Beliren yetişkinlikte reddedilme duyarlılığı: Algılanan ebeveyn tutumları, romantik ilişkilerde bağlanma stilleri ve algılanan sosyal destek ilişkisinin incelenmesi
Rejection sensitivity in emerging adulthood: An examination of the association with perceived parental attitudes, attachment styles in romantic relationships and perceived social support
- Tez No: 876134
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GAMZE GÜLTEKİN ALTINBAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bahçeşehir Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Çalışmanın amacı algılanan ebeveyn tutumları, romantik ilişkilerde bağlanma stilleri ve algılanan sosyal destek değişkenlerinin reddedilme duyarlılığı ile ilişkisini beliren yetişkinlik dönemindeki bireylerde incelemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmaya dahil olan 18-29 yaş aralığındaki 309 katılımcıya Reddedilme Duyarlılığı Ölçeği (RDÖ), Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri-II (YİYE-II), Kısaltılmış Algılanan Ebeveyn Tutumları-Çocuk Formu (KAET-ÇF), Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ) uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar algılanan ebeveyn tutumlarından reddedicilik ve aşırı koruyuculuk boyutları ile reddedilme duyarlılığının pozitif yönde; duygusal sıcaklık boyutu ile ise negatif yönde bir ilişkiye sahip olduğunu göstermektedir. Kaygılı bağlanma ve kaçınmacı bağlanma ile reddedilme duyarlılığının pozitif yönde ve anlamlı bir ilişkiye sahip olduğu saptanmıştır. Ek olarak algılanan sosyal destek ile reddedilme duyarlılığı arasında negatif yönde ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Yapılan Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi sonucunda babadan algılanan aşırı koruyuculuk, algılanan sosyal destek ve kaygılı bağlanma değişkenlerinin reddedilme duyarlılığını yordadığı görülmüştür. Ek olarak yapılan aracılık analizleri algılanan sosyal desteğin reddedilme duyarlılığı ile anneden algılanan duygusal sıcaklık değişkeni arasındaki ilişkide tam aracı role sahip olduğu görülmüştür. Bunun yanı sıra algılanan sosyal destek, reddedilme duyarlılığı ile sırasıyla babadan algılanan duygusal sıcaklık, her iki ebeveynden algılanan reddedicilik, kaygılı bağlanma ve kaçınmacı bağlanma ilişkisinde kısmi aracı role sahiptir. Son olarak elde edilen bulgular, mevcut literatür ile ilişkilendirilerek tartışılmıştır. Araştırma, beliren yetişkinlikte babadan algılanan aşırı koruyuculuk, kaygılı bağlanma ve algılanan sosyal desteğin reddedilme duyarlılığındaki farklılığı açıklamada rolü olabileceğine işaret etmektedir. Araştırmanın, erken dönem olumsuz deneyimlerin varlığında da sosyal desteğin rolü aracılığıyla bireylerin reddedilme duyarlılığı düzeylerinde değişim olabileceğine işaret etmesi ile reddedilme duyarlılığına dair çalışmalara katkı sunacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of the study is to examine the relationship between perceived parental attitudes, attachment styles in romantic relationships, and perceived social support variables and rejection sensitivity in individuals in emerging adulthood. For this purpose, 309 participants between the ages of 18-29 included in the research were given the Rejection Sensitivity Scale (RDS), Experiences in Close Relationships Inventory-II (YYE-II), Abbreviated Perceived Parental Attitudes-Child Form (KAET-CF), Multidimensional Perceived Social Support Scale (MSPSS). The results show that rejection sensitivity is positively related to both the rejection and overprotective dimensions of perceived parental attitudes, while it has a negative relationship with the emotional warmth dimension. Anxious and avoidant attachments are positively and significantly related to rejection sensitivity. Additionally, a negative and significant relationship was found between perceived social support and rejection sensitivity. Multiple Linear Regression Analysis revealed that perceived overprotectiveness from the father, perceived social support, and anxious attachment predict rejection sensitivity. Additionally, mediation analyzes showed that perceived social support had a full mediator role in the relationship between rejection sensitivity and the variable of perceived emotional warmth from the mother. In addition, perceived social support has a partial mediator role in the relationship between rejection sensitivity and perceived emotional warmth from the father, perceived rejection from both parents, anxious attachment and avoidant attachment, respectively. Finally, the findings are discussed in relation to the existing literature. The research suggests that perceived overprotectiveness from the father, anxious attachment, and perceived social support may explain variations in rejection sensitivity in emerging adulthood. It is believed that the research will contribute to studies on rejection sensitivity by highlighting potential changes in individuals' rejection sensitivity levels through the role of social support in the presence of early negative experiences.
Benzer Tezler
- Beliren yetişkinlerde reddedilme duyarlılığı ve sosyal kaygı arasındaki ilişkide beden imgesinin aracı rolü
The mediational role of body image in the relationship between rejection sensitivity and social anxiety in emerging adults
NİSAN İLAYDA KOCAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiBEYKOZ ÜNİVERSİTESİKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EDA YILMAZER
- The relation between emerging adults' attachment styles and rejection sensitivity: The intervening role of emotion regulation
Beliren yetişkinlik dönemindeki bireylerin bağlanma stilleri ile reddedilme duyarlılıkları arasındaki ilişki: Duygu düzenlemenin aracı rolü
BEYZA ZEBİL
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Psikolojiİzmir Ekonomi ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYLİN KOÇAK
- Beliren yetişkinlik dönemindeki ayrılma-bireyleşme ile ebeveynleşmenin ilişkisi: Duygu düzenleme güçlüklerinin rolü
Relationship between separation-individuation and parentification in emerging adulthood: The role of emotion regulation difficulties
FERAY İPEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DOÇ. DR. GİZEM CESUR SOYSAL
- Erken dönem uyumsuz şemalar ve duygusal zorlanmaya tolerans ilişkisinde algılanan sosyal destek ve savunma mekanizmalarının aracı rolü
The mediating roles of defense mechanisms and perceived social support in the relationshi̇p between early maladapti̇ve schemas and emotional distress tolerance
SÜMEYYE HAMRA KOTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiBursa Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURAY MUSTAFAOĞLU ÇİÇEK
- Beliren yetişkinlikte romantik yakınlık başlatmanın yordayıcıları olarak psikolojik eğilimler ve bilişsel çarpıtmalar
Psychological tendencies and cognitive distortions as predictors of initiating romantic intimacy in emerging adulthood
MELİKE GELOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ERYILMAZ