Düşünce eylem kaynaşması deneyiminin oluşturulması ve obsesif kompulsif bozukluk belirtileri ile obsesif inançlar, düşünce bastırma, düşünce eylem kaynaşması arasındaki ilişkilerin incelenmesi: Deneysel bir çalışma
Inducing thought-action fusion experience and examining the relationships between obsessive compulsive disorder symptoms and obsessive beliefs, thought suppression, thought-action fusion: An experimental study
- Tez No: 870833
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TALAT DEMİRSÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), obsesyon, kompulsiyon veya her ikisinin varlığıyla birden tanımlı bir ruhsal rahatsızlıktır. Bu araştırma kapsamında klinik olmayan örneklemde obsesif kompulsif belirtiler ile obsesif inançlar, düşünce bastırma eğilimi ve düşünce eylem kaynaşması arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Kısa hikaye ve imgeleme kullanımıyla düşünce eylem kaynaşması oluşturulması ve düşünceyi bastırma ile düşünceyi kabul etmenin etkisinin deneysel manipülasyonla incelenmesi bu çalışmanın diğer bir amacıdır. Araştırmanın ilk aşamasının Ankara'daki üniversitelerde öğrenimine devam etmekte olan 363 öğrenci ile, ikinci aşaması 69 öğrenci ile yürütülmüştür. Veri toplama amacıyla araştırmanın birinci aşamasında Demografik Bilgi Formu, Düşünce Eylem Kaynaşması Ölçeği (DEKÖ), Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği -21 (DASÖ-21), Padua Envanteri-Washington Eyalet Üniversitesi Revizyonu (PE-WEÜR), Obsesif İnançlar Anketi-20 (OİA-20), Beyaz Ayı Düşünceleri Bastırma Envanteri (BADBE) kullanılması, araştırmanın ikinci aşamasında ise araştırmacı tarafından oluşturulan kısa hikayeler, Görsel Analog Ölçeği ve düşünce sıklığı sayacı kullanılmıştır. Elde edilen veriler Hiyerarşik Regresyon Analizi ve bir dizi varyans analizi ile değerlendirilmiştir. Cinsiyet, depresyon ve anksiyetenin obsesif kompulsif belirtiler için önemli yordayıcılar olduğu, mükemmeliyetçilik/kesinlik ve tehdit öngörüsü inançlarının ön planda olduğu görülmüştür. İkinci aşamada ise kısa hikaye ve imgeleme sonrası katılımcıların kaygı, sıkıntı ve suçluluklarının arttığı ancak manipülasyon sonrası düşünceyi kabul etme ve kontrol grubundaki katılımcıların girici düşünce sıklıklarında ve olayın olma olasılığına yönelik değerlendirmelerinde bir azalma olduğu tespit edilmiştir. Zaman içerisinde düşüncenin kabul edilmezliğine yönelik değerlendirmeler değişmemektedir. Ayrıca, DEK sonrası katılımcılar kısa hikayenin gerçekçiliğini düşük görmektedirler. Bunlara rağmen her grupta düşüncenin etkilerini ortadan kaldırmak için bir şeyler yapma dürtüsünün yüksek olduğu görülmektedir. Bunun yanı sıra her grupta spontan bastırma davranışı görülmüştür. Düşünceyi kabul etme grubundaki katılımcıların manipülasyon sonrası senaryoyu tekrar tecrübe etme istekliliklerinin diğer iki gruba göre daha yüksek olması dikkate değerdir. Çalışmadaki kısıtlılıklar göz önünde bulundurulup yeni çalışmaların bu ilişkileri gözden geçirmesinin, yeni yöntemler geliştirilmesinin fayda sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Obsessive-Compulsive Disorder(OCD) is a mental disorder characterized by obsessions, compulsions, or both. This study firstly aimed to explore the relationships between obsessive-compulsive symptoms, obsessive beliefs, thought suppression tendency, and thought-action fusion(TAF) in a non-clinical sample. Another aim of the study was to create TAF through the use of imagination of short stories, examining the effect of suppression and acceptance of thought by experimental manipulation. The first stage involved 363 university students in Ankara, and the second stage involved 69 students. While first stage data collection included Demographic Information Form, Thought-Action Fusion Scale(TAFS), Depression Anxiety Stress Scale-21(DASS-21), Padua Inventory-Washington State University Revision(PI-WSUR), Obsessive Beliefs Questionnaire-20(OBQ-20), and White Bear Suppression Inventory(WBSI), second stage included short stories created by the researcher, a Visual Analog Scale, and thought frequency counters. The data obtained were evaluated by Hierarchical Regression Analysis and a series of variance analyses. The results show that gender, depression and anxiety are important predictors of obsessive-compulsive symptoms, and perfectionism and threat estimation are prominent obsessive beliefs in predicting obsessive-compulsive symptoms. Following TAF induction, participants experienced increased anxiety, distress, and guilt. There was a decrease in intrusive thoughts in the acceptance and control groups after manipulation. When the probability of the event in the short stories is examined, it is found that the participants had low scores in all groups. However, assessments of thought unacceptability remained consistent over time. In the post-manipulation, participants in the thought acceptance group exhibited greater willingness than the suppression and control groups. Additionally, a strong urge to do something to eliminate the effects of the thought was observed in each group. An important finding was that spontaneous suppression behaviour was observed in all groups. Considering the limitations of the study, further studies are needed to develop new methods for the investigation of TAF experience of OCD patients.
Benzer Tezler
- L'articulation de l'éthique et de la politique chez Spinoza et Sartre
Spinoza ve Sartre'da etik ve politika eklemlenmesi
ZÜBEYDE GAYE ÇANKAYA EKSEN
- Possible underlying mechanisms of thought-action fusion and related appraisal processes as a function of perseverative obsessive-compulsive-like reasoning
Obsesif kompulsif benzeri tekrarlı akıl yürütmeye bağlı olarak düşünce eylem kaynaşması ve ilişkili değerlendirme süreçlerinin temelindeki olası mekanizmalar
TALAT DEMİRSÖZ
Doktora
İngilizce
2014
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİNE MISIRLISOY
- Düşünce eylem kaynaşması: Bilişsel davranışçı model doğrultusunda üniversite öğrencileriyle deneysel bir çalışma
Thought action fusion and an experimental study with university students through the cognitive behavior model
DUYGU YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiBursa Uludağ ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYRİYE GÜLEÇ
- The mediating role of cognitive fusion and acceptance on the relationship between obsessive-compulsive symptoms, shame, guilt, and self-disgust
Bilişsel birleşme ve kabulün obsesif kompulsif semptomlar, utanç, suçluluk, ve öz-tiksinme arasındaki ilişkideki aracı etkileri
ASLIHAN KAYMAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Psikolojiİzmir Ekonomi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN MERAL ÖGÜTCÜ
- Obsesif kompulsif bozuklukta düşünce eylem kaynaşması, büyüsel düşünce ve şizotipal kişilik özellikleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigation of the relationships between thought-action fusion, magical thinking and schizotypal personality characteristics in obsessive-compulsive disorder
ÇAĞLAR ÇETİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriHacettepe ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAŞARAN DEMİR
