Tevhidi düşünce ve pozitivist düşünce yöntemleri çerçevesinde 'İş güvenliğine' ve 'OSGB zihniyet yapılanmasına' mukayeseli bir yaklaşım
A comparative approach to 'Job security' and 'JHSU mentality structure' within the framework of tawhidi thought and positivist thought methods
- Tez No: 868268
- Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN ŞİMŞEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 289
Özet
Allah Hz. Âdem aleyhi selamı yaratıp yeryüzüne indirdiği zamandan bugüne kadar insanoğlu hep çalışmıştır. Fakat çalışma kavramı birbirinden çok farklı iki düşünce yöntemince ayrı ayrı incelenerek çalışmanın anlamı, tarihi, ahlakı, felsefesi ve çalışma ilişkileri vb. tüm konularda özgün olarak çalışma için birbirinden farklı bilgiler inşa edilmiştir. Eski Yunan'da MÖ. 6. yy.' da materyalist düşünce okulu Milet okulunda salt akılcılık üzerinden evren-insan-çalışma etkileşiminde çalışma ağırlıklı olarak ''işkence, acı, özgürlüğün olmayışı anlamına gönderme yapan adaletsizliği, eşitsizlikçiliği, sömürgeye yönelten, huzursuzluğu, korkuyu çağrıştıran'' anlamlar üzerinden ele alınmıştır. 7.yy.'da İslam medeniyetinde ise tevhidi düşünce ilmi yöntemi ile çalışma ''olumsuzluktan uzak, huzur veren, emeğin hakikatini gösteren, sömürüsüz, hak etmek, helal ve dürüstlük, başarı, gıpta edilmesi'' gibi birçok olumlu anlamı içeren ifadeler üzerinden ele alınmıştır. Çalışma kavramına bağlı olarak gelişen iş sağlığı ve güvenliği de çalışmadaki bu iki farklı düşünce yöntemlerine göre anlam kazanmış ve gelişmiştir. İş sağlığı ve güvenliği uygulamaları Batı medeniyetinin bilgi kaynaklarına göre Batı Avrupa' da milattan önce başlamış kabul edilirken Türk İslam Medeniyetinde ise 1800'ler de başladığı öne sürülmektedir. Aksine Türk İslam medeniyetinin sahip olduğu özgün düşünce yöntemi tevhidi düşünce ile kurduğu iktisat, hukuk, çalışma, çalışma ilişkileri ve çalışma ahlakı vb. alanlardan doğan iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları 7.yy. 'da Kur'an-ı Kerim'de belirtilen Bakara Süresi 195. Ayetinde '' kendi eliniz ile kendinizi tehlikeye atmayın'' ile başlamıştır. Tevhidi düşünce ekseninde insana, hayvana, doğaya çok değer verilmesi ve yaşam haklarına saygı duyulması bu düşünce yönteminin insancıl yaklaşımı iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarında kendisini göstermiştir. İş sağlığı ve güvenliği biliminin Avrupa'da sistemleşmiş olarak gelişmesi ise 18.yy.'da vahşi kapitalizmde kurulan fabrikalarda ağır çalışma şartları altında ölen çocuk, kadın ve erkek işçilerin ölmelerini engellemek üzere yapılan çalışmalardan dolayıdır. Temelde iki düşünce sistemi; materyalist kökenli pozitivist düşünce yöntemi ile kurulan Batı Medeniyetinde işçi ölümlerinin önüne geçme amacıyla uygulanan İSG uygulamaları sadece ölüm oranlarını azalmak gayesi taşırken, tevhidi düşünce yöntemi ile kurulan Osmanlı Devlet'inde Ahilik Teşkilatı örneklerinde gördüğümüz üzere uygulanan iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları kulluk bilincinde olan Müslümanların bir başka insana zarar gelecek endişesinin arkasında ahiret inancı, kul hakkı düşüncesi ve insanın eşrefi mahlûkat oluşu yatmaktadır. Bu nedenle tevhidi düşünce ile kurulan çalışma ilişkilerinde girişimcilerin/işverenlerin çalışanlarının canlarını kendi canları gibi görerek onları tehlikeye atacak davranışlardan kaçmışlarken 18.yy.'da kapitalist/liberal girişimcilerin/işverenlerin daha çok kazanma zihniyeti ile kömür madenlerinde küçük kız çocuklarını ölüme terk edecek şekilde çalıştırmalarının arkasında söz konusu zihniyetleri yatmaktadır. Bu çalışmada Batı medeniyetinin materyalist/pozitivist temelli oluşan liberal /kapitalist zihniyetine sahip girişimci tipolojisi ve bu zihniyetin iş güvenliği algısı, Türk İslam medeniyetinin tevhidi düşünce yöntemi ile madde+ mana bütünselliği ile dünyayı ele alan girişimci tipolojisi ve iş güvenliği algısı mukayese edilerek Modern Türkiye'de bulunan mevcut durumlar üzerinden açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmamızda teorik bilgiler, istatistiki veriler ve tarafımca 2 farklı OSGB' de ve tehlikeli, az tehlikeli olmak üzere 14 farklı işyerinde 16 aydır bizzat iş güvenliği uzmanlığı mesleğimi icra ederken yaptığım saha gözlemleri neticesinde elde ettiğim bilgiler ile birlikte söz konusu olguların iş kazaları üzerine etkisi açıklanmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
From the time Allah created Adam and brought him down to earth till today, human beings have always worked. However, the concept of work is examined separately by two very different thought methods, and different kinds of information have been built regarding all subjects including the meaning of work, its history, ethics, philosophy and working relations. In the 6th century BC, in Ancient Greece, the concept of work was mainly approached through concepts such as“torture, pain, the injustice leading to lack of freedom,, inequalism, colonialism, uneasiness and fear”in the framework of the universe-human-work interaction by the materialist school of Miletus which was based on pure rationalisim. In the Islamic civilization in the 7th century, however, the concept of work through the method of monotheistic thought science included many positive meanings such as“far from negativity, peaceful, the truth of labor, no exploitation, to deserve, halal and honesty, success, to be coveted.”Occupational health and safety, which has emerged in relation to the concept of work, has also gained meaning and developed according to these two thought methods in the study. Even though the origin of the concept of work dates back to the day when the first human being was created, today, it is claimed that the modern concept of work began in the industrial revolution. In relation to the concept of work, the concepts of occupational health and safety have also emerged. While occupational health and safety practices are accepted to have started before Christ in Western Europe according to the information sources of Western civilization, it is claimed that they started in the 1800s in the Turkish-Islamic Civilization. On the contrary, the original thought method of the Turkish-Islamic Civilization regarding occupational health and safety practices in the fields of economics, law, work, work relations and work ethics etc. were established with Tawhidi Thought with the Verse 195 of the Surah Al-Baqara mentioned in the Holy Quran in the 7th century:“Do not endanger yourself with your own hands.”Valuing humans, animals and nature and respecting their rights to life and the humanistic approaches in the Tawhidi Thought have manifested themselves in occupational health and safety practices. The systematic development of occupational health and safety science in Europe is a result of the efforts made to prevent the deaths of children, women and men workers who died under harsh working conditions in the factories established under wild capitalism of Europe in the 18th century. While the OHS practices applied to prevent worker deaths in the Western Civilization, which was established with the positivist thought method of materialist origin, only aimed to reduce the death rates, in the Ottoman Empire, which was established with the Tawhidi Thought, the occupational health and safety practices were based on the beliefs of Muslims who were conscious of servitude, their concern about harm to humans, the idea of people's rights, and the fact that humans are honorable creatures as we see in the examples of the Ahi Order. For this reason, in the working relations established with monotheistic thought, entrepreneurs/employers saw the lives of their employees as their own and avoided behaviors that would endanger them, while in the 18th century, capitalist/liberal entrepreneurs/employers, with the mentality of earning more, were behind the employment of little girls in coal mines that left them to die. In this study, the entrepreneurial typology of the Western civilization with a liberal/capitalist mentality based on materialist/positivists and the perception of job security of this mentality are compared with the entrepreneur typology and perception of job security of the Turkish Islamic Civilization, which deals with the world with material + spiritual integrity with the Tawhidi Thought method, and the perception of job security in Modern Turkey through explanations with current situations. In this study, I tried to explain the effects of the mentioned facts on work accidents together with theoretical information, statistical data and the information I obtained as a result of field observations I have made while working as an occupational safety specialist for 16 months in 2 different JHSU and 14 different workplaces, including hazardous and less hazardous ones.
Benzer Tezler
- Tevhidi düşünce ve pozitivist düşünce bilgi yöntemleri bağlamında sosyal politikanın mukayeseli kültür ve zihniyet temelleri
Comparative culture and mentality bases of social policy in the context of tevhidi thought and positivist thought knowledge methods
SABRİYE ÇORAK
Doktora
Türkçe
2024
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriGazi ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ŞİMŞEK
- Pozitivist ve tevhidi düşünce bilgi yöntemleri bağlamında 'çalışma-eğitim-ahlak' etkileşiminin yeni dönem Türkiye eğitim zihniyetindeki özgün arayışı
A unique search of the concepts of 'ethics, education, work' on the subject of new course education of Turkey in accordance with monothei̇sti̇c and positivist scientific methods
KÜBRA BOSTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN ŞİMŞEK
- Tevhidi düşünce bilgi inşa yöntemi ve modern Batı pozitivist-hermenötik düşünce bilgi inşa etme yöntemleri karşılaştırması bağlamında MÜSİAD zihniyetinin incelenmesi
Examining the MUSIAD mentality in the context of the comparison of the tawhid thought knowledge building method and the modern Western positivistic-hermeneutic thought knowledge building method
ÖZGE TUĞCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ŞİMŞEK
- Tevhidi düşünce ve pozitivist düşünce yöntem farklılıklarının osmanlı ideal dönemi ile modern Türkiye üzerinden eğitim çalışma ilişkisinin mukayeseli analizi
Thoughts and ideas unification of positivistic ideal period ottoman methods of difference in comparison with the modern education through labor relations analysis of Turkey
YASİN YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriGazi ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ŞİMŞEK
- 1923'den günümüze Türkiye'de sanayi destekleme zihniyeti ve Ostim Organize Sanayi bölgesi özelinde 2019 yılında kullandırılan KOSGEB desteklerinin etkinlik zihniyet incelemesi
Industrial support mentality in Turkey from 1923 to thepresent and the activity mentality examination of KOSGEB supports used in 2019 specially in Ostim Organized Industrial
SELAHATTİN BAYRAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ŞİMŞEK