Ortaokullarda dezavantajlılığın öğrencilere etkisini azaltmaya yönelik yapılan sosyal adalet uygulamaları
Schools profile for disadvantageous students and social justice practices applied in schools to mitigate the impact of disadvantageousness on these students
- Tez No: 862490
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMİNE ÖNDER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 399
Özet
Bu araştırmada, okulların dezavantajlı öğrenci profilini, dezavantajlılığın öğrenciler üzerindeki etkisini, bu etkiyi telafi etmeye yönelik okullarda yapılan sosyal adalet uygulamalarını ve bu uygulamaların kapsamını, işe yarama ve iş görme potansiyelini incelemek amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerine dayalı gerçekleştirilen çalışmada olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırma Antalya ili Kepez ilçesinde on okulda görev yapan 19 okul yöneticisi, 33 öğretmen ve 26 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri, yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla elde edilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak MAXQDA 2020 nitel veri analiz yazılımında analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre okullarda ailesel, bireysel, çevresel ve sosyokültürel özelliklere bağlı farklı açılardan dezavantajlı öğrenciler bulunmaktadır. Dezavantajlı öğrencilerin tespiti için okullarda belge/formlar ve etkileşime dayalı yollar kullanılmaktadır. Dezavantajlılık öğrenciler üzerinde akademik, sosyal, psikolojik, davranışsal, fiziksel ve diğer açılardan birçok etki oluşturmaktadır. Dezavantajlı olmanın eğitsel açıdan öğrenciler üzerinde oluşturduğu bu etkileri azaltmak veya ortadan kaldırmak amacıyla okullarda öğrencilerin kendilerini gerçekleştirmelerine ve geliştirmelerine, kaynak temini ve dağıtımına, fırsat ve imkân eşitliği sağlamaya, destekleyici okul ortamı oluşturmaya yönelik uygulamaların yanı sıra diğer kategorisi altında verilen çok farklı uygulamaların yapıldığı belirlenmiştir. Yapılan uygulamalar belirlenirken ise uygulamanın niteliğinin, öğrenci, okul ve çevresel özelliklerin, pozitif ayrımcılığın, kapsayıcılığın ve diğer kategorisi altında çeşitli unsurlarının göz önünde bulundurulduğu görülmüştür. Ayrıca yapılan bu uygulamaların dezavantajlı öğrencilere akademik, sosyal, psikolojik açıdan çeşitli olumlu katkılarda bulunduğu saptanmıştır. Ancak dezavantajlı olmanın öğrenciler üzerinde oluşturduğu etkileri azaltmak/ortadan kaldırmak amaçlı olarak okullarda yapılan uygulamalarda okul, veli, iletişim, personel, öğrenci, çevre ve diğer kategorisi altında yer alan birçok engelle de karşılaşıldığı tespit edilmiştir. Bu nedenlere bağlı olarak da tüm dezavantajlı öğrencilere tam anlamıyla ulaşılamadığı görülmüştür. Dezavantajlılığın öğrenciler üzerinde oluşturduğu etkileri azaltmak/ortadan kaldırmak için okullarda çeşitli uygulamalar yapılsa da hala çeşitli uygulamaların yapılmasına ihtiyaç duyulduğu belirlenmiştir. Bu bağlamda okul-aile-çevre iş birliğine, öğrencilerin geliştirilmesine, sosyal adalet uygulamalarına, okul kaynaklarına, eğitim sistemine, okulun yapısına, mevzuatı iyileştirmeye, okulların insan kaynaklarına ve işleyişin kolaylaştırılmasına yönelik çeşitli uygulamaların yapılmasına gereksinim duyulduğu saptanmıştır. Bu açıdan okullarda dezavantajlı öğrencileri destekleyici daha kalıcı, kapsayıcı, etkili ve sürdürülebilir politikalar geliştirilmesi gerektiği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
This work aims to examine the disadvantageous student profile in schools, the impact of disadvantageousness on students, social justice practices applied and implemented in schools to address this impact, and the scope, effectiveness, and potential success for these practices. The study was conducted using qualitative research methods with a phenomenological design. In addition, the research was carried out among 19 school administrators, 33 teachers, and 26 students from ten schools in the Kepez district of Antalya province. Also, research data were obtained through semi-structured interviews and analysed by using content analysis method in MAXQDA 2020 qualitative data analysis software. Based on the research findings, disadvantageous students have been identified from various perspectives based on familial, individual, environmental, and socio-cultural characteristics in schools. Furthermore, schools utilize documents/forms and interaction-based methods for identifying disadvantageous students. Disadvantageousness creates multiple effects on students academically, socially, psychologically, behaviourally, physically, and in other aspects. To mitigate or eliminate the effects of educational disadvantageousness on the students, various practices are carried out in schools to support students in self-realization, improvement, resource provision and distribution, equal opportunities, and creating a supportive school environment. It was identified that a wide range of diverse practices is applied under the category of“other,”considering the nature of the practice, student, school and environmental characteristics, positive discrimination, inclusivity, and various elements under other categories. Moreover, it was observed that these implemented practices contribute positively to disadvantageous students in terms of academic, social, and psychological aspects. However, it was noted that despite of the efforts made in schools to reduce or eliminate the effects of disadvantageousness on students, numerous obstacles are encountered under various categories such as school, parental involvement, communication, staff, students, environment, and other factors. Hence, it is observed that reaching completely all disadvantageous students remains challenging. Although various practices are carried out in schools to reduce/eliminate the effects of disadvantage on students, it has been determined that various practices are still needed. It was concluded that despite of the various practices applied in schools to reduce the effects of disadvantage on students, there is still a need for various practices focusing on school-family-community collaboration, student development, social justice practices, school resources, education system, school structure, improving legislation, human resources in schools, and facilitating operations. Therefore, it is necessary to develop more permanent, inclusive, effective, and sustainable policies in schools to support disadvantageous students.
Benzer Tezler
- Ortaokullarda görev yapan okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik davranışları: Konya ili örneği
School administrators' instructional leadership attitudes, who work at middle schools in Konya province
MUSTAFA ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimMevlana ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA GÜRSEL
- Ortaokullarda çalışan öğretmenlerin mesleki gelişim etkinliklerine yönelik görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
The investigation of various variations terms of opinions for professional development activities of teachers working in secondary schools
SERAP HAKYEMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELEK ÇAKMAK
- Ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin okul sağlığına ilişkin algıları ve görüşleri
Perceptions and opinions of teachers working in secondary schools regarding school health
BAHADIR ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SONER DOĞAN
- Ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin örgütsel sinizmi ile yöneticilerinin çatışma yönetme stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between organizational cynicism of teachers working in secondary schools and the conflict management styles of their administrators
OSMAN KÖKTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KORKMAZ
- Ortaokullarda görev yapan öğretmen ve yöneticilerin öğrenen okul algıları ve bu okullardaki öğrencilerin başarıları
Learning school perceptions of teachers and administrators who work at secondary schools and achievements of the students in these schools
ERTUĞRUL ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAKBULE KALI SOYER