Sabahattin Ali'nin seçme hikâyelerinin Greımas'ın eyleyenler modeline göre incelenmesi
An analysis of Sabahattin Ali's selected stories according to Greimas's model of agents
- Tez No: 869488
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ENSER YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Göstergebilim, Greimas, Eyleyenler Modeli, Sabahattin Ali, Semiotics, Greimas, Model of Agents, Sabahattin Ali
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Siirt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 191
Özet
Eleştiri kuramları içinde son derece detaycı bir nitelik taşıyan göstergebilimsel metot, metni çözümleme aşamasında muhtelif tetkik yöntemleri sunup kendine has bir terminolojiyi kullanarak bizleri bir metnin üst diline ulaştıran, anlama odaklı bir bilim alanıdır. Yüksek lisans tezi olan bu araştırmada, göstergebilimin ve Greimas'ın bu disiplininden yola çıkarak Sabahattin Ali'nin üç kitabından teşekkül hikâyelerinin her birinden seçme eserleri Greimas'ın Eyleyenler Modeli'ne göre çözümlenmiştir. Üç bölüme ayrılan tezin giriş kısmında asıl çalışmaya istinaden göstergebilim, göstergebilimin tarihsel süreci ve göstergebilime katkı sunan isimlerden genel olarak bahsedilmiştir. Birinci bölümde Greimas'ın hayatı ve etkilendiği isimler anlatılarak göstergebilimsel yöntem içinde Greimas'ın metne nasıl yaklaştığı aktarılmıştır. İkinci bölümde Sabahattin Ali'nin hayatı ve edebi şahsiyeti hakkında bilgilere yer verilmiştir. Metin çözümlemelerine yer verilen üçüncü bölümde ise Sabahattin Ali'nin hikâyeleri; söylemsel düzey, anlatısal düzey ve temel yapı olarak üç başlıkta incelenmiştir. Çözümleme esnasında anlatı izlencesi tespit edilerek eyleyenler modelinin tablosu hazırlanıp eyleyenler saptanmış sonra da bunların genel dönüşümleri gösterilmiştir. İncelenen metinlerin eyleyenlerinin; eyletim, edinç, edim, tanınma ve yaptırım basamakları gösterildikten sonra metnin temel yapısı göstergebilimsel dörtgen kurularak ortaya çıkarılmıştır. Tüm bu tetkiklerin sonucunda ise Sabahattin Ali'nin hikâye metinleri göstergebilimsel olarak çözümlenerek yazarın anlatıları eyleyen modeline göre analiz edilmiştir. Anlatıların derin ve yüzey yapıları incelenerek, metin tahlili noktasında literatürümüze katkı sunmak amacıyla klasik usullerden farklı bir çözümleme yöntemi denenmek istenmiştir.
Özet (Çeviri)
The semiotic method, which has a highly detailed nature among critical theories, is a field of science focused on meaning, offering various analysis methods at the stage of analyzing the text and using a unique terminology to reach us into the metalanguage of a text. In this research, which is a master's thesis, based on semiotics and Greimas' discipline, selected works from each of Sabahattin Ali's three books and formation stories were analyzed according to Greimas' Actors Model. In the introduction of the thesis, which is divided into three parts, semiotics, the historical process of semiotics and the names that contributed to semiotics are generally mentioned, based on the main study. In the first part, Greimas's life and the names that influenced him are explained and how Greimas approached the text within the semiotic method is explained. In the second part, information about Sabahattin Ali's life and literary personality is given. In the third section, which includes text analyses, Sabahattin Ali's stories; It was examined under three headings: discursive level, narrative level and basic structure. During the analysis, the narrative syllabus was determined, a table of the actants model was prepared, the actants were identified, and then their general transformations were shown. Actors of the texts examined; After showing the steps of action, acquisition, performance, recognition and sanction, the basic structure of the text was revealed by establishing a semiotic quadrilateral. As a result of all these studies, Sabahattin Ali's story texts were analyzed semiotically and the author's narratives were analyzed according to the agent model. By examining the deep and surface structures of the narratives, we wanted to try a different analysis method from classical methods in order to contribute to our literature in terms of text analysis.
Benzer Tezler
- A Critical discourse stylistic study of the selected short stories of Sabahattin Ali
Sabahattin Ali' den seçme öykülerde eleştirel söylem biçembilim çalışması
TUBA ÇELİKTAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
DilbilimHacettepe Üniversitesiİngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MİNE MUTLU
- Özel okullarda stratejik yönetim sürecinde swot analizinin çok kriterli karar verme yöntemi ile entegrasyonu ve bir uygulama
Integrating swot analysis with multicriteria decision making method in strategic management process at private schools and a practice
FATMA BÜŞRA ERÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ ÖZDEMİR
- Sabahattin Ali'nin 'Değirmen' adlı hikâye kitabı söz varlığı-inceleme, sözlük
The vocabulary of Sabahattin Ali's storybook titled 'Değirmen' review-dictionary
TUĞÇE KÜÇÜKADALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DilbilimKırklareli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAKUP YILMAZ
- Sabahattin Ali'nin şiirlerinde söz varlığı
Vocabulary (world word of Sabahattin Ali) in Sabahattin Ali's poems
EMİNE İREM ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıKırklareli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAKUP YILMAZ
- Sabahattin Ali'nin roman ve hikayelerinde kadın ve kadın eğitimi
In Sabahattiin Ali's novels and histories women and women's education
MİNE ŞENGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN