Vergi cezalarının yaptırım gücünü etkileyen faktörlere yönelik nitel bir araştırma: Vergi cezalarına ilişkin öneriler
A qualitative research on the factors affecting the enforcement power of tax penalties: Recommendations on tax penalties
- Tez No: 875795
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DOĞAN BOZDOĞAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Devletlerin ekonomik, mali ve sosyal görev ve sorumlulukları bulunmaktadır. Geçmişten günümüze gelindiğinde devletlerin bu yükümlülüklerinin giderek arttığı görülmektedir. Bu durum kamu harcamalarının da giderek artmasına neden olmaktadır. Devletlerin kamu harcamalarını finanse ettiği en büyük gelir kaynağı ise vergilerdir. Kamu harcamalarının artması sonucunda vergi gelirleri devletler açısından daha önemli bir hâl almıştır. Vergilendirme erkini elinde bulunduran devletler, bir taraftan vergi kapasitelerini artırmaya çalışırken diğer taraftan ise vergi kayıp ve kaçakları ile mücadele etmektedir. Kamu harcamalarını finanse edebilecek seviyelerde vergi geliri tahsil edebilmek için vergi sistemi ve vergi kanunlarının dönemin şartlarına uygun bir şekilde düzenlenmesi gerekmektedir. Ancak vergi sistemleri ve vergi kanunları ne kadar etkili olursa olsun devletler günümüzde bazı durumlarda alacaklarının bir kısmından vazgeçmektedir. Bu durum sosyal devlet anlayışının devletlere yüklediği misyonlardan dolayı olabileceği gibi, zamanında tahsil edemediği alacağının bir kısmını kısa vadede tahsil etme amacından da kaynaklanabilmektedir. Vergi affı, cezalarda indirim, uzlaşma, pişmanlık ve ıslah ile etkin pişmanlık müesseseleri bu durumun görüldüğü uygulamalardandır. Söz konusu uygulamalar, tahsil edilemeyen vergi alacağının bir kısmını kısa vadede tahsil etmek, yükümlülüklerini zamanında yerine getirmeyen mükellefleri vergi idaresi ile barışık hale getirerek vergi sistemine tekrar dahil etmek gibi olumlu etkiler sağlasa da beraberinde bir takım olumsuz sonuçlara da sebebiyet vermektedir. Olumsuz sonuçların temelinde ise vergi cezalarının yaptırım gücünün azalması yer almaktadır. Bu müesseselerin sık uygulanması mükellefler tarafından beklentiye sebep olmaktadır. Bu beklenti sonucunda ise vergi borçlarının zamanında ödenmemesi alışkanlık haline gelmekte dolayısıyla da mükelleflerin vergi bilinci olumsuz etkilenmekte ve vergi ahlâkında negatif yönlü sapmalar ortaya çıkmaktadır. Çalışmada vergi cezalarının yaptırım gücünü azaltan uygulamaları ve etkilerini belirleyebilmek amacıyla nitel araştırmalarda görüşme tekniği uygulanmıştır. Görüşme tekniği vergi müfettişi, mali müşavir ve milletvekili meslek gruplarından oluşan toplam 21 katılımcıya uygulanmıştır. Katılımcılar vergi affı, cezalarda indirim, uzlaşma, pişmanlık ve ıslah ile etkin pişmanlık müesseselerinin vergi cezalarının yaptırım gücünün ve mükelleflerin vergi bilinçlerini azalttığı yönünde görüş bildirmişlerdir. Bu görüşler çerçevesinde de mevcut hukuki normlar kapsamında önerilerde bulunularak sorun teşkil eden hususların bertaraf edilmesi çalışmanın ana hedefidir.
Özet (Çeviri)
States have economic, financial, and social duties and responsibilities. From the past to the present, it is observed that these obligations of states have been increasing. This situation also causes public expenditures to rise gradually. The largest source of revenue that states use to finance public expenditures is taxes. As public expenditures increase, tax revenues become more important for states. States, which hold the power of taxation, are trying to increase their tax capacities on one hand, while fighting against tax evasion and avoidance on the other. In order to collect tax revenues at levels that can finance public expenditures, the tax system and tax laws need to be arranged in accordance with the conditions of the time. However, no matter how effective tax systems and tax laws are, states sometimes forego part of their receivables today. This may be due to the mission imposed on states by the concept of the welfare state, or it may stem from the aim of collecting part of the receivable that could not be collected on time in the short term. Tax amnesty, reduction of penalties, reconciliation, repentance and reform, and the institution of effective repentance are among the practices where this situation is observed. While these practices have positive effects such as collecting part of the uncollected tax receivable in the short term and reintegrating taxpayers who do not fulfill their obligations on time into the tax system by reconciling them with the tax administration, they also cause some negative consequences. The basis of the negative consequences is the weakening of the deterrent power of tax penalties. Frequent application of these institutions creates expectations among taxpayers. As a result of this expectation, not paying tax debts on time becomes a habit, negatively affecting taxpayers' tax awareness and leading to negative deviations in tax ethics. In the study, the interview technique was used in qualitative research to determine the applications that reduce the deterrent power of tax penalties and their effects. The interview technique was applied to a total of 21 participants from the professional groups of tax inspectors, financial advisors, and members of parliament. Participants expressed the view that tax amnesty, reduction of penalties, reconciliation, repentance and reform, and the institution of effective repentance reduce the deterrent power of tax penalties and taxpayers' tax awareness. Within the framework of these views, the main objective of the study is to make suggestions within the scope of existing legal norms to eliminate the problematic issues.
Benzer Tezler
- Vergi uyuşmazlıklarının çözümünde Uzlaşma Kurumu: Bolu ili örneği
The institution of conciliation in the settlement of tax disputes: A case study in Bolu province
SEDA KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MaliyeBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiMaliye Teorisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR AYYILDIZ
- Women's political representation in Afghanistan between 2001 and 2021
2001-2021 yılları arasında Afganistan'da kadınların siyasi temsili
FRESHTA BAHAR ABBASY
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Siyasal Bilimlerİstanbul Aydın ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FİLİZ KATMAN