Geri Dön

Uzaktan algılama ve yersel veriler kullanılarak fosil yakıt kaynaklı hava kirleticilerinin zamansal ve mekansal değerlendirilmesi: Antalya ili Kepez örneği

Temporal and spatial assessment of fossil fuel sources air pollutants using remote sensing and spatial data: A case study of Antalya province Kepez

PDF İndir

  1. Tez No: 875032
  2. Yazar: YUSUF ÖZGÜREL
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CEVDET BERTAN GÜLLÜDAĞ, ÖĞR. GÖR. ERCÜMENT AKSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Mühendislik Bilimleri, Geodesy and Photogrammetry, Engineering Sciences
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 75

Özet

Küresel ısınma, orman yangınları, çölleşme, iklim değişiklikleri, salgın hastalıklar ve kıtlık gibi büyük tehlikelere yol açarak insan hayatını tehdit eden seviyelere ulaşmıştır. Özellikle kömür gibi fosil yakıtların kullanımı, kirliliği ve sera gazı emisyonlarını artırarak iklim değişikliğine neden olmaktadır. Çalışmada Antalya ilinin Kepez ilçesi pilot bölge olarak seçilmiştir. Kepez ilçesi sosyoekonomik seviyesi düşük olan ve sanayi tesislerinin yoğun olduğu bir bölgedir. Bu sebeple hava kirliliğinin bu özelliği taşıyan illerde sürekli olarak izlenmesi gerekmektedir. Çalışmada Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) araçları ve Uzaktan Algılama (UA) yöntemleri kullanılarak çeşitli kirleticiler değerlendirilmiştir. Veriler 2019-2023 yılları arasında TROPOMI'den elde edilen NO2, CO, SO2, O3, H2O ve HCHO verileri, MODIS'den elde edilen arazi yüzey sıcaklığı (LST) verileri, ESRI platformundan temin edilen arazi kullanımı arazi örtüsü (LULC) haritası ve Türkiye İstatistik Kurumundan (TÜİK) alınan mahalle nüfus verilerinden oluşmaktadır. Sonuçlar O3, NO2, CO ve H2O'nun en yüksek yapılaşma alanlarında, en düşük ise tarım ve ormanlık alanlarda bulunduğunu göstermektedir. SO2 ve HCHO konsantrasyonları yıllara göre sınıflar arasında farklı dağılımlar göstermiştir. Mahalle bazında analizlerde kirletici konsantrasyonları (O3, NO2, CO) kırsal mahallelerde merkez mahallere göre daha düşük seviyelerde olduğu tespit edilmiştir. O3 ile CO ve H2O arasında yüksek pozitif korelasyonlar, SO2 ile CO, O3 ve H2O arasında orta seviye negatif korelasyonlar tespit edilmiştir. LST ile CO ve O3 arasında orta seviye korelasyonlar bulunmuştur. NO2 ile TÜİK nüfus verileri arasında orta seviye korelasyon tespit edilmiştir. Bu bulgular Kepez'deki hava kirliliğinin kaynaklarını ve dağılımını anlamak için değerli bilgiler sunmakta ve iklim değişikliğiyle mücadelede stratejik kararların alınmasına yardımcı olmaktadır.

Özet (Çeviri)

Global warming has reached levels that threaten human life by causing major hazards such as forest fires, desertification, climate change, epidemics and famine. The use of fossil fuels such as coal is a significant contributor to climate change, due to the increased pollution and greenhouse gas emissions. The study selected the Kepez district of Antalya province as a pilot region. The Kepez district is a region with a low socioeconomic level and dense industrial facilities. Therefore, it is important to monitor air pollution continuously in provinces with these characteristics. In the study, a variety of pollutants were evaluated using Geographic Information Systems (GIS) tools and Remote Sensing (RS) methods. The data set comprises NO2, CO, SO2, O3, H2O and HCHO data obtained from TROPOMI, land surface temperature (LST) data obtained from MODIS, a land use land cover (LULC) map obtained from the ESRI platform and neighbourhood population data obtained from the Turkish Statistical Institute (TurkStat) between 2019 and 2023. The results demonstrate that the concentrations of O3, NO2, CO and H2O are highest in built-up areas and lowest in agricultural and forested areas. The distributions of SO2 and HCHO concentrations exhibited differing patterns over time. In neighbourhood-based analyses, the concentrations of pollutants (O3, NO2, CO) were found to be lower in rural neighbourhoods than in central neighbourhoods. The data revealed high positive correlations between O3 and CO and H2O, as well as moderate negative correlations between SO2 and CO, O3 and H2O. Medium correlations were observed between LST CO and O3. Moderate correlations were identified between NO2 and TurkStat population data. These findings offer valuable insights into the sources and distribution of air pollution in Kepez, providing a basis for strategic decisions to combat climate change.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    901254

    The spatio-temporal dynamics of aerosols in the Marmara region and impact of land cover/use on atmospheric environment

    Marmara bölgesindeki aerosollerin mekansal-zamansal dinamiksel ve arazi örtüsü/kullaniminın atmosferik ortam üzerindeki̇ etkisi

    PARIA ETTEHADI OSGOUEI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesi

    İletişim Sistemleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞİNASİ KAYA

  2. Tez No

    747200

    İklim değişikliğinin arazi kullanımı ve arazi örtüsü değişimine etkilerinin mekânsal ve istatiksel yöntemlerle analizi: Beyşehir-Kaşaklı alt havzası örneği

    Analysis with spatial and statistical methods of the effects on land use and land cover change of climate change: The case of Beyşehir-Kaşaklı sub-basin

    MÜNEVVER GİZEM GÜMÜŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Jeodezi ve FotogrametriNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÜLEYMAN SAVAŞ DURDURAN

  3. Tez No

    609128

    Çok kriterli karar verme analizi kullanılarak CBS tabanlı güneş tarlası yer seçimi: Antalya ili örneği

    GIS-based solar farms site selection using multi criteria decision analysis: The case of Antalya / Turkey

    ŞURA KIRCALI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    CoğrafyaAkdeniz Üniversitesi

    Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERDAR SELİM

  4. Tez No

    809498

    Uzaktan algılama ve yersel veriler kullanılarak NO2 özelinde hava kalitesine yönelik meteorolojik mekansal bilgi üretimi: Ankara örneği

    Production of meteorological-spatial nitrogen dioxide (NO2) data using remote sensing and ground-based measurements

    ERCÜMENT AKSOY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Mühendislik BilimleriAkdeniz Üniversitesi

    Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BEKİR TANER SAN

    DR. DOĞUŞHAN KILIÇ

  5. Tez No

    341472

    Basınçlı sulama şebekelerinde sulama suyu uygulamalarının uzaktan algılama yardımıyla değerlendirilmesi

    Evolution of irrigation water applications of pressurized irrigation schemes through remote sensing

    DOĞAN AYDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EYÜP SELİM KÖKSAL

Geri Dön