XVI. yüzyılda Anadolu'da Varsak Türkmenleri
Varsak in Anatolia in the XVI. century Turkmens
- Tez No: 868953
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ SİNAN BİLGİLİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Varsak Türkmenleri, konargöçerler, Yörük, cemaat, kabile, sancak, Varsak Turkmens, Seminomadics, Yoruk, congregation, tribe, sancak
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 388
Özet
“XVI. Yüzyılda Anadolu'da Varsak Türkmenleri”başlıklı bu çalışmada, zikredilen yüzyıl itibariyle Anadolu'da yaşayan Varsakların tarihi, yayıldığı coğrafi bölgeler (sancak ve kazalar), boy teşkilatı, idarî ve ekonomik yapıları ve nüfusları incelenmiştir. Çalışmamızda Osmanlı arşiv belgeleri, yayınlanmış belgeler, kronikler ve araştırma eserler kaynak olarak kullanılmıştır. Arşiv belgeleri içerisinde en önemli kaynaklar ise Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi'nde ve Tapu-Kadastro Genel Müdürlüğü Kuyud-ı Kadime Arşivi'nde bulunan tapu-tahrir defterleridir. Bunun yanısıra İstanbul Belediyesi Atatürk Kitaplığı'nda tespit edilen II. Bayezid dönemine ait bir in'am defteri çalışmamız için önemli bir kaynak olmuştur. Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi'nde yer alan belgeler ile Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri'ndeki mühimme defterleri, Ali Emiri, maliyeden müdevver defterler, Sadâret Mektubî Kalemî Umum Vilâyât v.s. tasniflerde yer alan belgeler de çalışmamızda kullanılmıştır. Çalışmamız giriş, üç bölüm, sonuç ve eklerden oluşmaktadır. Böylece parçadan bütüne (tümevarım) yöntemi kullanılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın giriş kısmında araştırmanın amacı, önemi ve kaynaklarından bahsedilmiştir. Birinci bölümde kaynak ve araştırma eserlere dayanılarak Varsak tarihi ayrıntılı bir şekilde işlenmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde Varsakların XVI. asırda dağıldıkları coğrafi saha Osmanlı sancak/kaza teşkilatı kapsamında ele alınmış, boy teşkilatı, boy idari yapısı ve sancak bazında nüfusları hakkında arşiv vesikaları ışığında bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde Varsakların iktisadi hayatları ve tabi' oldukları vergiler ele alınmıştır. Sonuç bölümünde ise araştırmamız neticesinde elde edilen bilgiler değerlendirilmiştir. Ekler kısmına ise ana metindeki ahengi bozmaması için oraya koymadığımız tablolar bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this study titled Varsak Turkmens in Anatolia in the 16th Century, The history of the Varsaks living in Anatolia as of the 19th century, their geographical regions (sancaks and districts), clan organization, administrative and economic structures and populations were examined. In our study, Ottoman archive documents, published documents, chronicles and research works were used as sources. The most important sources among the archive documents are the land registry books in the Ottoman Archives of the Presidency of State Archives and in the Kuyud-ı Kadime Archives of the General Directorate of Land Registry and Cadastre. In addition, In the Istanbul Municipality Atatürk Library found An İn'am Defteri register from the II. Bayezid period has been an important source for our study. Documents in the Topkapı Palace Museum Archive, Mühimme notebooks in the Presidency State Archives, Ali Emiri, secondary notebooks from the finance, Sadâret Mektubî Kalemî Umum Vilâyât, etc. The documents included in the classifications were also used in our study. Our study consists of an introduction, three chapters, conclusions and appendices. Thus, an attempt was made to use the part-to-whole (induction) method. In the introduction part of the study, the purpose, importance and sources of the research are mentioned. In the first chapter, the history of Varsak was tried to be covered in detail, based on sources and research works. In the second part, Varsaks' XVI. The geographical area where they were distributed in the 19th century was discussed within the scope of the Ottoman sancak/kaza organization, and information was given about the clan organization, clan administrative structure and population on a sancak basis in the light of archive documents. In the third chapter, the economic life of the Varsaks and the taxes they are subject to are discussed. In the conclusion section, the information obtained as a result of our research was evaluated. There are tables in the appendices section that we did not include so as not to disrupt the harmony of the main text.
Benzer Tezler
- Gaybî Sun'ullah Dîvânı'nın tahlili
Analysis of Gaybi Sun'ullah's Divan
ABDULLAH YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA GÜNEŞ
- Xvı. yüzyıla ait anonim bir tevarih-i al-i Osman (gramer incelemesi-metin-dizin)
An anonymous 16th century histories of Ottomans (grammer analysis-text-indices)
ŞAMİL ÇAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BİLÂL AKTAN
- XVI. yüzyılda Anadolu'da Ermeniler: Nüfus ve yerleşme
Armenians in Anatolia in the 16th century: Population and settlement
SEYRAN AKTAŞ BATAR
- Osmanlı âlimi ve dîvan şairi Muslihuddin Mustafa es- Sürûrî'nin hayatı ve 'tefsir-i Sûre-i Yûsuf' adlı eserinin incelenmesi
Ottoman scholar and dîvan poetry Muslihiddin Mustafa es- Sururi's life and the study of 'tefsir-i Sûre-i Yûsuf'
NAZİFE GÖKSU
Yüksek Lisans
Arapça
2017
BiyografiAkdeniz ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YASİN PİŞGİN