Memlük dönemi yargısında sıhhate hüküm ve mûcebe hüküm
'Al-hukm bi's-sihha' and 'al-hukm bi'l-mûjab' in the Mamluk judiciary
- Tez No: 869903
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE BOYNUKALIN ŞENKARDEŞLER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
İslam hukukunda yargı kararlarının tescili meselesi, ilk dönemlerden itibaren fukaha tarafından ele alınmış müstakil bir çalışma konusudur. Memlükler dönemine gelindiğinde, dört mezhepten kâdılkudât atanması sonucu yargı sisteminin çok mezhepli hale gelmesi, farklı mezhep mahkemelerinde alınan kararların nasıl diğer mahkemeleri de bağlayıcı hale getirileceği ve bu kararların nasıl tescil edileceğini gündeme getirmiştir. Bu bağlamda Memlükler döneminde tescilde kullanılan sıhhate hüküm ve mûcebe hüküm kavramları etrafında küçük çaplı bir literatür oluşmuştur. Bu çalışmada, öncelikle sıhhate hüküm ve mûcebe hüküm literatürünün ortaya çıkma gerekçeleri incelenmekte, literatürün kapsamı tespit edilmeye çalışılmaktadır. Devamında, Zeynüddin İbn Nüceym'in metinleri merkeze alınarak kavramların nasıl bir fıkhî istidlal mantığı içerisinde kullanıldığı ele alınmaktadır. Son olaraksa, bu kavramlarla tescil edilmiş Memlükler döneminden kalma hukuki vesikalar göz önüne alınarak, kavramların pratikte nasıl bir fonksiyona matuf olarak kullanılmış olabileceği değerlendirilmektedir.
Özet (Çeviri)
The issue of the registration of judicial decisions in Islamic law has been the subject of a separate study among jurists since the early periods. In the Mamluk period, the multi-madhab structure of the judicial system as a result of the appointment of Chief Qadis from four different school of law brought to the agenda how to make the judgement taken in the courts of different madhabs binding on other courts and how to register these decisions. In this context, a small-scale literature has emerged regarding the two concepts used in registration during the Mamluk period, namely, the concepts of al-hukm bi's-sıhha and al-hukm bi'l-mûjab. This study first examines the reasons for the emergence of the literature on al-hukm bi's-sıhha and al-hukm bi'l-mûjab and tries to determine the scope of the literature. Then, by focusing on the texts of Zayn al-Dīn Ibn Nujaym, it discusses how these concepts are used within the logic of legal reasoning. Finally, by taking into consideration the legal documents from the Mamluk period that were registered with these concepts, it is evaluated how the concepts may have been used in practice.
Benzer Tezler
- Memlük Dönemi Tezhip sanatının incelenerek günümüz tezhip sanatında yorumlanması
Examining of the art of illumination of Mamluk era and explicating it in contemporary art of illumination
NİDA GAMZE TEMURÇİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MÜNEVVER ÜÇER
- Adana'da yapı toplulukları ve şehrin gelişimi
The building communities in Adana and the development of the city
NERMİN TANBUROĞLU
Doktora
Türkçe
2017
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERMİN ŞAMAN DOĞAN
- Memlûk Sultanlığı'nın Bizans İmparatorluğu ve Kilikya Ermeni Krallığı ile diplomatik ve ticarî ilişkileri: Doğu Akdeniz ticareti ve tüccarlarına yeni bir yaklaşım (1260-1291)
Diplomatic and commercial relations of the Mamluk Sultanate with the Byzantine Empire and the Kingdom of Cilician Armenia: a new approach for the Eastern Mediterranean trade and the traders (1260-1291)
AHMET USTA
- Marino Sanudo Torsello'nun gözünden XIV. yüzyılın birinci yarısında Ege'de egemenlik mücadelesi, 1291-1353: Latinler, Denizci Türkmen Beylikleri ve Haçlılar
The struggles for sovereignty over Aegean region in the first half of the fourteenth century through the eyes of Marino Sanudo Torsello, 1291-1353: Latins, Turcoman Maritime Principalities and Crusaders
SERDAR ÇAVUŞDERE
- Osmanlı Mısır'ında bir yerel hazine örneği 'Keşufiyye' (1711-1795)
An example of local treasure in Ottoman Egypt 'Kushufiyah' (1711-1795)
OSMAN ONUR GENÇ