Lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığı ve yalnızlıkları arasındaki ilişkide gelişmeleri kaçırma korkusunun (FoMO) aracı rolü
The mediating role of FoMO in the relationship between high school students' social media addictions and their loneliness
- Tez No: 872074
- Danışmanlar: PROF. DR. ERDAL HAMARTA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Bu araştırmanın amacı lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığı (SMB) düzeyleri ile yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişkileri belirlemek ve gelişmeleri kaçırma korkusunun (GKK) bu ilişkideki aracılık rolünü incelemektir. Araştırmanın örneklemi, uygun örnekleme yöntemiyle oluşturulmuş ve araştırmaya 2022-23 eğitim-öğretim yılında, Konya ilinin Meram ilçesine bağlı çeşitli liselerde öğrenim gören 351'i (%52,8) erkek, 314'ü (%47,2) kadın 665 lise öğrencisi dahil edilmiştir. Araştırmaya katılan gönüllülerin, SMB düzeylerine“Ergenler İçin Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği”, yalnızlık düzeylerine“UCLA Yalnızlık Ölçeği”, GKK düzeylerine“Eksik Kalma Korkusu Ölçeği”, bazı demografik özelliklerine“Kişisel Bilgi Formu”aracılığıyla erişilmiştir. Araştırma verileri gerekli izinler alınarak, sınıf ortamında yüz yüze toplanmıştır. Veriler SPSS, AMOS programları aracılığıyla çözümlenmiştir. Lise öğrencilerinin SMB, GKK, yalnızlık düzeylerinin cinsiyete ve okul türlerine göre farklılaşma durumu t testi ile, günlük SM kullanım süresine göre farklılaşma durumu ise varyans analizinden (ANOVA) faydalanılarak analiz edilmiştir. Ayrıca SMB, GKK, yalnızlık arasındaki korelasyon ilişkileri Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı, yordamsal ilişkiler ise Yapısal Eşitlik Modeli'nden (YEM) elde edilen standardize edilmiş regresyon katsayıları ile ortaya koyulmuştur. SMB ile yalnızlık arasındaki ilişkide GKK'nin aracılık rolünün tespiti için YEM uygulanmış, aracılık etkisinin anlamlılığı bootstrapping tekniği kullanılarak açıklanmıştır. Analiz sonuçlarına göre lise öğrencilerinin SMB ve GKK düzeylerinde cinsiyete göre anlamlı bir farklılığa rastlanmazken, kadınların erkeklere göre anlamlı ölçüde daha yüksek yalnızlık bildirdikleri tespit edilmiştir. Elde edilen bir diğer bulgu, lise öğrencilerinin SMB, GKK, yalnızlık düzeylerinin günlük SM kullanım süresine göre anlamlı farklılar gösterdiği yönündedir. Buna göre günlük yüksek SM kullanım süresi bildiren bireylerin, düşük kullanım bildirenlere göre, GKK ve SMB düzeylerinin anlamlı ölçüde yüksek olduğu, günlük 1-2 saat aralığında SM kullanımı bildiren bireylerin, 4 saat ve üzeri kullanım bildirenlere göre yalnızlık düzeylerinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Analiz sonuçları okul türüne göre değerlendirildiğinde, anadolu lisesi öğrencilerinin, meslek lisesi öğrencilerine göre anlamlı düzeyde daha yüksek yalnızlık yaşadıkları sonucuna ulaşılmıştır. GKK ve SMB düzeylerinde okul türüne göre anlamlı bir farklılık gözlenmemiştir. Araştırma değişkenleri arasındaki korelasyon ilişkileri ele alındığında, SMB-GKK arasında pozitif anlamlı, SMB-Yalnızlık ve GKK-Yalnızlık arasında negatif anlamlı ilişkiler gözlenmiştir. Yürütülen YEM neticesinde, araştırmamızın değişkenleri arasında doğrudan ve dolaylı bazı anlamlı etkileşimler tespit edilmiştir. Buna göre, SMB'nin, GKK'yi pozitif yönde anlamlı, yalnızlığı negatif yönde anlamlı ve GKK'nin yalnızlığı negatif yönde anlamlı olarak yordadığı söylenebilmektedir. Son olarak, GKK'nin SMB ve yalnızlık arasındaki ilişkide kısmi aracılık rolü üstlendiği sonucuna ulaşılmıştır. Buna göre artan SMB'nin yalnızlığı azalttığı, GKK'nin aracılık etkisi devreye girdiğinde SMB'nin yalnızlıkla ilişkisinin bir kısmını GKK üzerinden yürüttüğü sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine the relationship between high school students' social media addiction (SMA) levels and their loneliness levels and to examine the mediating role of fear of missing out (FoMO) in this relationship. The sample of the study was formed by convenient sampling method and 665 high school students, 351 (52.8%) male and 314 (47.2%) female, studying in various high schools in Meram district of Konya province in the 2022-23 academic year were included in the study.The SMA levels of the volunteers participating in the study were accessed through the“Social Media Addiction Scale for Adolescents”, loneliness levels through the“UCLA Loneliness Scale”, FoMO on developments through the“Fear of Missing Out Scale”, some demographic characteristics through the“Personal Information Form”. The research data were collected face-to-face in the classroom environment after obtaining the necessary permissions. The data were analyzed through SPSS and AMOS programs. The differentiation of high school students' SMA, FoMO developments, and loneliness levels according to gender and school types was analyzed using t-test, and the differentiation according to the duration of daily SM use was analyzed using analysis of variance (ANOVA). In addition, the correlation relationships between SMA, FoMO, and loneliness were revealed by Pearson Product Moment Correlation Coefficient, and the predictive relationships were revealed by the standardized regression coefficients obtained from the Structural Equation Model (SEM). SEM was applied to determine the mediating role of FoMO developments in the relationship between SMA and loneliness, and the significance of the mediation effect was explained using bootstrapping technique. According to the results of the analysis, no significant difference was found in high school students' SMA and FoMO on developments according to gender, while females reported significantly higher levels of loneliness than males. Another finding is that high school students' SMA, FoMO on developments, and loneliness levels show significant differences according to the duration of daily SM use. Accordingly, it was found that individuals who reported high daily SM usage time had significantly higher levels of FoMO developments and SMA compared to those who reported low usage, and individuals who reported daily SM usage in the range of 1-2 hours had higher levels of loneliness than those who reported daily SM usage of 4 hours or more. When the results of the analysis were evaluated according to school type, it was concluded that Anatolian high school students experienced significantly higher levels of loneliness than vocational high school students. No significant difference was observed in the levels of FoMO and SMA according to school type When the correlation relationships between the research variables were analyzed, positive significant relationships were observed between SMA and FoMO on developments, while negative significant relationships were observed between SMA and loneliness and FoMO on developments and loneliness. As a result of the SEM, some significant direct and indirect interactions between the variables of our study were identified. Accordingly, it can be said that SMA predicts FoMO on developments significantly in a positive direction, loneliness significantly in a negative direction, and FoMO on developments significantly predicts loneliness negatively. Finally, it was concluded that the FoMO on developments played a partial mediating role in the relationship between SMA and loneliness. Accordingly, it was concluded that increasing SMA decreases loneliness, and when the mediating effect of the FoMO is activated, SMA mediates part of the relationship between SMA and loneliness through the FoMO.
Benzer Tezler
- Lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığı ve şiddet eğilimi ilişkisi: Spor lisesi öğrencileri üzerine bir çalışma
The relationship between social media addiction and violence tendency of high school students: A study on sports high school students
RAMİZ TUNAHAN KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporSelçuk ÜniversitesiSpor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ERDOĞDU
- Lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığı ve aile yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between social media addiction and family life satisfaction of high school students
MURAT MANGIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiSelçuk ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NUR FEYZAL KESEN
- Lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılıkları ve akademik erteleme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relation between high school students' social media addiction and academic procrastination behavior
ERCAN GÜRÜLTÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEVENT DENİZ
- Lise öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı ve duygu düzenleme becerilerinin kişilik özelliklerine ve çeşitli değişkenlere göre incelenmesi
Examination of social media addiction and emotion regulation skills in high school students according to the personal characteristics and various variables
ÇAĞLAR HÜSEYİN ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT İSKENDER
- Lise öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı ve duygu düzenleme becerilerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi
Examination of social media addiction and emotion regulation skills according to various variables in high school students
ZİŞAN ESMA YILDIZ