Okul psikolojik danışmanlarının kariyer psikolojik danışmanlığı öz-yeterliliğinin geliştirilmesi
Improving the career counseling self-efficacy of school counselors
- Tez No: 874120
- Danışmanlar: PROF. DR. DİĞDEM MÜGE SİYEZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 163
Özet
Bu araştırmanın amacı, okul psikolojik danışmanlarının kariyer psikolojik danışmanlığı öz yeterliliklerine yönelik mesleki gelişim programının geliştirilmesi ve etkililiğinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda, beş gün ve günde sekiz saat olmak üzere 40 saatlik bir program geliştirilmiştir. Programın etkililiğini incelemek üzere nicel ve nitel yöntemlerin birlikte kullanıldığı açıklayıcı sıralı karma desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda 2 (deney ve kontrol) x 3 (ön test, son test ve izleme testi) deneysel desen kullanılmıştır. Ayrıca deney ve kontrol grubu katılımcılarının gerçekleştirdikleri çeşitli kariyer etkinliklerinin sıklığı değerlendirilmiştir. Araştırmanın nitel boyutunda ise ön test akabinde deney grubu katılımcılarının bir kısmıyla odak grup görüşmesi gerçekleştirilmiş ve izleme testi akabinde ayda bir kez olmak üzere dört katılımcı günlüğü toplanmıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Öz-Yeterlik Ölçeği (KPDÖÖ), Kariyer Etkinlikleri Listesi, Odak Grup Görüşme Formu, Katılımcı Günlükleri ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Nicel verilerin analizinde tekrarlayan ölçümler için varyans analizi (ANOVA) ve frekans dağılımı, nitel veriler içinse içerik analizi ve betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutundan elde edilen bulgulara göre, deney grubunun kontrol grubuna kıyasla KPDÖÖ ölçeği, Kariyer Gelişim Kuramları alt ölçeği, Bireyle ve Grupla Psikolojik Danışma alt ölçeği, Kariyer Bilgi Kaynakları alt ölçeği ve Etik alt ölçeği puan ortalamalarında istatistiksel olarak anlamlı bir artış olduğu ve bu artışın izleme testinde de korunduğu görülmüştür. Bununla birlikte, deney grubunun kontrol grubuna kıyasla Bireyi Tanıma ve Değerlendirme alt ölçeği puan ortalamalarında istatistiksel olarak anlamlı bir artış olmadığı, Program Geliştirme ve Uygulama alt ölçeğin puan ortalamalarında ise istatistiksel olarak anlamlı bir artış olduğu, ancak bu artışın izleme testinde korunamadığı görülmüştür. Ayrıca ön test ile izleme testi ölçümleri arasındaki dört aylık sürede, 22 farklı kariyer etkinliğinin büyük bir kısmının gerçekleştirilme sıklığında deney grubu lehine bir artış olduğu görülmüştür. Araştırmanın nitel boyutundan elde edilen bulgulara göre, deney grubu katılımcıları odak grup görüşmesinde mesleki gelişim programı hakkında hem içerik hem de yöntem yönünden olumlu görüşler bildirmişler ve kariyer psikolojik danışmanlığında bilgi ve beceri yönünden kazanımlar sağladıklarını ifade etmişlerdir. Ayrıca katılımcı günlüklerinde, deney grubu katılımcılarının aylık mesailerinin ortalama 5-10 saatlik bir bölümünü çalıştıkları kurumda bireyle veya grupla kariyer hizmetleri sunarak geçirdiklerini, yetkinliklerinin yeterli veya yüksek düzeyde olduğunu ve öğrencilerden ve diğer kişilerden olumlu geri bildirimler aldıklarını ifade etmişlerdir. Sonuç olarak, okul psikolojik danışmanlarının kariyer psikolojik danışmanlığı öz yeterliliklerinin geliştirilmesine yönelik mesleki gelişim programının, okul psikolojik danışmanlarının kariyer psikolojik danışmanlığı öz yeterliliklerinin geliştirilmesine katkı sağladığı belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to develop a professional development program for school counselors' career counseling self-efficacy and to examine its effectiveness. For this purpose, a 40-hour program, structured over five days with eight hours of content each day, was developed. In order to examine the effectiveness of the program, an explanatory sequential mixed design was used in which quantitative and qualitative methods were used together. In the quantitative dimension of the study, a 2 (experimental and control groups) x 3 (pre-test, post-test and follow-up test) experimental design was used. In addition, the frequency of various career activities performed by the experimental and control group participants was evaluated. In the qualitative dimension of the study, a focus group interview was conducted with some of the experimental group participants after the pre-test, and four participant diaries were collected, one a month after the follow-up test. Turkish Career Counseling Self-Efficacy Scale (CCSC-TR), Career Activities List, Focus Group Interview Form, Participant Diaries and Personal Information Form were used as data collection tools. Analysis of variance for repeated measures (ANOVA) and frequency distribution were used to analyze quantitative data, while content analysis and descriptive analysis were used for qualitative data. According to the quantitative findings of the study, there was a statistically significant increase in the mean scores of the experimental group compared to the control group on the CCSC-TR scale and its subscales of Career Development Theories, Individual and Group Counseling, Career Information Sources and Ethics, and this increase was maintained in the follow-up test. However, the experimental group did not have a statistically significant increase in the mean scores of the Individual Assessment subscale compared to the control group, while there was a statistically significant increase in the mean scores of the Program Development and Implementation subscale, but this increase was not maintained in the follow-up test. In addition, in the four-month period between the pre-test and follow-up test measurements, there was an increase in the frequency of performing most of the 22 different career activities in favor of the experimental group. According to the qualitative findings of the study, the experimental group participants in the focus group interview expressed overall positive opinions about the professional development program in terms of both content and method and stated that they gained knowledge and skills in career counseling. As for the participant diaries, the experimental group participants stated that they spent an average of 5-10 hours of their monthly work hours in their institutions providing career services to individuals or groups, that their competencies were at a sufficient or high level, and that they received positive feedback from students and other people. In conclusion, the professional development program for the development of school counselors' career counseling self-efficacy did indeed contribute to the development of school counselors' career counseling self-efficacy.
Benzer Tezler
- BİLSEM rehber öğretmenlerinin kariyer danışmanlığı öz yeterlikleri, mesleki beklentilerinin karşılanması ve özel yeteneklilerle etkinliklere katılımları arasındaki ilişki
The relationship among BİLSEM guide teachers' career counseling self-efficiency, the covering of their professional expectations and their participation in activities with special talents
SONER AKYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA YILDIRIM
- Okullarda çalışan psikolojik danışmanların okul psikolojik danışmanı öz-yeterlik düzeylerinin incelenmesi
Investigation of school counselor self-efficacy levels of counselors working in school
ZUHAL ASARLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. D. YELDA KAĞNICI
- Mesleki ve teknik lise öğrencilerinin insana yakışır iş algılarının yordayıcı ve sonuç değişkenleri
Predictor and outcome variables of decent work perceptions of vocational and technical high school students
HAKAN BÜYÜKÇOLPAN
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURTEN KARACAN ÖZDEMİR
- Lise son sınıf öğrencilerinin üniversiteye kariyer geçiş durumlarının belirlenmesine yönelik gömülü teori araştırması
Grounded theory research for determining the career transitions of high school senior students to university
OSMAN SÖNER
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiBursa Uludağ ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİLİZ GÜLTEKİN
- Okul psikolojik danışmanlarının gözünden okul öncesi psikolojik danışma hizmetlerinde kariyer farkındalığı
Career awareness in preschool counseling services from the perspective of school counselors
CEMRE TAŞKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBaşkent ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP ERKAN ATİK