us with countless materials showing the relationship between culture and language is Anatolian dialects. The most detailed study prepared on Anatolian dialects is Derleme Sözlüğü. In this study, we focused on identifying words related to adverbs of quantity in Derleme Sözlüğü, which includes the vocabulary of Anatolian dialects in an orderly manner. The lexical entry of the quantity adverbs in the Derleme Sözlüğü were scanned and their usage areas were shown. In the introduction part of the study, the scope and purpose of the study were mentioned and the method followed was stated. In the second part of the study, the definitions of dialect by various linguists were given. The formation of Anatolian dialects as well as the formation of the Derleme Sözlüğü and the classifications made on Anatolian dialects were stated. In the third part of the study, definitions of various linguists about the concept of adverb andinformationabout the properties and classification of adverbs were given. After these classifications, the usage characteristics of adverbs of quantity were specified and the approaches of linguists to adverbs of quantity were determined. Adverbs of quantity were examined under four headings in terms of meaning and function: adverbs of quantity expressing equality, comparative, superlative and excessiveness. In the fourth part of the study, tables showing quantity adverb nomenclatures related to our subject determined in Derleme Sözlüğü were given. In the conclusion section of the study, the obtained data and inferences made based on the data were shared.
Benzer Tezler
- Derleme sözlüğü'nde yer alan halk kültürü unsurları
Folk culture elements in the collation dictionary
NİSA BALIBEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)Fırat ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDA ÇETİNDAĞ SÜME
- Derleme Sözlüğü'nde geçen Kastamonu ağzına ait kelime ve deyimlerin ses bilimsel işlevliliği
Phonological functionality of the phrases and the idioms of Kastamonu dialect in Compilation Dictionary
ÖZLEM TOPCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıKastamonu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ M. MALİK BANKIR
- Derleme sözlüğü'nde Mersin ve Hatay illerine ait kelimeler
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA TOLGA SOYDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
DilbilimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. MEVLÜT ERDEM
- Derleme Sözlüğü'nde sağlık ve sağaltmayla ilgili sözler
Words about health and healing in the Compilation Dictionary
FATMA GÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıÇağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞİRVAN KALSIN
- Derleme Sözlüğü'nde deyimlerin tematik sınıflandırılması ve haritalandırılması
Thematic classification and mapping of idioms in the Compilation Dictionary
AYSUN KANMAZ
Doktora
Türkçe
2023
DilbilimKaradeniz Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASİYE MEVHİBE COŞAR