Postmenopozal kadınlarda fiziksel aktivite düzeyinin uyku ve yaşam kalitesi üzerine etkisi
Effect of physical activity level on sleep and quality of life in postmenopausal women
- Tez No: 873008
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEMET TAŞKIN EGİCİ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Postmenopoz, Fiziksel Aktivite, Uyku Kalitesi, Yaşam Kalitesi, Postmenopause, Physical Activity, Sleep Quality, Quality of Life
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: İstanbul Haydarpaşa Numune Eğt. ve Arş. Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
ÖZET POSTMENOPOZAL KADINLARIN FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİNİN UYKU VE YAŞAM KALİTESİ ÜZERİNE ETKİSİ Giri ve Amaç: Postmenopozal kadınların fiziksel aktivite düzeylerinin uyku ve yaşam kaliteleri üzerindeki etkisini ve bunlar üzerinde etkisi olabilecek sosyodemografik özellikleri tespit etmeyi amaçladık. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma tanımlayıcı ve kesitsel tiptedir. Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği polikliniklerine, 21.07.2023 21.09.2023 tarihleri arasında herhangi bir nedenle başvuran postmenopozal dönemdeki 45-65 yaş arasında olan, 220 gönüllü kadına sosyodemografik veri formu, Birinci Basamakta Fiziksel Aktivite Anketi (BBFAA), Pittsburg Uyku Kalite İndeksi (PUKİ) ve Menopoza Özgü Yaşam Kalitesi ölçeği (MÖYKÖ) uygulanmıştır. İstatiksel anlamlılık düzeyi p0,05). Çalışmamızda kadınların menopoza girme yaş ortalaması 47,38±23,25 yıl bulunmuştur. Menopozda geçirilen süre gruplamasına göre kadınların menopoza özgü yaşam kalitesi ölçeği vazomotor semptomlar puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmiştir (z=2,694, p=0,007). Yapılan analizlerde yaş değerindeki bir birimlik değişim vazomotor semptomlar puanında -0,225 birimlik değişim oluşturmaktadır. VKİ değerindeki bir birimlik değişim vazomotor semptomlar puanında 0,195 birimlik, psikososyal durum puanında 0,327 birimlik ve fiziksel durum puanında 1,208 birimlik değişim oluşturmakta olduğu bulunmuştur. PUKİ sınıflamasına göre fiziksel aktivite grup dağılımı açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmiştir (𝜒2=12,814, p=0,005). Anlamlılığın kaynağı post-hoc testler ile incelendiğinde; PUKİ sınıflamasına göre kötü uyku grubunda hareketsiz kadın oranının (%73,9), sağlık uyku grubundaki kadınlardan (%51,5) daha fazla olmasından ve kötü uyku grubunda orta derece hareketli kadın oranının (%5,9), sağlıklı uyku grubundaki kadınlardan (%15,9) daha az olmasından kaynaklanmaktadır. Sonuç: Çalışmamıza katılan kadınların büyük çoğunluğunun hareketsiz olduğu, özellikle hareketli olarak tanımlanan kadınların oranının çok düşük olduğu belirlendi. Çalışmamızda BBFAA sınıflamasına göre kadınların yaş ortalamaları ve çocuk sayısı arttıkça hareketliliklerinin azaldığı fakat eğitim düzeyleri arttıkça fiziksel aktivitelerinin arttığı saptanmıştır. Çalışmamızda fiziksel aktivite sınıflamalarında psikososyal, fiziksel durum ve cinsel semptom puanlarının hareketsiz grupta en yüksek olduğu bulunmuştur. Fakat vazomotor semptomlar puanı üzerine fiziksel aktivitenin herhangi bir etkisi saptanmamıştır. PUKİ sınıflamasında katılımcıların az farkla daha fazla kötü uykuya sahip olduğu bulunmuştur. Çalışmamızda fiziksel aktivite ile uyku kalitesi arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Bu ilişki kötü uyku grubundaki kadınların büyük bir kısmının hareketsiz olması ve kötü uyku grubundaki orta derecede hareketli kadın sayısının sağlıklı uyku grubundakilerden daha az sayıda olmasına dayandırılmaktadır. Çalışmamızda kadınların menopoza girme yaş ortalaması Türkiye verileriyle benzer bulunmuştur. Postmenopozal erken dönemde olan kadınların vazomotor semptom puanının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Çalışmamızda kadınların yaşları ilerledikçe vazomotor semptomlar puanın azaldığı görülmüştür. Vücut kitle indeksinin ise artmasıyla fiziksel durum, psikososyal durum ve vazomotor semptom puanlarının arttığı bulunmuştur. Çalışmamızda kötü uyku kalitesine sahip kadınların yaşam kalitesi tüm alt gruplarında puanları iyi kalitesine sahip kadınlardan yüksek bulunmuştur. PUKİ sınıflamasına göre MÖYKÖ fiziksel durum ve cinsel semptomlar puanı anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT EFFECT OF PHYSİCAL ACTIVITY LEVEL ON SLEEP AND QUALİYT OF LIFE IN POSTMENOPASUAL WOMEN Objective: We aimed to determine the effects of physical activity levels on sleep and quality of life in postmenopausal women and to identify the sociodemographic characteristics that may influence these factors. Materials and Methods: This descriptive and cross-sectional study was conducted at the Family Medicine outpatient clinics of Haydarpaşa Numune Training and Research Hospital between 21.07.2023 and 21.09.2023. A total of 220 volunteer women aged 45-65 in the postmenopausal period who presented for any reason were administered a sociodemographic data form, the Primary Care Physical Activity Questionnaire (PCPAQ), the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI), and the Menopause-Specific Quality of Life (MENQOL) scale. The statistical significance level was accepted as p0.05). The mean age of menopause onset was 47.38±23.25 years. There was a statistically significant difference in vasomotor symptoms scores on the MENQOL scale according to the duration of menopause (z=2.694, p=0.007). Analyses showed that a one-unit change in age resulted in a -0.225 unit change in vasomotor symptoms scores. A one-unit change in BMI resulted in a 0.195 unit change in vasomotor symptoms scores, a 0.327 unit change in psychosocial status scores, and a 1.208 unit change in physical status scores. There was a statistically significant difference in physical activity group distribution according to the PSQI classification (χ2=12.814, p=0.005). Post-hoc tests indicated that the significance was due to the higher proportion of inactive women in the poor sleep group (73.9%) compared to the healthy sleep group (51.5%) and the lower proportion of moderately active women in the poor sleep group (5.9%) compared to the healthy sleep group (15.9%). Conclusion: The majority of women in our study were found to be inactive, with a particularly low proportion of women defined as active. Our study found that as women's average age increased, their level of physical activity decreased; as the number of children increased, their level of physical activity decreased; and as the level of education increased, their level of physical activity increased according to the PCPAQ classification. Psychosocial, physical status, and sexual symptom scores were highest in the inactive group according to the physical activity classifications. However, physical activity had no effect on vasomotor symptom scores. The average age of menopause onset in our study was similar to Turkish data. Women in the early postmenopausal period had higher vasomotor symptom scores. As women aged, vasomotor symptom scores decreased. Increasing body mass index was associated with higher physical status, psychosocial status, and vasomotor symptom scores. According to the PSQI classification, participants were found to have slightly more poor sleep quality. A significant relationship was found between physical activity and sleep quality in our study. This relationship may be attributed to the fact that most women in the poor sleep group were inactive and that the number of moderately active women in the poor sleep group was lower than in the healthy sleep group. Women with poor sleep quality had higher scores in all subgroups of quality of life compared to women with good sleep quality. According to the PSQI classification, physical status and sexual symptom scores on the MENQOL were significantly higher.
Benzer Tezler
- Postmenopozal kadınlarda fiziksel aktivite düzeyinin depresyon, anksiyete, yaşam kalitesi, yorgunluk ve uyku kalitesiyle ilişkisi
The relationship between physical activity level, depression, anxiety, quality of life, fatigue and sleep quality of postmenopausal women
RÜVEYDA ÖZGE YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Fizyoterapi ve Rehabilitasyonİstanbul Medipol ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA ATILGAN
- Postmenopozal dönemdeki kadınlarda fiziksel aktivitenin uyku kalitesi ve kardiyovasküler hastalık riskine etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effect of physical activity on sleep quality and cardiovascular disease risk in postmenopausal women
GÜLCAN KARAHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN ÖZLEM SUVAK
- Postmenopozal kadınlarda fiziksel aktivite düzeyinin fonksiyonel kapasite, kardiyovasküler risk faktörleri, menopozal semptomlar ve yaşam kalitesi ile ilişkisi
The relationship of physical activity level with functional capacity, cardiovascular risk factors, menoposal symptoms and quality of life in postmenoposal women
HAZAL ÖZGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHaliç ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA SAKA
- Postmenopozal kadınlarda vücut kompozisyonu ve fiziksel aktivite düzeyinin kemik mineral yoğunluğu ile ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of associ̇ati̇on between body composi̇ti̇on-physi̇cal acti̇vi̇ty level wi̇th bone mi̇neral densi̇ty i̇n postmenopausal women
SİNEM BİLGEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Aile HekimliğiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERKAN MELİH ŞAHİN
- Postmenopozal dönem kadınlarda bel çevresi genişliği ve fiziksel aktivite düzeyinin üriner inkontinans ile ilişkisi
The relationship between urinary incontinence, waist circumference and physical activity level of postmenopausal women
ESMA NUR KALAFAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Fizyoterapi ve Rehabilitasyonİstanbul Medipol ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ESRA ATILGAN