Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin stres düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between school administrators' leadership styles and teachers' stress levels
- Tez No: 867563
- Danışmanlar: PROF. DR. BURHAN AKPINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Bu araştırma, öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin sergiledikleri liderlik stilleri ile öğretmenlerin yaşadıkları örgütsel stres arasındaki ilişkiyi belirlemek ve çeşitli değişkenlere göre incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Şanlıurfa ili merkez ilçelerindeki (Eyyübiye, Haliliye, Karaköprü) resmi liselerde görev yapan öğretmenler üzerinde yürütülmüştür. Bu kurumlarda çalışan 3124 öğretmen araştırmanın evrenini temsil etmektedir. Örneklem 377 katılımcı tarafından oluşturulmuştur. Nicel araştırma yöntemlerinden olan ilişkisel tarama ve korelasyonel araştırma modeli kullanılarak gerçekleştirilen bu araştırmada verilerin toplanması sürecinde“Okul Müdürleri Liderlik Stili Ölçeği”ile“Örgütsel Stres Ölçeği”kullanılmıştır. Verilerin analizi sürecinde gerekli normal dağılım sağlanmadığından non-parametrik analiz yöntemleri kullanılmıştır. Yapılan analizlerde ikili grupların olduğu değişkenlerde Mann-Whitney U testi; ikiden fazla grubun olduğu değişkenlerde Kruskal-Wallis H testi uygulanmıştır. Kruskal-Wallis H testinde çıkan anlamlı farklılığın hangi ikili gruplar arasında olduğunu belirleyebilmek için Bonferroni Pairwise Comparisons analizi kullanılmıştır. Araştırma problemlerinden biri olan korelasyon sorusunun cevabını bulmak için ise non-parametrik olarak kullanılan Spearman's Sıra Farkları korelasyon analiz yönteminden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin algılarına göre okul yöneticilerinin en yaygın olarak sergiledikleri liderlik stili“dönüşümcü liderlik”, orta seviyede sergilenen liderlik stili“sürdürümcü liderlik”ve düşük seviyede sergilenen liderlik stili“serbest bırakıcı liderlik”olarak bulunmuştur. Algılanan liderlik stillerinin cinsiyet, branş ve medeni durum değişkenine göre anlamlı farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin yaşadıkları örgütsel strese dair sonuçlara göre, öğretmenlerin stres toplamı orta düzeyde bulunmuştur. Ancak alt boyutlara bakıldığında, karar verme alt boyutunda yüksek, sosyal destek alt boyutunda düşük, iş yükü alt boyutunda yüksek ve beceri kullanımı alt boyutunda yüksek düzey olarak hesaplanmıştır. Öğretmenlerin stres düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre anlamlı farklılık göstermediği görülmüştür. Araştırma sonucunda, öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin liderlik stilleri toplamı ile öğretmenlerin stres düzeyleri toplamı arasında negatif yönde, anlamlı ve zayıf düzeyde bir ilişki saptanmıştır. Alt boyutlar değerlendirildiğinde, dönüşümcü liderlik ile öğretmenlerin stres düzeyleri ters yönde değer almaktadır. Bu bağlamda yöneticilerin dönüşümcü liderlik sergileme düzeyi arttıkça öğretmenlerin algıladığı stres düzeyi de düşmektedir denebilir. Bu bulgular doğrultusunda, öğretmenlerin örgütsel stres düzeyinin düşmesi ve daha olumlu bir okul ikliminin sağlanması açısından okul yöneticilerinin liderlik stillerini dönüşümcü liderlik yönünde geliştirmeleri önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This research was carried out to determine the relationship between the leadership styles exhibited by school administrators according to teacher perceptions and the organizational stress experienced by teachers and to examine them according to various variables. The research was carried out on teachers working in public high schools in the central districts of Şanlıurfa (Eyyübiye, Haliliye, Karaköprü) in the 2020-2021 academic year. 3124 teachers working in these institutions represent the universe of the research. The sample was formed by 377 participants. In this study, which was carried out using the relational survey and correlational research model, which is one of the quantitative research methods,“School Principals Leadership Style Scale”and“Organizational Stress Scale”were used during the data collection process. Non-parametric analysis methods were used since the necessary normal distribution was not achieved during the analysis of the data. Mann-Whitney U test for variables with binary groups in the analyzes; The Kruskal-Wallis H test was applied to the variables with more than two groups. Bonferroni Pairwise Comparisons analysis was used to determine between which pairs the significant difference in the Kruskal-Wallis H test was. In order to find the answer to the correlation question, which is one of the research problems, Spearman's Rank Differences correlation analysis method, which is used non-parametrically, was used. As a result of the research, the most common leadership style exhibited by school administrators according to teachers' perceptions was“transformational leadership”, leadership style exhibited at medium level“sustainable leadership”and leadership style exhibited at low level“laissez-faire”. It was concluded that perceived leadership styles differed significantly according to gender, branch and marital status. According to the results of the organizational stress experienced by the teachers, the total stress of the teachers was found to be moderate. However, looking at the sub-dimensions, it was calculated as high in the decision-making sub-dimension, low in the social support sub-dimension, high in the workload sub-dimension, and high in the skill use sub-dimension. It was observed that teachers' stress levels did not differ significantly according to various variables. As a result of the research, a negative, significant and weak relationship was found between the total of school administrators' leadership styles and the total of teachers' stress levels according to teacher perceptions. When the sub-dimensions are evaluated, transformational leadership and teachers' stress levels are inversely valued. In this context, it can be said that as the level of transformational leadership of administrators increases, the stress level perceived by teachers decreases. In line with these findings, it is suggested that school administrators should develop their leadership styles in the direction of transformational leadership in order to decrease the organizational stress level of teachers and to provide a more positive school climate.
Benzer Tezler
- Okul yöneticilerinin liderlik stillerinin öğretmenlerin örgütsel stres düzeyleri ile ilişkisi
The relationship between school administrators' leadership styles and teachers organizational stress levels
BERNA DİREKCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP YILMAZ ÖZTÜRK
- Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: İzmir ili Karabağlar ilçesi örneği
Leadership styles of school administrators and teachers to examine the relationship between levels of organizational commitment
SEVİLAY KILINÇARSLAN
- Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between school administrators' leadership styles and teachers' organizational commitment levels
RAMAZAN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN TANRIÖĞEN
- Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Evaluation of the relationship between leadership styles and motivation of teachers in school administrators
BAYRAM TOZAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimZirve ÜniversitesiEğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İZZET DÖŞ
- Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin duygusal emek düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between school administrators' leadership styles and teachers' emotional labour levels
HAMİDE UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DEMET ZAFER GÜNEŞ