Yeniliklerin yayılması teorisi kapsamında sağlık çalışanlarının yapay zekâ destekli tanı sistemlerini değerlendirmeleri: HIMSS EMRAM sertifikalı dijital hastaneler örneği
Evaluation of artificial intelligence-supported diagnosis systems by health care professionals within the scope of diffusion of innovations theory: The example of HIMSS EMRAM certified digital hospitals
- Tez No: 871565
- Danışmanlar: PROF. DR. SEZER KORKMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hastaneler, Sağlık Kurumları Yönetimi, Sağlık Yönetimi, Hospitals, Health Care Management, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sağlık Kurumları Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 255
Özet
Yapay zekâ uygulamaları sağlık hizmetlerinde hastalıkların teşhis ve tedavi süreçlerini hızlandırmanın yanı sıra bazı hastalıkların tahmini sürecinde erken tanıyı da beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda dijital hastanelerde görevli sağlık çalışanlarının; dönem değiştirici etkisi yoğun bir şekilde hissedilen ve her geçen gün hayatımızda daha fazla kendisine yer bulmakta olan yapay zekâ destekli tanı sistemleri tutumlarının değerlendirilmesi büyük önem arz etmektedir. Bununla birlikte teknolojik yeniliklerin yayılması hem politika yapıcıların hem de akademisyenlerin üzerinde çalıştığı ve çeşitli modellerin ortaya çıktığı dikkat çeken bir alandır. Teknoloji alanında meydana gelen yeniliklerin öneminin artması ile birlikte yeniliğe uyumu etkileyen etkenleri ortaya koymayı amaçlayan farklı modeller ve teoriler ortaya atılmış olup bunlar arasında Rogers'ın Yeniliğin Yayılması Teorisi dijital hastanelere yönelik araştırmalarda yaygın olarak kabul gören bir teoridir. Bu tez çalışmasında da HIMSS EMRAM seviye 7 sertifikalı dijital hastanelerde görev yapmakta olan sağlık çalışanlarının yapay zekâ destekli tanı sistemleri tutumlarının değerlendirilmesidir. Araştırmanın evrenini Türkiye'de 7.seviyede bulunan ve çalışmaya dahil edilen toplam 5 adet HIMSS EMRAM sertifikası bulunan sağlık kurumunda görevli 5081 sağlık çalışanı, örneklemini ise 419 sağlık çalışanı oluşturmaktadır. Araştırmanın sonucunda; katılımcıların yapay zekâ tutumları ile kadın olma durumları arasında negatif yönlü düşük seviyede, yapay zekâ tutumları ile yaşları arasında negatif yönlü düşük seviyede, yapay zekâ tutumları ile eğitim durumları arasında pozitif yönlü düşük seviyede, yapay zekâ tutumları ile görev süreleri arasında pozitif yönlü düşük seviyede, e-sağlık yeniliklerinin algılanan nitelikleri ile eğitim durumları arasında pozitif yönlü düşük seviyede, e-sağlık yeniliklerinin algılanan nitelikleri ile dahiliye bilim dalında görev yapma durumu arasında pozitif yönlü düşük seviyede, e-sağlık yeniliklerinin algılanan nitelikleri ile yapay zekâ tutum arasında pozitif yönlü orta seviyede istatistiksel anlamlı olarak ilişki tespit edilmiştir. Yapılmış olan bu çalışma ışığında; sağlık sektöründe ortaya çıkan yapay zekâ gibi yenilikçi teknolojilerin sağlık sektöründe başarılı bir şekilde benimsenmesi, bu alanda yayılması ve yeniliklerin etkili bir şekilde kullanılması için bazı sonuçlar ortaya çıkmış ve bu doğrultuda önerilerde bulunulmuştur. Bu önerilerin uygulanmasıyla, yapay zekâ destekli sistemler ve yeniliklerin sağlık sektöründeki rolünün daha da güçleneceği ve HIMSS EMRAM gibi modellerin benimsenmesinin ve uygulanmasının da aynı doğrultuda hızlandırılabileceği, böylece daha etkin, erişilebilir ve sürdürülebilir sağlık hizmetlerinin sunulabileceği değerlendirilmektedir.
Özet (Çeviri)
Artificial intelligence applications accelerate the diagnosis and treatment processes of diseases in health services, as well as early diagnosis in the prediction process of some diseases. In this context, it is of great importance to evaluate the attitudes of healthcare professionals working in digital hospitals towards artificial intelligence-supported diagnostic systems, whose era-changing effect is felt intensely and which are finding a place in our lives more and more every day. However, the diffusion of technological innovations is a remarkable area that both policy makers and academicians are working on and various models have emerged. With the increasing importance of innovations in the field of technology, different models and theories have been put forward to reveal the factors affecting the adaptation to innovation, among which Rogers' Diffusion of Innovation Theory is a widely accepted theory in research on digital hospitals. The aim of this thesis is to evaluate the attitudes of healthcare professionals working in HIMSS EMRAM level 7 certified digital hospitals towards artificial intelligence supported diagnostic systems. The population of the study consists of 5081 healthcare professionals working in a total of 5 HIMSS EMRAM level 7 certified healthcare institutions in Turkey and the sample consists of 419 healthcare professionals. As a result of the research; There is a low level of negative correlation between the participants' artificial intelligence attitudes and their status of being female, a low level of negative correlation between their artificial intelligence attitudes and their age, a low level of positive correlation between their artificial intelligence attitudes and their educational status and a low level of positive correlation between their artificial intelligence attitudes and their length of service. A statistically significant relationship was found between the perceived qualities of e-health innovations and educational status at a positive low level, between the perceived qualities of e-health innovations and the status of working in internal medicine at a positive low level, and between the perceived qualities of e-health innovations and artificial intelligence attitude at a positive medium level. In the light of this study, some results have emerged and suggestions have been made in this direction for the successful adoption of innovative technologies such as artificial intelligence in the health sector, the dissemination and effective use of innovations in this field. With the implementation of these recommendations, the role of AI-enabled systems and innovations in the healthcare sector will be further strengthened and the adoption and implementation of models such as HIMSS EMRAM can be accelerated in the same direction, thus providing more effective, accessible and sustainable healthcare services.
Benzer Tezler
- Yeniliklerin yayılması teorisi kapsamında HIMSS uygulamalarına yönelik algının iş tatmini üzerine etkisi ve demografik değişkenlerin düzenleyici rolü
The effect of perception towards HIMSS practices on job satisfaction within the scope of diffusion of innovations theory and the moderating role of demographic variables
YASEMİN KURUMLU
Doktora
Türkçe
2024
Sağlık YönetimiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEZER KORKMAZ
- From past to virtual realities: An art historical look into virtual reality as an art medium
Geçmiş gerçekliklerden sanal gerçekliğe: Sanal gerçeklik medyumuna sanat tarihsel bir bakış
PELİNSU SELİK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Sanat Tarihiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU BELGİN YETİŞKİN DOĞRUSÖZ
- An investigation of preservice early childhood teachers? Levels of individual innovativeness and perceived attributes of instructional computer use
Okul öncesi öğretmen adaylarının bireysel yenilikçilik düzeyleri ve öğretim amaçlı bilgisayar kullanımına yönelik algılanan özelliklerin araştırılması
NURSEL YILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOkul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. REFİKA OLGAN
- Belediyelerin harcama yönetiminde etkinliği sağlayıcı karar alma mekanizması ve katılımcılığın değerlendirilmesi (Bursa Büyükşehir Belediyesi katılımcılık araştırması)
The decision making machanism that ensures efficiency in the management of expenditure of municipalities and the assessment of participation (participation survey of metropolitan municipality of Bursa)
RÜKAN KUTLU KORLU