Kendilik bütünlüğü ölçeği yapı geçerliliği ve ilişkisel bir modelle analiz: Engellilerde sosyal dışlanmanın kendilik bütünlüğü üzerindeki etkisinde psikolojik sağlamlık ve aile aidiyetinin aracılık rolü
Construct validity of self cohesion scale and analysis with a relational model: The mediating role of psychological resilience and family sense of belonging on the influence on self cohesion of the social exclusion of the persons with disabilities
- Tez No: 865384
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NURGÜN KUL PARLAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyal Hizmet, Social Work
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 157
Özet
Amaç: Araştırmanın amacı Kendilik Bütünlüğü Ölçeğinin psikometrik özelliklerini bir Türk örnekleminde test etmek ve engellilerde sosyal dışlanmanın kendilik bütünlüğü üzerindeki etkisinde psikolojik sağlamlık ve aile aidiyetinin aracılık rolünü incelemektir. Yöntem: Araştırmada nicel yöntem ve teknikler kullanılmıştır. Veri analizleri için SPSS 25.0 paket programı, AMOS ve LİSREL programları kullanılmıştır. Araştırma gereçlerini; demografik bilgi formu, Kendilik Bütünlüğü Ölçeği (KBÖ), Engellilerde Sosyal Dışlanma Ölçeği (ESDÖ), Aile Aidiyeti Ölçeği (AAÖ), Psikolojik Sağlamlık Ölçeği (PSÖ) oluşturmaktadır. Araştırma iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada KBÖ'nin yapı geçerliliği için yapılan açımlayıcı faktör analizi (AFA) örneklemi 256, doğrulayıcı faktör analizi (DFA) örneklemi 428 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmanın ikinci aşaması için seçilen örneklem 404 engelli bireyden oluşmaktadır. Araştırma verileri kullanılarak fark analizi, korelasyon ve aracılık analizi yapılmıştır. Aracılık analizinde Baron ve Kenny tekniği kullanıldığı için araştırma hipotezlerini test etmek amacıyla 3 farklı model oluşturularak araştırma hipotezleri test edilmiştir. Bulgular: AFA sonucunda 14 maddelik ve 3 faktörlü bir model ortaya çıkmıştır. DFA'da ise 3 faktörlü modelin kabul edilebilir uyum değerlerine sahip olduğu doğrulanmıştır. Fark analizi bulgularına göre; engellilerin cinsiyeti, engel türü, ailede başka engellilerin varlığı ve çocuk sayısı ile kullanılan ölçekler arasında anlamlı bir ilişki görülmemiştir. Bununla birlikte engelli bireylerin medeni durumu, mesleği, eğitim durumu, engel derecesi ve yaşları ile kullanılan ölçeklerin bazılarıyla ilişki anlamlı çıkmıştır. Yapılan korelasyon analizlerinde ise ESDÖ ile AAÖ, KBÖ ve PSÖ arasındaki ilişki anlamlı, negatif ve orta düzey çıkarken; AAÖ ile KBÖ ve PSÖ arasındaki ilişki anlamlı, yüksek düzey ve pozitif olarak bulunmuştur. KBÖ ve PSÖ arasındaki ilişki ise anlamlı, yüksek düzey ve pozitiftir. Araştırma modellerine ait uyum iyiliği indekslerinin ise kabul edilebilir uyuma sahip olduğu görülmüştür. Sonuç: Sonuç olarak; 3 farklı modelde test edilen hipotezler doğrulanmıştır. Buna göre engellilerde sosyal dışlanma düzeyinin kendilik bütünlüğü üzerindeki etkisinde psikolojik sağlamlık ve aile aidiyetinin kısmi aracılık rolünün olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Aim: The study aims to test the psychometric properties of the Self Cohesion Scale in a Turkish sample and to examine the mediation role of psychological resilience and family belonging in the effect of social exclusion on self-cohesion in disabled people. Method: Quantitative methods and techniques were used in the research. SPSS 25.0 package program, AMOS, and LISREL programs were used for data analysis. The research tools consist of a demographic information form, Self Cohesion Scale (SCS), Social Exclusion of the Persons with Disabilities Scale (SESPD), Family Sense of Belonging Scale (FSBS), and Psychological Resilience Scale (PRS). The research was carried out in two stages. In the first stage, the exploratory factor analysis (EFA) sample, which was conducted for the construct validity of the SCS, consisted of 256 university students, and the confirmatory factor analysis (CFA) sample consisted of 428 university students. The sample selected for the second phase of the research consists of 404 disabled individuals. Gap analysis, correlation, and mediation analysis were performed using the research data. Since the Baron and Kenny technique was used in the mediation analysis, the research hypotheses were tested by creating 3 different models to test the research hypotheses. Results: As a result of EFA, a model with 14 items and 3 factors emerged. In CFA, it was confirmed that the 3-factor model had acceptable fit values. According to the gap analysis findings, there was no significant relationship between the gender of the disabled person, the type of disability, the presence of other disabled people in the family, the number of children, and the scales used. However, the relationship between the marital status, profession, educational status, degree of disability, and age of disabled individuals and some of the used scales was found to be significant. In the correlation analysis, the relationship between SESPD and FSBS, SCS, and PRS was significant, negative, and medium level, and the relationship between FSBS and SCS and PRS was found to be significant, high level, and positive. The relationship between SCS and PRS is significant, high-level, and positive. It was observed that the goodness of fit indices of the research models had an acceptable fit. Conclusion: In conclusion, the hypotheses tested in 3 different models were confirmed. Accordingly, it was seen that psychological resilience and family belonging had a partial mediation role in the effect of the level of social exclusion on self-cohesion in disabled people.
Benzer Tezler
- Yabancılaşma kavramının incelenmesi ve banka sektörüne yönelik bir araştırma
Başlık çevirisi yok
JALE MİNİBAŞ
Doktora
Türkçe
1993
Bankacılıkİstanbul ÜniversitesiDavranış Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN ERDOĞAN
- Self-perception, psychopathology and cognitive emotion regulation strategies in women exposed to domestic violence
Aile içi şiddet mağduru olan kadınlarda kendilik algısı, psikopatoloji ve bilişsel duygu düzenleme stratejileri
ZEYNEP ŞAHİN
- Beden bütünlüğünün sağlanamadığı durumlarda bireylerin ölüm olgusuna dair yaklaşımlarının benlik kavramı bağlamında değerlendirilmesi
Assessment of the approaches of death in the context of self concept in cases, body integrity can not be provided
BELEMİR ŞULE SAMAR
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiEge ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNAY SERAP TEKİNSAV SÜTCÜ
PROF. DR. HALUK ARKAR
- Genitopelvik ağrı/birleşme bozukluğu hastalarının kişilik örgütlenmeleri ve çift uyumları açısından değerlendirilmesi
Assesment of genitopelvic pain/penetration disorder patients in terms of personality organisation and dyadic adjustment
NESLİŞAH ATGÜDEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN GÜLEÇ
DOÇ. DR. YUSUF ÖZAY ÖZDEMİR
- Obsesif kompulsif bozukluk ve çocukluk döneminde algılanan ebeveyn tutumlarının zihinselleştirme kapasitesine etkisi
The effect of obsessive compulsive disorder and perceived parental attitudes in childhood on mentalization capacity
ATAKAN YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiAntalya Bilim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZHAN HERDİ