Yapay zekalı varlıkların Medeni Hukuk bağlamında kişilik hakkına sahip olabilirliği
Artificial intelligent beings may have personality rights in the context of Civil Law
- Tez No: 867396
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT VOLKAN DÜLGER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilişim Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilişim Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
Hukuki sorumluluğun belirlenmesi, söz konusu varlıkların hukuk sistemi kapsamında kişilik statüsünün çözümlenmesini gerektirmektedir. Nitekim, kişi olarak tanımlanmayan ve pozitif hukuk kapsamında mülkiyet konusu bir eşya statüsünde bulunan bir varlığın hukuki sorumluluğundan söz edilemez. Bununla birlikte, sorumluluk hukuku kapsamında bir varlığın hukuki sorumluluk altında bulunabilmesi için haklara ve borçlara ehil olma iradesinin bulunması, fiil ehliyeti ve iradi hareket etme kabiliyeti gibi koşullar öngörülmüştür. Söz konusu koşulların gerçekleşip gerçekleşmeyeceği ise anılan varlıkların hukuken kişi olarak tanınıp tanınmayacağına bağlıdır. Nitekim yalnızca kişiler hak ve borçlara ehil olabilmektedir. Hukuki kişilik statüsü açısından ise, YZ tabanlı varlıkları dar YZ ve gelişmiş YZ olarak sınıflandırarak temel görevleri yerine getiren basit YZ programlarının eşya olarak tanımlanması ve otonomi seviyesi gelişmiş olan YZ varlıklarının ise kişi olarak tanımlanması isabetli bir görüştür. Söz konusu görüşler çalışmamızda detaylı olarak ele alınacaktır. Bununla birlikte uluslararası düzlemde de YZ sahibi varlıkların statüsüne ilişkin bir kanun çalışması veya ortak bir fikre ulaşılamamıştır. Hem teknolojik gelişim sürecini engellemeyecek hem de anılan varlıkların neden olabilecekleri zararların tazminine ilişkin kapsamlı ve detaylı bir kişilik statüsünün belirlenmesi ihtiyacı, her geçen gün artmaktadır. Çalışmamız giriş; üç bölüm ve sonuç kısmından oluşmaktadır. Giriş kısmının ardından Temel esaslarıyla YZ adlı kısımda genel olarak YZ'nin tanımı, tarihi süreç içerisindeki gelişimi ele alınacaktır. Üçüncü bölümde ise hukuki kişilik statüsünün tarihsel süreç içerisindeki gelişimi ele alınırken Dördüncü kısımda ise YZ'nin hukuki açıdan kişi statüsünde değerlendirip değerlendirilemeyeceği tartışılmaktadır. Tezimizin birinci bölümü özetle; YZ'nin tanımı, işlevi, tür ve teknikleri, YZ'nin tarihi gelişimi, yakın geçmişte ülkemizde ve dünyada YZ gelişmeleri, YZ'nin hukuk dünyasındaki etkisi, etik açıdan YZ'nin olumlu ve olumsuz yönleri ile YZ kapsamında ulusal ve uluslararası düzenlemelerinden oluşmaktadır. Tezin ikinci bölümü ise; kişilik kavramının tarihi geçmişi ve kökeni, kişilik türleri, hukuki kişilik statüsü, YZ'nin kişiliğine ilişkin görüşler, YZ'nin kişilik statüsüne ilişkin teoriler ile son olarak Anayasal düzlemde YZ ve YZ'nin eylemleri nedeniyle meydana gelen hukuki sorumluluk başlıklarından meydana gelmektedir. Belirtmiş olduğumuz bölümlerin ardından tezimiz, değerlendirme ve sonuç kısmıyla birlikte sona ermektedir. Hayatlarımıza bu denli entegre olan varlıkların hukuki kişilik statüsüne ilişkin meydana getirmiş olduğumuz işbu çalışma gerek öne çıkan görüş ve teorileri barındırmakta gerekse de kendi görüşlerimizi ihtiva etmektedir. Söz konusu çalışmanın gerek lisans ve gerekse yüksek lisans öğrencileri için faydalı ve teşvik edici olmasını, bilişim hukuku sahasının doğası gereği genç hukukçuların da hukuki süreçte büyük önem arz ettiğini ifade etmek isteriz.
Özet (Çeviri)
The determination of legal liability requires the analysis of the personality status of the assets in question within the scope of the legal system. As a matter of fact, an entity that is not defined as a person and has the status of a property under positive law cannot be held legally liable. However, in order for an entity to be under legal liability under the law of liability, conditions such as the will to be capable of rights and obligations, the capacity to act and the ability to act voluntarily are stipulated. The fulfillment of these conditions depends on whether the said entities are legally recognized as persons or not. As a matter of fact, only persons are entitled to rights and obligations. In terms of legal personality status, it is an accurate view to classify AI-based entities as narrow AI and advanced AI, and to define simple AI programs that perform basic tasks as things, and to define AI entities with an advanced level of autonomy as persons. These views will be discussed in detail in our study. However, there has not been a law study or a common idea on the status of AI entities at the international level. The need to determine a comprehensive and detailed personality status that will not hinder the technological development process and to compensate the damages that may be caused by the aforementioned assets is increasing day by day. Our study consists of an introduction, three chapters and a conclusion. Following the introduction, the definition of AI in general and its development in the historical process will be discussed in the section titled AI with its basic principles. In the third part, the development of legal personality status in the historical process is discussed, and in the fourth part, it is discussed whether AI can be considered as a person in legal terms. In summary, the first part of our thesis consists of the definition, function, types and techniques of AI, the historical development of AI, the developments of AI in our country and in the world in the recent past, the impact of AI on the legal world, the positive and negative aspects of AI in terms of ethics, and national and international regulations within the scope of AI. The second part of the thesis consists of the historical background and origin of the concept of personality, types of personality, legal personality status, opinions on the personality of AI, theories on the personality status of AI, and finally, legal liability arising from the actions of AI and AI at the constitutional level. After the chapters we have mentioned, our thesis ends with an evaluation and conclusion. This study on the legal personality status of entities that are so integrated into our lives contains both prominent opinions and theories and our own opinions. We hope that this study will be useful and encouraging for both undergraduate and graduate students, and we would like to express that young lawyers are of great importance in the legal process due to the nature of the field of information law.
Benzer Tezler
- Yapay zekânın hukukî statüsü ve hukukî sorumluluğu
The legal personality and liability of artificial intelligence
ERDEM DOĞAN
- Sağlık yöneticilerinin iç girişimcilik davranışları ile örgütsel çeviklik, inovasyon hızı ve inovasyon kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi: Ankara ilinde bir araştırma
Investigation of the relationship between internal entrepreneurship behavior of health managers and organizational agility, innovation speed and innovation quality: A Research in Ankara province
SİBEL ÇETİN
Doktora
Türkçe
2024
Sağlık Kurumları YönetimiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKAİ ÖZTÜRK
- Cezalandırmanın amacı bakımından yapay zekâlı varlıkların cezalandırılması
Punishment of artificial intelligent beings in terms of the purpose of punishment
ARAS ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Hukukİstanbul Aydın ÜniversitesiBilişim Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT VOLKAN DÜLGER
- Ceza hukuku açısından yapay zekâ
Artificial intelligence in terms of criminal law
GANİME MİRAY ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukİSTANBUL BEYKENT ÜNİVERSİTESİHukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET FİKRET GEZGİN
- Yapay zekânın yol açtığı zararlardan doğan hukuki sorumluluk
Civil liability arising from the damages caused by artificial intelligence
ORHAN EROL