Alkol kullanım bozukluğunda ruminasyon ve yürütücü işlevler arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relation between rumination and executive functions in alcohol use disorder
- Tez No: 871180
- Danışmanlar: PROF. DR. İNCİ ÖZGÜR İLHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Alkol Kullanım Bozukluğu, Alkol Kullanım Bozukluğu Şiddeti, Depresyon, Ruminasyon, Yürütücü İşlevler, Alcohol Use Disorder, Alcohol Use Disorder Severity, Depression, Rumination, Executive Functions
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Spor Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bağımlılık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Literatürde alkol kullanım bozukluğunun, yürütücü işlevler ve ruminasyon ile ilişkini ayrı ayrı ele alan çok fazla çalışmaya rastlanmaktadır. Son dönemde yürütücü işlevler ve ruminasyonun da birlikte çalışılmaya başlandığı görülmektedir. Bu araştırmanın temel amacı bu iki değişkenin alkol kullanım bozukluğunda incelenmesidir. Bu çalışma ruminatif düşünme, dikkat, dikkati sürdürme, bilişsel esneklik ve alkol bağımlılık şiddetinin ilişkisine odaklanmaktadır. Bu amaçla, araştırma grubu Ankara Üniversitesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı'nın Alkol ve Madde Bağımlılığı Birimi'nden alkol kullanım bozukluğu tanısı alarak tıbbi destek alan veya AMATEM'den Alkol kullanım bozukluğu tanısı alarak Yeşilay Danışmanlık Merkezi'nde psikososyal destek alan 55 erkek ve kadın, yatan ya da ayakta tedavi olan hastalardan oluşmaktadır. Bu çalışmada araştırma grubu için araştırmacı tarafından oluşturulan Sosyodemografik Bilgi Formu, yürütücü işlevler için Stroop Testi T-BAG Formu, Wisconsin Kart Eşleme Testi, Ruminasyonun ölçülmesi için Ruminatif Düşünce Biçimi Ölçeği, Ruminasyonla İlgili Olumlu İnanışlar Ölçeği, Ruminasyonla İlgili Olumsuz İnanışlar Ölçeği, alkol bağımlılık şiddeti için Alkol Bağımlılığı Şiddeti Ölçeği ve depresyonun etkisinin incelenmesi için Beck Depresyon Envanteri uygulanmıştır. Alkol bağımlılığı şiddeti ile yürütücü işlevler arasındaki ilişkinin incelenmesi için WKET ve Stroop Testi TBAG formu için Pearson korelasyonu uygulanmıştır. Aynı şekilde yürütücü işlevler ve ruminatif düşünceler arasındaki ilişkinin incelenmesi için de WKET boyutları ve Stroop Testi TBAG Formu için Pearson Korelasyonu uygulanmıştır. Yaş, alkol bağımlılığı şiddeti ve depresyonun ruminatif düşünceler ve yürütücü işlevler üzerindeki etkisini incelemeye yönelik MANOVA uygulanmıştır. Alkol bağımlılığı şiddeti ve ruminatif düşünceler arasındaki ilişkide yürütücü işlevlerin aracı rolünün incelenmesi amacıyla SPSS üzerinde PROCESS eklentisiyle sağlanan Bootstrap metodu kullanılmıştır. Bu yöntem ölçeklerin alt boyutları içinde uygulanmış ve aracılık incelenmeye çalışılmıştır. Alkol kullanım bozukluğunda tanısı almış bireylerde bağımlılık şiddeti yükseldikçe ruminatif düşünce eğilimi ve yürütücü işlevlerde bozulma artmaktadır ve alkol kullanım bozukluğu tanısı alan bireylerde yürütücü işlevlerde bozulma arttıkça ruminatif düşünce artmaktadır hipotezleri testlerin alt ölçeklerinin bazıları tarafından anlamlı ilişki göstermiştir. Ancak alkol kullanım bozukluğu şiddeti ve ruminasyon ilişkisinde yürütücü işlevler aracı değişken olarak rol oynamakta hipotezi bulgularda desteklenmemiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre Alkol kullanım bozukluğu tedavisinde ruminasyona ve yürütücü işlevleri hedef alan bilişsel iyileştirmeye yönelik uygulamaların tedaviyi olumlu etkileyebileceği öne sürülmektedir.
Özet (Çeviri)
There are many studies in the literature that examine the relationship between alcohol use disorder, executive functions and rumination separately. Recently, executive functions and rumination have begun to be studied together. The main purpose of this study is to examine these two variables in alcohol use disorder. This study focuses on the relationship between ruminative thinking, attention, maintaining attention, cognitive flexibility and alcohol addiction severity. For this purpose, the research group consisted of 55 men and women who were diagnosed with alcohol use disorder and received medical support from the Alcohol and Substance Addiction Unit of Ankara University Department of Mental Health and Diseases, or were diagnosed with alcohol use disorder from AMATEM and received psychosocial support at the Green Crescent Counseling Center. It consists of women, inpatients or outpatients. In this study, the Sociodemographic Information Form created by the researcher for the research group, Stroop Test T-BAG Form for executive functions, Wisconsin Card Sorting Test, Ruminative Thought Form Scale to measure rumination, Positive Beliefs About Rumination Scale, Negative Beliefs About Rumination Scale, alcohol addiction severity. The Alcohol Dependence Severity Scale was applied to examine the impact of depression and the Beck Depression Inventory was applied. To examine the relationship between alcohol addiction severity and executive functions, Pearson correlation was applied for WCST and Stroop Test TBAG form. Likewise, Pearson Correlation was applied for WCST dimensions and Stroop Test TBAG Form to examine the relationship between executive functions and ruminative thoughts. MANOVA was applied to examine the effects of age, alcohol addiction severity and depression on ruminative thoughts and executive functions. In order to examine the mediating role of executive functions in the relationship between alcohol addiction severity and ruminative thoughts, the Bootstrap method provided by the PROCESS plugin on SPSS was used. This method was applied to the sub-dimensions of the scales and mediation was tried to be examined. The hypotheses that as the severity of addiction increases in individuals diagnosed with alcohol use disorder, the tendency for ruminative thinking and impairment in executive functions increases, and as the impairment in executive functions increases in individuals diagnosed with alcohol use disorder, ruminative thinking increases, showed a significant relationship with some of the subscales of the tests. However, the hypothesis that executive functions play a role as a mediating variable in the relationship between alcohol use disorder severity and rumination was not supported in the findings. According to the results of the study, it is suggested that cognitive improvement practices targeting rumination and executive functions in the treatment of alcohol use disorder may positively affect the treatment.
Benzer Tezler
- Alkol kullanım bozukluğunda dikkat eğitimi tekniğinin bilişsel ve üstbilişsel süreçler üzerindeki etkililiğinin değerlendirilmesi
The evaluation of effectiveness of attention training technique on cognitive and metacognitive processes in alcohol use disorder
ZEYNEP ERDOĞAN YILDIRIM
- Alkol kullanım bozukluğunda duygusal istismar algısının incelenmesi
Investigation of emotional abuse perception in case of alcohol use disorder
EMİNE BİTİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞAHİDE GÜLİZ KOLBURAN
- Alkol kullanım bozukluğunda davranışsal endofenotip olarak dürtüsellik ve beyin yapısal özellikleriyle olan ilişkisi
Impulsivity as A behavioral endophenotype in alcohol use disorder and its relationship with brain structural characteristics
EMRAH YILDIZOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiRuh ve Sinir Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DEMET GÜLEÇ ÖYEKÇİN
- Alkol kullanım bozukluğunda bilişsel davranışçı model temelli ve psikoeğitim destekli egzersizin depresyon, anksiyete ve öz yeterlilik düzeyine etkisi
The effects of cognitive-behavioral model-based and psychoeducation assisted exercise on depression, anxiety and self efficacy in alcohol-use disorders
GANİME CAN
Doktora
Türkçe
2016
HemşirelikAtatürk ÜniversitesiPsikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE OKANLI
- Alkol kullanım bozukluğunda koku duyarlılığı ve diğer klinik parametrelerle ilişkisi
Odor snsitivity in alcohol use disorder and the relationship with other clinical parameters
CAN OĞUZHANASİLTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriMaltepe ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SUAT KÜÇÜKGÖNCÜ