İstanbul'daki gayri-müslim cemaatlere ait mezar taşlarında kültürel etkileşimin yansımaları: Ermeniler ve Yahudiler
Reflections of cultural interaction on graves of non-muslim communities in Istanbul: Ermenians and Jews
- Tez No: 871454
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NURAY OCAKLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih ve Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih ve Medeniyet Araştırmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Asırlarca birçok kültür ve farklı dini barış, huzur ve hoşgörünün teminatı ile kendi içinde barındıran Osmanlı Devleti'nin bu çok kültürlü ortamı toplum, sanat gibi yaşamsal alanlara etki ederken, aynı etki ölüm sanatı olarak değerlendirilen mezarlık ve mezar taşlarında da görülmektedir. Bir Müslüman mezar taşında gördüğümüz kırık dallı bir gül kabartması, taşıdığı mana değişmeden bir Gayri-Müslim mezarında da aynı şekilde yerini almaktadır. Bu cihetten yola çıkılarak oluşturulan bu tezin konusu, İstanbul'daki Müslim ve Gayri-Müslimlere ait mezarlık ve spesifik mezar taşlarının süsleme, kitabe ve yapıları üzerinde yapılacak araştırmalar ile kültürler arası geçişkenliğin ölüm kavramı ve adetleri üzerinden incelenmesidir. Tezin ele aldığı konu olan Yahudi ve Ermeni mezarlıklarındaki spesifik mezar taşlarının fotoğraflanması yapılarak saha araştırması ile işe başlanmıştır. Bu mezarlıkların tarihi bilgileri, harita dokümanları, bulundukları bölgeler de araştırmaya eklenerek mezarlık ahalisinin yaşadıkları dönem içerisinde nasıl bir sosyo-kültürel ortamda bulundukları konusunda bir arka plan oluşturmak amacıyla arşiv belge analizi yapılmıştır. Cenaze adetleri ve dini ritüeller hakkında çok kısıtlı bilgi olması sebebiyle her iki grubun da dini liderleri ile görüşülmüş ve bu söyleşilerden elde edilen bilgiler aracılığı ile cenaze adetleri bölümü söyleşi, mülakat yöntemi ile oluşturulmuştur. Son olarak toplanılan verilerin hepsi bir araya getirilmiş ve mezar taşları aracılığı ile Müslüman ve gayrimüslim halk arasındaki kültürel etkileşimin izleri karşılaştırılmalı betimsel analiz yöntemi ile tetkik edilmiştir. Mezar taşlarından edinilen bilgiler Osmanlı Devleti içerisinde yaşamış birbirinden farklı grupların bir arada nasıl yaşadıklarına ışık tutmaktadır. Çalışmanın neticesi üç grubun da mezar taşlarında görülen sembolik ifadelerin, kitabe ve mevta bilgilerinin adalet ve hoşgörü ile bir arada yaşamış bir toplumun dil, edebiyat, sanat ve benzeri birçok alanda birbirlerinden nasıl etkilendikleri göstermektedir.
Özet (Çeviri)
While this multicultural environment of the Ottoman Empire, which has hosted many cultures and different religions for centuries with the guarantee of peace, tranquility and tolerance, affects vital areas such as society and art, the same effect is seen in cemeteries and tombstones, which are considered as the art of death. A rose relief with broken branches, which we see on a Muslim tombstone, takes its place in a non-Muslim tomb in the same way, without changing its meaning. The subject of this thesis, which was created from this point of view, is the research to be made on the ornaments, inscriptions and structures of the cemeteries and specific tombstones belonging to Muslims and non-Muslims in Istanbul, and the examination of intercultural transitivity through the concept of death and customs. The subject of the thesis, the specific tombstones in the Jewish and Armenian cemeteries were photographed and the work started with a field research. The historical information of these cemeteries, map documents and the regions they are located in were added to the research and archive document analysis was carried out in order to create a background on what kind of socio-cultural environment the people of the cemetery were in during the period they lived. Since there is very limited information about funeral customs and religious rituals, the religious leaders of both groups were interviewed and the funeral customs section was formed by the interview method through the information obtained from these interviews. Finally, all the collected data were brought together and the traces of cultural interaction between the Muslim and non-Muslim people through the tombstones were examined with the comparative descriptive analysis method. The information obtained from the tombstones sheds light on how different groups that lived in the Ottoman Empire lived together. The result of the study shows how the symbolic expressions, epitaph and death information seen on the tombstones of the three groups are influenced by each other in many fields such as language, literature, art and so on of a society that has lived together with justice and tolerance.
Benzer Tezler
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e İstanbul'da Latin Katolik yapıları
Latin Catholic buildings in Istanbul (From Tanzimat to Republican era)
SEZİM SEZER SEVİNÇ
Doktora
Türkçe
1997
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA GERMANER
- Confessionalization of space in seventeenth-century İstanbul:The making of a Jewish Habitus
17. yüzyıl İstanbul'unda mekanın din ve siyasetle ilişkisi: Bir Yahudi Habitusunun oluşumu
ERDEM İDİL
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
AntropolojiBoğaziçi ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM KAFESCİOĞLU ERSOY
- Tarih-insan-mekân bağlamında Beyoğlu'nda değişim ve dönüşüm (XIX. yüzyıldan XX. yüzyılın başlarına kadar)
Change and transformation in Beyoğlu in the context of history-people-space (From the 19th century to the early 20th century)
UĞUR AYIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SosyolojiAtatürk ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASUMAN DEMİRCİOĞLU
- 19.yüzyıldan günümüze İstanbul'da fransız okul yapıları
French school buildings in İstanbul from 19th century to the present
ZÜBEYDE GÖZDE KUTLU