Metotreksat kullanan kronik inflamatuar artriti olan hastalarda karaciğer fibrozunun fibroscan ile değerlendirilmesi
Evaluation of liver fibrosis with fibroscan in patients with chronic inflammatory arthritis using methotrexate
- Tez No: 872921
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ORHAN ZENGİN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: İç Hastalıkları, Internal diseases
- Anahtar Kelimeler: Fibroscan, Karaciğer fibrozisi, Karaciğer sertliği, Metotreksat, Fibroscan, Liver fibrosis, Liver stiffness, Methotrexate
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İç Hastalıkları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
Giriş ve Amaç: Kronik karaciğer hastalığında morbidite ve mortalitenin önlenmesi için erken dönemde tespit edilmesi gerekmektedir. Karaciğer fibrozis tanı yöntemlerinden birisi de non-invaziv yöntem olan Fibroscan cihazıdır. Çalışmamızda uzun süre metotreksat kullanan inflamatuar artrit tanılı hastaların karaciğerini non-invaziv yöntem olan Fibroscan ile karaciğer fibrozisi gelişmesi açısından değerlendirmeyi amaçladık. Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda inflamatuar artrit tanılı metotreksat kullanan 75 hasta ile metotreksat kullanmayan 75 sağlıklı gönüllü kişi çalışmaya dahil edilmiştir. Fibroscan ölçümlerinde karaciğer sertlik değeri 7,1 kPa altı minimal fibrozis ya da fibrozis olmayan, karaciğer sertlik değeri 7,1 kPa ve üzeri olanlar ise ciddi karaciğer fibrozisi olarak değerlendirildi. Hasta ve sağlıklı kontrol grubunun yaş, cinsiyet, vücut kitle indeksi, kümülatif metotreksat dozu, metotreksat kullanım süresi, hastalık süresi, Fibroscan ölçümleri ve alkol kullanma alışkanlıkları incelenerek SPSS 23 programı ile değerlendirildi. Bulgular: Çalışmamızda hasta grubundaki kişilerin 66'sı (%88) kadın, 9'u (%12) erkek (n=9) cinsiyet oluşurken sağlıklı kontrol grubu ise 62'si (% 82,7) kadın, 13'ü (% 17,3)'ü ise erkek cinsiyetten oluşmaktadır. Hasta grubunun yaş ortalaması 46,63±11,23 yıl, sağlıklı kontrol grubun da ise yaş ortalaması 44,1±13,74 yıl olarak tespit edildi. Metotreksat kullanan hasta grubunun 17'sinde (%23,7) F1, F2, F3, F4 evre karaciğer fibrozisi tespit edildi, 58'inde (%77,3) ise F0 evresi (fibrozis yok) saptanmıştır. Sağlıklı kontrol grubunda ise hastaların tamamında karaciğer fibrozis evresi F0 (fibrozis yok) olarak saptanmıştır. Hasta ve sağlıklı kontrol grubu arasında karaciğer sertlik değerinde (kPa) anlamlı bir farklılık saptanmamış ancak metotreksat kullanan hastaların karaciğer sertlik değerinde (kPa) artış olduğu tespit edildi. Çalışmada metotreksat kullanan hasta grubundaki kişiler de ciddi karaciğer fibrozisi olanların metotreksat kümülatif dozu, metotreksat kullanım süresi, hastalık yılı ve vücut kitle indeksi değişkenlerinin ortalama değerleri minimal fibrozis ya da fibrozis olmayanlara göre anlamlı yüksek saptanmıştır. Sonuç: Mortalite ve morbiditesi yüksek olan karaciğer fibrozisinin erken dönemde tespiti ve tedavisinin başlanması önemlidir. Metotreksatın karaciğer fibrozisi üzerine etkilerini değerlendiren az sayıda çalışma vardır. Çalışmamızda noninvaziv yöntem olan Fibroscan ile uzun süre ve yüksek dozda metotreksat kullanan hastalarda anlamlı derecede yüksek karaciğer fibrozis evresi saptanmıştır. Sonuç olarak uzun dönem ve yüksek dozda metotreksat kullanımından kaçınılmalı ve bu hastalar karaciğer fibrozisi gelişimi açısından non-invaziv bir yöntem olan Fibroscan ile takip edilmesi önerilmelidir.
Özet (Çeviri)
Introduction and Objective: Early detection is essential for the prevention of morbidity and mortality in chronic liver disease. One of the diagnostic methods for liver fibrosis is the non-invasive Fibroscan device. Our study aimed to evaluate the development of liver fibrosis in patients diagnosed with inflammatory arthritis who have been using methotrexate for a long period, using the non-invasive method of Fibroscan. Material and Method: In our study, 75 patients diagnosed with inflammatory arthritis using methotrexate were included, along with 75 healthy volunteers not using methotrexate. In Fibroscan measurements, a liver stiffness value below 7,1 kPa was classified as minimal fibrosis or no fibrosis, while those with a liver stiffness value of 7,1 kPa and above were considered to have severe liver fibrosis. The patients and healthy control group were evaluated using SPSS 23 program by examining age, gender, body mass index, cumulative methotrexate dose, duration of methotrexate use, duration of the disease, Fibroscan measurements, and alcohol consumption habits. Discussion: In our study, 66 (88%) of the individuals in the patient group were female, while 9 (12%) were male (n=9) in terms of gender. In contrast, the healthy control group consisted of 62 (82,7%) females and 13 (17,3%) males. The average age of the patient group was determined to be 46,63±11,23 years, while the average age of the healthy control group was 44,1±13,74 years. Among the patients using methotrexate, liver fibrosis stages F1, F2, F3, and F4 were detected in 17 (23,7%), while F0 stage (no fibrosis) was observed in 58 (77,3%). In the healthy control group, all patients were found to be at liver fibrosis stage F0 (no fibrosis). Although no significant difference in liver stiffness value (kPa) was found between the patient and healthy control groups, an increase in liver stiffness value (kPa) was detected in patients using methotrexate. In the study, individuals in the patient group using methotrexate with severe liver fibrosis had significantly higher mean values of cumulative methotrexate dose, duration of methotrexate use, duration of illness, and body mass index compared to those with minimal fibrosis or no fibrosis. Results: Early detection and initiation of treatment for liver fibrosis with high mortality and morbidity is crucial. There are few studies evaluating the effects of methotrexate on liver fibrosis. In our study, significant advanced liver fibrosis stages were detected in patients using methotrexate long-term and at high doses with the non-invasive method Fibroscan. Consequently, long-term and high-dose methotrexate use should be avoided and these patients should be monitored for liver fibrosis development using the non-invasive method Fibroscan.
Benzer Tezler
- Artrit eşlik eden ve etmeyen psoriazis hastalarında klinik özelliklerin karşılaştırmalı çalışması
Comparative study of clinical features in psoriasis patients with and without arthritis
GİZEM FİLAZİ KÖK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
DermatolojiMersin ÜniversitesiDeri ve Zührevi Hast. Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLİZ İKİZOĞLU
- Psoriasis tanısı ile en az iki farklı biyolojik alan hastaların tek biyolojik ilaç alan hastalarla klinik ve demografik özelliklerinin retrospektif olarak karşılaştırılması
Comparison of clinical and demographic characteristics of patients with psoriasis receiving a single biologic agent and those receiving at least two different biologic agents: A retrospective study
FATMA KÜBRA GÜL ÇİFTÇİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Dermatolojiİstanbul ÜniversitesiDeri ve Zührevi Hast. Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALGÜN POLAT EKİNCİ
- Orta-şiddetli pediatrik psoriasis hastalarında demografik, klinik özellikler ve tedavi yönetimi
Demographic, clinical features and treatment management of moderate to severe pediatric psoriasis patients
MELEK PINAR KILIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
DermatolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiDeri ve Zührevi Hast. Ana Bilim Dalı
DR. ZEYNEP TOPKARCI
- Romatoid artritli 350 vakanın klinik,labaratuvar ve demografik özelliklerinin retrospektif analizi
Retrospective analysis of clinic,laboratoary and demographic features of 350 patients with rheumatoid arthritis
YUSUF KARABULUT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
RomatolojiUludağ Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. MUSTAFA YURTKURAN
- Romatoid artrit hastalarında serum adiponektin düzeylerinin insülin direnci ve inflamatuar göstergelerle ilişkisi
The association of serum adiponectin levels with insulin resistance and inflammatory parameters in patients with rheumatoid arthritis
NAZİFE ŞULE YAŞAR BİLGE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
RomatolojiEskişehir Osmangazi Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ KORKMAZ