SSCB'nin işgalinden günümüze Afganistan'da Şiilik
Shiism in Afghanistan from the occupation of the USSR to the present day
- Tez No: 864411
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET DALKILIÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 288
Özet
Afganistan, Orta Asya'da onlarca etnik topluluğu içerisinde barındıran çok kültürlü ve mezhepli bir ülke olarak dikkatleri üzerine çeken bir ülkedir. Bu ülkedeki Şiîlerin ekseriyeti İmâmî, az bir kısmı da İsmâilîliğe mensuptur. Etnik olarak üçüncü büyük grup olan Hazaraların çoğu Şiîdir. Afganistan'da Şiîler ile Sünnîler arasında tarih boyunca pek çok mücadele yaşanmış, yaşanmaya da devam etmektedir. Ekseriyetini Hazaraların oluşturduğu Şiîler ile uzun yıllardır ülkeyi yönetmekte olan Peştunlar arasında, bazı dönemlerde Tacik, Özbek gibi diğer azınlık toplulukların da dahil olmasıyla mezhebin asabiyetten, asabiyetin de mezhepten beslendiği menfi hadiseler olagelmiştir. Şiîlik-Sünnîlik geriliminde Hazaralar ön plana çıkan topluluklardan biridir. Giriş, üç bölüm ve sonuç kısmından oluşan bu çalışmada SSCB'nin Afganistan'ı işgal ettiği 1979 tarihi başlangıç kabul edilerek Şiîlerin Afganistan'daki siyasi, sosyal-kültürel ve mezhebi durumları konu edilmiştir. Bu bağlamda Şiîlerin işgale karşı duruşları, işgal sonrası yaşanan mücahid gruplar arasındaki savaşlar, Şiî Hazaralar ve Taliban, 2001 sonrası elde ettikleri haklar, İran ile olan müspet ve menfî ilişkiler üzerinden Şiîlerin ülke içindeki ve dışındaki durumları, zaman-mekân ve fikir-hadise irtibatı kurularak süreç takibinin yapıldığı bir anlatımla ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
Afghanistan is a country that attracts attention in Central Asia given that it is a multicultural and sectarian country with dozens of ethnic communities. The majority of the Shiites in the country are Imāmī and a small number are Ismā'ilī Shiites. Most of the Hazaras, the third largest ethnic group, are Shiites. There have been many struggles between the Shiites and Sunnis in Afghanistan throughout history, and they continue to do so. Between the Shiites, the majority of whom are Hazaras, and the Pashtuns, who have ruled the country for many years, there have been some negative incidents in which sect has fed sectarianism, and sectarianism has fed tribalism (asabiyyah), sometimes with the involvement of other minority communities such as Tajiks and Uzbeks. The Hazaras are one of the communities that come to the forefront in the tension between Shiism and Sunnism. In this study, which consists of an introduction, three chapters and a conclusion, the political, social-cultural and sectarian situation of the Shiites in Afghanistan is discussed by taking 1979 as the beginning of the USSR's occupation of Afghanistan. In this context, the stance of the Shiites against the occupation, the wars between the mujahideen groups after the occupation, the Shiite Hazaras and the Taliban, the rights they obtained after 2001, the situation of the Shiites inside and outside the country through the positive and negative relations with Iran, are discussed in a narrative in which the process is followed by establishing a connection between time-space and idea-event.
Benzer Tezler
- 11 Eylül 2001 sonrası Pakistan'ın terörizmle mücadelesinin Afganistan milli güvenliğine etkisi
The effect of Pakistan's fight against terrorism after 11 September 2001 on national security of Afghanistan
GULBEDDIN RAHIMI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Uluslararası İlişkilerKastamonu ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FIRAT YALDIZ
- Sovyet işgalinden bugüne ABD dış politikasında Afganistan
Afghanistan in US foreign policy since the USSR occupation
SADAM HUSSIN SAFI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Siyasal BilimlerAfyon Kocatepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞAHİN ERAY KIRDIM
- Rus emperyalizmine karşı Kuzey Kafkasya'da birlik kurma çalışmaları (1781-2011)
Studies on establishing the union in North Caucasus against Russian imperialism (1781-2011)
BEKİR ÖZBAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TarihKırıkkale ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEYFULLAH YALIN
- Lozan Antlaşması ve Montreux Boğazlar Sözleşmesi bağlamında boğazlar sorunu
The Straits problem within the context of lausanne Agreement and Montreux Straits Agreement
NİMET GAYE ERSÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
TarihAnkara ÜniversitesiTürkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İZZET ÖZTOPRAK
- Sovyet öncesinden günümüze hazar ve çevresinin durumu
Situation of the caspian sea and the caspian region from pre-Soviet era to present
MUSTAFA GÖKÇE