Geri Dön

Lise öğrencilerinin riskli davranışları ile problemli internet kullanımı arasındaki ilişkinin incelenmesi

Researching the connection between high school students' risky behaviors with problematic internet usage

PDF İndir

  1. Tez No: 864787
  2. Yazar: BETÜL YÜCEL
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED ÇİFTÇİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: riskli davranışlar, internet kullanımı, problemli internet kullanımı, ergen, risky behaviors, internet usege, problematic internet usege, adolescent
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışma Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 124

Özet

Amaç: Bu araştırmanın amacı, lise öğrencilerinde problemli internet kullanımının riskli davranışları yordayıp yordamadığını araştırmak ve problemli internet kullanımı ile riskli davranışları cinsiyet, okul türü, sınıf düzeyi, sosyoekonomik durum, anne eğitim düzeyi ve yılsonu not ortalaması değişkenleri temelinde incelemektir. Yöntem: Araştırmanın evrenini 2022-2023 eğitim öğretim yılında Erzurum ilinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı resmi liselerde öğrenim görmekte olan öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise evren içerisindeki farklı ortaöğretim kurumlarından uygun örnekleme yöntemiyle seçilen 661 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Gençtanırım-Kuru (2014) tarafından geliştirilen“Riskli Davranış Ölçeği-Ergen (RDÖ-E)”, Ceyhan ve Ceyhan (2014) tarafından geliştirilen“Problemli İnternet Kullanım Ölçeği-Ergen (PİKÖ-E)”ve araştırma amaçlarına göre araştırmacı tarafından hazırlanan“Kişisel Bilgi Formu”kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi SPSS 22 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Veri analizinde Bağımsız Gruplar t Testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Pearson Çarpım Momentler Korelasyon Katsayısı ve Regresyon Analizi tekniklikleri kullanılmıştır. Bulgular: Yapılan analizlerde lise öğrencilerinin riskli davranışlarının cinsiyete, okul türüne, sınıf düzeyine, sosyoekonomik duruma, anne eğitim düzeyine ve yılsonu not ortalamasına göre anlamlı farklılık gösterdiği görülmektedir. Problemli internet kullanımları ise yaşa, sınıf düzeyine ve yılsonu not ortalamasına göre anlamlı olarak farklılaşmaktadır. Riskli davranış ölçeği ile problemli internet kullanım ölçeği arasında pozitif yönlü orta düzey bir ilişki olduğu görülmektedir. Ayrıca problemli internet kullanımının öğrencilerin riskli davranışlarını yordamada önemli bir faktör olduğu tespit edilmiştir. Sonuçlar: Öğrencilerde görülen problemli internet kullanımı arttıkça riskli davranışlar da artmaktadır. Problemli internet kullanımı öğrencilerin riskli davranışlarının %19'unu açıklamaktadır. Riskli davranış ölçeği puanlarına bakıldığında erkek öğrencilerin ortalaması kızlardan, sınıf düzeyine göre bakıldığındaysa 9. sınıf öğrencilerinin puanları diğer sınıf düzeylerinden yüksek görülmektedir. Okul türüne bakıldığında fen lisesi öğrencilerinin riskli davranış puanları diğer okul türlerinden daha az görülürken, sosyoekonomik durumu yüksek olan aile çocuklarında riskli davranışların daha fazla görüldüğü sonucuna ulaşılmıştır. Yılsonu not ortalaması düştükçe riskli davranışların arttığı, annesi lise mezunu olan öğrencilerde annesi diğer eğitim seviyelerine sahip olanlara göre anlamlı bir fark oluştuğu görülmektedir. Problemli internet kullanımı ise yaş ve sınıf düzeyine göre anlamlı şekilde farklılaştığı, bu iki değişken arttıkça internet kullanımının azaldığı görülmektedir. Yılsonu not ortalamasının da anlamlı olarak farklılaştığı, internet kullanımının yıl sonu not örtalaması 60 ve altında olanlarda fazla olduğu, 90-100 arasında olanlarda ise en az olduğu görülmektedir.

Özet (Çeviri)

Purpose: The purpose of this research is to investigate whether problematic internet use predicts risky behaviors in high school students and to examine problematic internet use in terms of gender, type of school, grade level, socioeconomic status, maternal education level, and end-of-year grade point average variables. Method: The universe of the study consists of students who are registered in high schools related and affiliated with the Ministry of National Education in Erzurum province throughout 2022-2023 academic year. The sample of the research is comprised of 661 students who are selected through simple random sampling from different secondary education institutions within the population. The data collection tools include the“Adolescent Risky Behavior Scale (ARBS)”developed by Gençtanırım-Kuru (2014), the“Adolescent Problematic Internet Usage Scale (APIUS)”developed by Ceyhan & Ceyhan (2014), and a“Personal Information Form”prepared by the researcher based on the research objectives. SPSS 22 is used for data analyze. Independent Samples t-Test, one-way analysis of variance (ANOVA), Pearson correlation coefficient, and Multiple Regression Analysis techniques are used in data analyze. Findings: The analyses reveal considerable differences in high school students' risky behaviors based on gender, school type, grade level, socioeconomic status, maternal education level, and end of year average point. Problematic internet usage significantly varies according to age, grade level, and GPA. There is a positive moderate-level relationship between the Risky Behavior Scale and the Problematic Internet Use Scale. Additionally, problematic internet usage is identified as a noteworthy factor in envisaging students' risky behaviors. Conclusions: As problematic internet use increases in students, risky behaviors also increase. Problematic internet use explains 19% of students' risky behaviors. When inspecting risky behavior scale scores; male students' averages are higher than females', and 9th grade students' scores are higher than those of other grade levels. Risky behavior scores are lower for students in high school of science compared to other type of high school. It is found that risky behaviors are more widespread in children from high socioeconomic status families. It is observed that as GPA decreases, risky behaviors increase. Also there is a spectacular difference between students whose mothers graduated from high school and those with mothers having other education levels. Problematic internet use varies significantly by age and grade level, with internet use decreasing as these two variables increase. End-of-year grade point average also varies significantly, with internet use being higher among those with a grade point average of 60 or below, and lowest among those with a grade point average between 90 and 100.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    450238

    Siber zorbalık ile problemli internet kullanımı ve riskli internet davranışı arasındaki ilişki ve bu değişkenlerin çeşitli demografik özellikler açısından incelenmesi

    The relationship of cyber bullying with problematic internet use and risky internet behaviours and investigation of these variables according to the some demographic features

    HALİME ÜNVER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ZEHNİ KOÇ

  2. Tez No

    630245

    Riskli sağlık davranışlarının ve uyku problemlerinin akran zorbalığını açıklayıcı rolleri

    Risky health behaviors and sleep problems as predictors of peer bullying

    EMİNE ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    PsikolojiGaziantep Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İBRAHİM TANRIKULU

  3. Tez No

    492292

    Motivasyonel görüşme tekniğine dayalı psiko-eğitim programının lise öğrencilerinin çevrimiçi oyun bağımlılığı düzeylerine etkisi

    The effect of psychoeducational program developed based on motivational interviewing techniques on online game addiction levels of the high school students

    KEMAL ÖZCAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEHER BALCI ÇELİK

  4. Tez No

    297431

    Edirne'deki liselerde ve Trakya üniversitesi öğrencilerinde alkol ve psikoaktif madde kullanımının yaygınlığı

    alcohol and psychoactive substance prevalance in highschool and Trakya üniversitesi students in Edirne

    DİĞDEM ÇAKIR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    PsikiyatriTrakya Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. M. ERDAL VARDAR

  5. Tez No

    483012

    Edirne il merkezinde öğrenim gören lise öğrencilerinde yeme bağımlılığının değerlendirilmesi

    Evaluation of food addiction among high school students in Edirne city center

    ESRA ŞENGÜZEL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Aile HekimliğiTrakya Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERDAR ÖZTORA

Geri Dön