Geri Dön

Türk İslam Edebiyatında Hz. Ömer

Caliph Omar in the Turkish Islamic Literature

  1. Tez No: 872986
  2. Yazar: RIDVAN SAİTOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİM YILDIZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk İslam Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 405

Özet

İslam tarihi açısından mümtaz bir yere sahip olan Hz. Ömer'in İslamî Türk edebiyatında yansımasını konu edinen bu çalışma üç bölüm halinde tasarlandı. Birinci bölümde on ikinci yüzyılda Ahmed Yesevî'den başlamak üzere yirminci yüzyılda Ali Emîrî Efendi ve Mehmet Akif Ersoy'a varıncaya dek manzum ve mensur ulaşılabilen edebî müktesebat tarandı. Bu çerçevede taranan eserlerden elde edilen Hz. Ömer konulu malzemeler derlenerek kronolojik sıraya göre tasnif edildi ve bu malzemelerin muhtevaları izaha çalışıldı. Evvela manzum daha sonra mensur metinlerin işlendiği bu bölüm,“müstakil olanlar”ile“bir bölümü Hz. Ömer'i konu edinenler”olmak üzere iki alt başlık altında değerlendirildi. İkinci bölüm, birinci bölümde tasnif edilen eserlerin muhtevalarındaki Hz. Ömer'e dair motiflerin örnek beyitlerle izahından ibarettir. Bu bölümde Hz. Ömer'in dinî ve insanî yönlerinin ayrıca kendisiyle beraber zikredilen edebî ve tasavvufî kavram ve remizlerin, oluşturulan alt başlıklarla edebiyatta nasıl işlendiğine değinildi. Üçüncü ve son bölümde, yazma eser kütüphanelerinden elde edilen Hz. Ömer konulu biri Gazavât-ı Hulefâ-i Râşidîn adlı manzum ve diğeri Risâle-i Tuhfetü'l Mebniyye Alâ Hikâyet-i Hazret-i Ömer adlı mensur iki eserin inceleme ve çeviri-yazısına yer verilmiştir. İlk olarak eserlerin yazarları, kütüphane bilgileri, nüsha tanıtımı, muhteva ve dil hususiyetleri incelenmiş, ardından metinler çeviri-yazı yöntemiyle Latin harflerine aktarılmıştır.

Özet (Çeviri)

This study, focusing on the reflection of Hz. Omar, who holds a distinguished place in Islamic history, in Islamic Turkish literature, was designed in three sections. The first section delved into all available literary works, both in verse and prose, starting from the 12th century with Ahmed Yesevi up until the 20th century with Ali Emîrî Efendi and Mehmet Akif Ersoy. Within this framework, materials related to Hz. Omar were compiled from the surveyed works, categorized in chronological order, and attempts were made to explain their contents. This section, which initially addresses poetic and then prose texts, was evaluated under two subtitles: 'independent works' and 'those dealing with Hz. Omar in part.' The second section merely comprises the explanation of motifs related to Hz. Omar found in the contents of the classified works, with examples of couplets. This section discussed how the religious and human aspects of Hazrat Omar, as well as the literary and mystical concepts mentioned alongside him, were elaborated in literature under created subheadings. The third and final section presents an examination and translation of two works found in manuscript libraries, one in verse named 'Gazawât-ı Khulefâ' and the other in prose titled 'Risâlah Tuhfah al-Mabniyye Alâ Hikâyeti Hz. Omer' Initially, the authors of the works, library information, manuscript introductions, content, and linguistic features were analyzed, followed by the translation of the texts into Latin letters using the translation-writing method.

Benzer Tezler

  1. Türk edebiyatında Hz. Ömer vecizelerive Bedreddin b. Himmet-Yârü'l-Mevlevî' nin Faslü'l-Hitâb min Kelâm-ı Ömer bin Hattâb adlı eseri

    The caliph Ömer's sayings in Turkish literature and the work Faslü'l-Hitâb min Kelâm-i Ömer bin el-Hattâb by Bedreddin bin Himmet-Yârü'l-Mevlevî

    IŞIN YÜKSEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Türk Dili ve EdebiyatıCumhuriyet Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÂLİM YILDIZ

  2. Türk İslam edebiyatında aşere-i mübeşşere

    Ashara-i mubashshara in Türkish Islamic literature

    MURAT AK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET YILMAZ

  3. Mevlid-i Ahmed (İnceleme-metin-çeviri-dizin)

    Mevlid-i Ahmed (Examination-text-translation-index)

    ÖMER OĞUZ KULAKSIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMET GÜLSEL SEV

  4. Ömer Efendi'nin Ahlâk-ı Muhsinî tercümesi: Metin- inceleme (98-b – 198-a)

    Ömer Efendi's Ahlâk-i Muhsinî tercümesi: Review- edition (98-b – 198-a)

    FATMA HİLAL KURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Türk Dili ve EdebiyatıManisa Celal Bayar Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLAL ELBİR

  5. Hüsrev-Zâde Ömer Sabrî'nin Nasîhat-Nâmesi (metin-inceleme)

    Nasihat-Name of Husrev-Zade Omer Sabri (text-examination)

    HASAN SÖYLEMEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DinOndokuz Mayıs Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİL İBRAHİM HAKSEVER