Kemaliye (Eğin) evlerinin toprak düz dam yapım sistemlerinin korunması ve onarımına yönelik bir model önerisi
A model proposal for the preservation and restoration of flat earthen roof construction systems of Kemaliye (Egin) houses
- Tez No: 864287
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİLEK EKŞİ AKBULUT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, İnşaat Mühendisliği, Architecture, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı Bilgisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 253
Özet
Tez kapsamında, Kemaliye evlerinin özgün düz toprak damlarının sürekli bakım ihtiyacını azaltmak amacıyla, çeşitli katkı malzemeleri ile damlarda kullanılan toprak malzemenin su geçirimlilik özelliklerinin iyileştirilmesi ve getirilen önerinin özgün yapım tekniğine uygunluğunun test edilmesi hedeflenmiştir. Giriş bölümünün ardından, ikinci bölümde farklı coğrafyalarda ve Anadolu'da uygulanan geleneksel düz toprak dam yapım teknikleri incelenmiş, koruma sorunları ile çağdaş koruma yöntemlerine değinilmiştir. Tezin üçüncü bölümünde Kemaliye yerleşiminin özellikleri incelenmiş; literatür ve alan çalışmaları ile düz toprak dam yapım tekniği araştırılarak belgelenmiştir. Dördüncü bölümde yapı toprağının malzeme özelliklerini belirlemek ve iyileştirebilmek için gerçekleştirilebilecek deneyler ve kullanılabilecek katkılar tanımlanmıştır. Beşinci bölümünde laboratuvar ortamında gerçekleştirilen deneylere yer verilmiştir. Öncelikle Kemaliye evlerinde kullanılan özgün toprak ve taş malzemelerin iç yapı özellikleri ile toprak malzemenin geoteknik ve fiziksel malzeme özellikleri incelenmiştir. Ardından katkılı numunelerin geoteknik özelliklerinin yanı sıra kısa ve uzun vadeli fiziksel malzeme özellikleri belirlenmiş, en iyi performansı sergileyen 2 katkı malzemesi seçilmiştir. Seçilen katkı malzemeleri ve özgün malzeme ile farklı su muhtevalarında numuneler tekrar üretilmiş, fiziksel ve mekanik malzeme özellikleri incelenmiştir. Ardından donma-çözülme çevrimlerine maruz bırakılan numunelerin fiziksel ve mekanik malzeme özellikleri tekrar ölçülerek karşılaştırılmıştır. Tezin altıncı bölümünde alan çalışması yer almaktadır. Özgün dam modeli ve önerilen katkılarla üretilen dam modelleri olmak üzere 3 model yerel yapı ustası ile Kemaliye'de inşa edilmiştir. Dam modelleri özgün yapım tekniği ile yapılan bir ahşap konstrüksiyonun üzerine yerleştirilmiş, böylelikle oluşturulan mekandaki iç hava koşulları da incelenebilmiştir. İnşa edilen modeller bir yıl boyunca dış hava koşullarına maruz bırakılmış, yapılan ölçümler ve gözlemlerle model damların performansı değerlendirilmiştir. Yedinci sonuç bölümünde laboratuvar ve alan çalışmasından elde edilen veriler karşılaştırılmıştır. Böylelikle, geliştirilen yeni dam sisteminin uygunluğu yerinde incelenebilmiş; farklı katkı malzemelerinin düz toprak damların yalıtım sorunlarına karşı etkileri değerlendirerek, Kemaliye evlerinin toprak düz dam yapım sistemlerinin korunması ve onarımına yönelik bir model önerisi getirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Within the scope of the thesis, the aim was to reduce the continuous maintenance need of the original flat earthen roofs of Kemaliye houses by improving the water permeability properties of the earth material used on the roofs with various additives and to test the compatibility of the proposed solution with the original construction technique. After the introduction, in the second section, traditional flat earth roof construction techniques applied in different regions and in Anatolia were examined, and issues of preservation and contemporary preservation methods were discussed. In the third section of the thesis, the characteristics of the Kemaliye settlement were examined; the flat earth roof construction technique was researched and documented through literature and field studies. In the fourth section, experiments that can be carried out to determine and improve the material properties of the building earth and the additives that can be used were defined. The fifth section presents the experiments conducted in the laboratory environment. First, the internal structural properties of the original earth and stone materials used in Kemaliye houses were examined, as well as the geotechnical and physical material properties of the earth material. Then, samples with additives were reproduced at different moisture contents, and their physical and mechanical material properties were examined. Subsequently, samples exposed to freeze-thaw cycles were re-measured for their physical and mechanical material properties and compared. The sixth section of the thesis includes fieldwork. Three models were built in Kemaliye with the participation of local craftsmen: an original roof model and roof models produced with the proposed additives. The roof models were placed on a wooden construction made using the original construction technique, allowing the examination of the indoor air conditions in the created space. The constructed models were exposed to outdoor weather conditions for one year, and the performance of the model roofs was evaluated through measurements and observations. In the seventh conclusion section, the data obtained from laboratory and field studies were compared. Thus, the suitability of the developed new roof system could be examined on-site; an model proposal for the protection and repair of Kemaliye houses' flat earth roof construction systems was made by evaluating the effects of different additives on the insulation problems of flat earth roofs.
Benzer Tezler
- Geleneksel Eğin evlerinin korunması bağlamında modern yöntemler ve çağdaş malzeme kullanımının araştırılması
Investigation of modern methods and contemporary material use in the context of conservation of traditional Egin houses
MELİKE YAPAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkErciyes ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GONCA BÜYÜKMIHCI
- Kemaliye (Eğin) yerleşme dokusu ve evleri üzerine bir araştırma
Kemaliye (Eğin) a research study of settlement patterns and dwellings
BERRİN ALPER
Doktora
Türkçe
1990
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN SÖZEN
- Kemaliye (Eğin) yöresi halk müziğinin incelenmesi
Research for Kemaliye(Eğin) region folk music
SERTAN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Halk Bilimi (Folklor)Sakarya ÜniversitesiFolklor ve Müzikoloji Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. TÜRKER EROĞLU
- Kemaliye (Eğin) halıları
Kemaliye (Eğin) carpets
NOMAN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
El SanatlarıAtatürk ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELMAN CAN
- Etnografya bilimi ışığında Kemaliye'de (Eğin) bulunan etnografik eser örnekleri
Samples of ethnographic works found in Kemaliye (Eğin) in the light of ethnography
GÜL YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sanat TarihiErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SONGÜL ALŞAN