XVIII. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğunda orman kaynaklarının donanma kalyonlarının inşasında kullanılması
The use of forest resources in the construction of galleon ships in the Ottoman Empire during the eighteenth century
- Tez No: 861394
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YUSUF ALPEREN AYDIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: çevre tarihi, Osmanlı denizciliği, Osmanlı ormancılığı, kalyon, kereste, Avrupa, Çin, XVIII. yüzyıl, environmental history, Ottoman maritime, Ottoman forestry, galleon, timber, Europe, China, eighteenth century
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 253
Özet
Çevre tarihi ve karşılaştırmalı tarih yaklaşımlarını uygulanan“XVIII. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğunda Orman Kaynaklarının Donanma Kalyonlarının İnşasında Kullanılması”başlıklı bu tez çalışması, Osmanlı tarihinin iki önemli alanı olarak denizcilik tarihi ile ormancılık tarihi arasında bir bağlantı araştırmayı amaçlamaktadır. Araştırma kapsamında bu tez, giriş ve sonuç kısmıların yanı sıra aşağıdaki ana meseleleri ihtiva eden üç bölüme ayrılmaktadır. Tezin birinci bölümünde, öncelikle tarihte orman ve denizcilik arasındaki ilişkiyi, esasen Yeni Çağ döneminde kereste olarak orman kaynaklarının donanma gemi inşasında önemi ve rolünü incelemektedir. Bu bölümde ayrıca XVIII. yüzyılda İngiltere ve Fransa gibi bazı Avrupa ülkelerinin donanmalarının gemi inşa faaliyetleri, gemi inşasında kullanılan kereste türleri, kerestenin tedarik edilen bölgeler, kerestelerin tedarik süreci ve ilgili sorunlar, kereste yetersizliğinin yanı sıra Avrupa'da ormanların muhafazasına dair meseleler ele alınmaktadır. Bunun dışında, Qing Hanedanlığı döneminde Çin'in donanma durumu, gemi inşa faaliyetleri, gemi inşasında kereste kullanımı ve orman yönetiminden de söz edilmektedir. İkinci bölümde Osmanlı donanmasının XVIII. yüzyıldaki genel vaziyeti ile birlikte kalyon inşa edilen tersâneler, gemi inşasında çalışan ahşap ustaları ve görevliler, inşa edilen kalyon sayısı ve gemi inşasını etkileyen faktörler gibi mesele ele alınmaktadır. Üçüncü bölümde ise, XVIII. yüzyılda kalyon gemi inşasında kereste kullanımı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun ormanların genel vaziyeti olmak üzere iki mesele incelemektedir. İlk olarak, gemi inşasında kullanılan kereste türleri, ihtiyaç duyulan kereste miktarı, kerestenin tedarik edilen bölgeler, kerestenin temini, nakli ve depolama süreçleri ile bu süreçte ortaya çıkan sorunlar tetkik edilmektedir. İkincisi, Osmanlı İmparatorluğu'nda ormanların genel vaziyeti, Osmanlıların ormanlar algısı, ormansızlaşma sıkıntısı ve orman yönetimi ile birlikte orman kaynaklarının korunmasıyla ilgili bazı meseleler incelenmektedir. Son olarak, sonuç kısmında XVIII. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu ile Avrupa ülkeleri ve Çin'deki Qing Hanedanı arasındaki donanma gemi inşasında kerestenin kullanımına ilişkin bazı genel karşılaştırmalar ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
By approaching environmental history and comparative history, this thesis, titled“The Use of Forest Resources in the Construction of Galleon Ships in the Ottoman Empire During the Eighteenth Century,”aims to explore the connection between maritime history and forestry history—two essential areas within Ottoman history. Within the scope of the research, this dissertation comprises three chapters, including an introduction, a conclusion, and the following main issues: The first chapter of the thesis explores the historical relationship between forests and maritime activities, focusing on the significance and role of forest resources, primarily timber, in naval shipbuilding during the early modern period. Within this chapter, there is a discussion of the shipbuilding practices of various European nations, including Britain and France. It delves into the types of timber employed in ship construction, the geographical sources of timber, the procurement process, associated challenges, timber shortages, and the management of forests in eighteenth-century Europe. Additionally, the chapter touches upon the status of naval and shipbuilding activities in China, addressing the exploitation and utilisation of timber in shipbuilding and forest management practices during the Qing Dynasty. The second chapter reviews various aspects, including the overall state of the Ottoman Navy in the eighteenth century, the shipyards responsible for galleon construction, wood craftsmen and officials involved in shipyard operations, the quantity of galleons produced, and the factors influencing shipbuilding activities. Moving on to the third chapter, it delves into two key issues: the utilisation of timbers in eighteenth-century galleon shipbuilding and the condition of Ottoman Empire forests. The first part of the chapter explores the types and quantities of timber used, the regions of timber supply, as well as the supply, transportation, and storage processes, including the challenges encountered. The second part investigates the overall state of Ottoman forests, the Ottoman perception of forests, issues of deforestation, and forest management, along with concerns related to the protection of forest resources in the Ottoman Empire. In conclusion, the final section offers general comparisons regarding the utilisation of timber in naval shipbuilding among the Ottoman Empire, European countries, and the Qing Dynasty in China during the eighteenth century.
Benzer Tezler
- Dünden bugüne rebab ve yeniden ele alınması
Başlık çevirisi yok
M. REFİK KAYA
Sanatta Yeterlik
Türkçe
1998
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiTürk Sanat Müziği Ana Sanat Dalı
DOÇ. M. CAHİT ATASOY
- Klasik dönemde Osmanlı eyalet taksimatı
Ottoman provincial administration in the classical age
SULTAN TAŞKESEN
- 17. yüzyılda Hassa Mimarlar Ocağı'nın arka planı: Başmimar-bâni-yapı ilişkisi
The background of the Ottoman guild of architects in the 17th century: Relation between chief architect, patron and, building
AYSU ATEŞ
Doktora
Türkçe
2022
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞÜKRÜ SÖNMEZER
- Ampir üsluplu bazı İstanbul yapıları
Başlık çevirisi yok
OSMAN ATASARAL
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEKİ SÖNMEZ