The New geopolitics of energy
Enerjinin yeni jeopoliği
- Tez No: 86189
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MENSUR AKGÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Enerji, Siyasal Bilimler, Uluslararası İlişkiler, Energy, Political Science, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler (İngilizce) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
ÖZET Enerjinin Yeni Jeopolitiği başlığı altında yapılan bu çalışma, 1991 yıylında SSCB'nin dağılmasının ardından Kafkasya ve Orta Asya'ya atfedilen yeni önem; yani zengin bakir yeraltı, özellikle de enerji kaynaklarının bir anda dünya iş ve siyaset çevrelerinin dikkatinin bu bölgeye yoğunlaşmasıyla kazandığı önem etrafında şekillenmiştir. SSCB'nin dağılmasından sonra serbest kalan Türk Cumhuriyetlerin topraklarının bulunduğu, MacKinder'in Heartland teorisindeki yaklaşım ile kalp olarak nitelendirebileceğimiz bölgenin en hayati noktalımdan biri olan bu alan dünya siyasetinde enerji odaklı olarak yerini almıştır. Genel olarak bakıldığında çalışmanın içeriğinde, dağılma sonrası bölgenin kazandığı enerji merkezli jeostratejik ve jeoekonomik önem, yeni enerji kaynaklan, bunların paylaşımı ve asıl olarak da bu enerji kaynaklarının kontrol altında tutulmasına imkan tanıyacak olan enerjiyi uluslararası piyasalara ulaştıracak nihai güzergahın belirlenmesi hususunda yaşanan mücadelenin üzerinde durulmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede de boru hatları meselesine değinilmiştir. Çalışma biri giriş bölümü olmak üzere toplam altı bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde jeopolitik kavramının yeniden gündeme gelmesi, ve Sovyetler Birliğinin dağılası sonrasında eneji merkezli olarak Kafkasya ve Orta Asya'nın dünya siyasetinde yerini almasına değinilmiştir. İkinci bölümde dünya petrol ve doğal gazının arz ve talebi incelenmiş; bu bağlamda, Hazar Havzası içerisindeki petrol rezervleri, bu rezervlerin ülkelere göre dağılımı, mezkur enerji kaynaklarının dağılımı ve geleceği ile petrol için oluşturulan iki önemli konsorsiyum incelenmeye çalışılmıştır. VUÜçüncü bölüm Boru Hatları Sorununa ayrılmıştır. Boru hatları meselesinde ekonomik ve politik sebepler etrafında ABD'den Japonya'ya, Türkiye'den Hindistan'a kadar çok değişik uçlardaki global ve bölgesel güçlerin olayın akışı içine girmeleri ve Hazar Havzasının petrol ve doğal gazının uluslararası pazarlara çıkışı olmayan bu iç kara bölgesinden uluslararası piyasalara ulaştıracak olan nihai boru hattının belirlenmesindeki mücadeleleri incelenmeye çalışılmıştır. Doğu ve Batı yönlü ikili bir ayırıma gidilerek konu incelenmeye çalışılmış. Çıkar çatışmalarının odağındaki asıl önerilerin Batı yönündeki hatlar olması dolayısıyla bu konuya ayrı bir önem atfedilmiş ve bu çerçevede, dördüncü bölümde Rusya ve Türkiye arasındaki rekabete değinilmiştir. Bu bağlamda, rekabetin merkezindeki konular olan güvenlik, çevre ve en önemlisi de Türk Boğazlarının bu Hazar bölgesi enerji kaynaklarının geleceğindeki yeri tartışılmıştır. Müteakiben beşinci bölümde, görünüşte, merkezdeki devletler arasında bir rekabetin yaşandığı,bir çok projeyi gelecekte hukuksal olarak geçersiz kılabilecek, ancak daha geniş anlamda boru hatlarının geleceğini etkiliyecek ve kaynaklar üzerinde hakimiyetin kurulmasına imkan tanıyabilecek olan Hazar Denizi 'nin statüsü tartışmalarına ve burada yaşanan mücadele üzerinde durulmuştur. Çalışmanın nihayetinde bölgenin jeopolitik öneminin sadece enerji kaynaklarından kaynaklanmadığı, ancak gelecek yıllardaki enerji talebinde yaşanacak muhtemel artışlar açısından ekonomik bir ödül olduğu belirtilerek, bölgede sağlanacak çok taraflılık çerçevesinde bir jeopolitik istikrarın gerekli olduğu, aksi takdirde ise bu bölgede oluşan jeopolitik boşluğun sebebiyet verdiği bir çatışmalar ve rekabet alam olarak karşımıza çıkabileceği kanaatine varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Gürcistan'ın yeni jeopolitiği
The new geopolitics of Georgia
CEM KÜÇÜKALİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Uluslararası İlişkilerYeni Yüzyıl ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR HACISALİHOĞLU
- Klasikten eleştirel jeopolitiğe Karadeniz jeopolitiğinin dönüşümü
From classical to critical geopolitics: Transformation of the Black Sea geopolitics
GÖKNİL ERBAŞ
Doktora
Türkçe
2012
Uluslararası İlişkilerAnkara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN UZGEL
- Yeni Karadeniz jeopolitiğinde enerji nakil hatları: Güney Gaz Koridoru
Energy transportation lines in the new Black Sea geopolitics: South Gas Corridor
SAMİG GOYUSHOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
EnerjiBursa Uludağ ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEZGİN KAYA
- Yeni enerji havzalarının ortaya çıkmasının Kuzey Kutbu Arktika jeopolitik konumuna etkileri
The effects of the emergence of new energy basins on the Arctic geopolitical location
ONUR LİMON
Doktora
Türkçe
2020
Uluslararası İlişkilerTrakya ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN BERKE DİLAN
- Soğuk savaş sonrasında Avrupa Birliği ve Rusya ilişkilerinde Belarus jeopolitiği'nin önemi: Enerji faktörü
After the cold war European Union and Russia relations and the importance of geopolitics of Belarus: The energy factor
NURCİHAN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerAkdeniz ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZTÜRK