Kamu sağlık harcamalarının etkinliği: Türkiye ve OECD ülkeleri üzerine bir inceleme
Effectiveness of public health expenditures: A study on Türkiye and OECD countries
- Tez No: 876670
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT DEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Maliye Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 373
Özet
Bu çalışmanın konusu, Türkiye ve OECD ülkelerini ekonomik ve sosyal göstergelerle karşılaştırarak, kamu sağlık harcamalarının etkinliğini ortaya koymaktır. Çalışmada Veri Zarflama Analizi ile 2010-2021 dönemi Türkiye ve OECD ülkeleri kamu sağlık harcamaları etkinlik ölçümü ilgili dönem tüm yıllar için ayrı ayrı gerçekleştirilerek, ülkelerin kamu sağlık harcamalarının etkinliği ve etkinlik skorlarına etki eden değişkenlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda literatür incelemeleri sonucunda 4 girdi ve 7 çıktı değişkeni seçilerek, 35 OECD ülkesine ait sağlık verileri analize tabi tutulmuştur. Çalışmada hem ölçeğe göre sabit getiri varsayımına yönelik çıktı yönelimli CCR hem de ölçeğe göre değişken getiri varsayımına yönelik çıktı yönelimli BCC modellerine göre analiz sonuçları ortaya konulmuştur. Kamusal bir hizmet türü olan kamu sağlık harcamalarının kâr amacı gütmemesi ve çıktıların ön planda olması nedeniyle Veri Zarflama Analizinin ölçeğe göre sabit getiri varsayımına dayanan çıktı yönelimli CCR modeli esas alınmış ve en son yıl olarak incelenen 2021 yılı verileri analiz sonuçlarına göre etkin olmayan karar verme birimleri için referans kümeleri oluşturularak, potansiyel iyileştirme oranları hesaplanmıştır. Çalışmanın sonucunda çıktı yönelimli CCR modeline göre 35 OECD ülkesinden 18'inin sağlık göstergeleri açısından etkin olduğu, diğer 17 ülkenin ise etkin olmadığı sonucuna varılmıştır. Etkin olmayan karar verme birimlerinin referans gruplarına uygun olarak etkinlik sağlamalarında hangi girdi ve çıktılarını ne oranda artırmaları ya da azaltmalarına ilişkin önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The subject of this study is to reveal the effectiveness of public health expenditures by comparing Türkiye and OECD countries with economic and social indicators. In the study, it was aimed to determine the efficiency of the public health expenditures of the countries and the variables affecting the efficiency scores by measuring the efficiency of public health expenditures in Türkiye and OECD countries in the 2010-2021 period with Data Envelopment Analysis separately for all years in the relevant period. In this context, as a result of literature review, 4 input and 7 output variables were selected and health data of 35 OECD countries were analyzed. In the study, analysis results are presented according to both output-oriented CCR models for the assumption of constant returns to scale and output-oriented BCC models for the assumption of variable returns to scale. Since public health expenditures, which are a type of public service, are non-profit and outputs are at the forefront, the output-oriented CCR model of Data Envelopment Analysis, which is based on the assumption of constant returns to scale, was taken as a basis and the data of 2021, which was examined as the last year, was used for ineffective decision-making units according to the analysis results. By creating reference sets, potential improvement rates were calculated. As a result of the study, it was concluded that, according to the output-oriented CCR model, 18 out of 35 OECD countries are effective in terms of health indicators, while the other 17 countries are not effective. Suggestions have been made regarding which inputs and outputs of ineffective decision-making units should increase or decrease and to what extent in order to achieve effectiveness in accordance with their reference groups.
Benzer Tezler
- Türkiye'de sağlık harcamalarının etkinlik analizi ve OECD ülkeleri ile karşılaştırılması
Efficiency analysis of health expenditure in Turkey and comparison with OECD countries
ÇİĞDEM TÜRKSEVEN
- Sağlık ekonomisi ve Türkiye'de sağlık hizmetlerinin yeniden yapılandırılması
Health economics and reorganization of health services in Turkey
HİLMİ ÇOBAN
- Dünyada ve Türkiye'de sağlık sistemlerinin ve kamu sağlık harcamalarının etkinliği: Karşılaştırmalı bir analiz
The efficiency of health systems and public health expenditures in the world and Turkey; a comparative analysis
SERKAN CURA
- Essays on the impacts of public expenditures in Türkiye
Türkiye'de kamu harcamalarının etkileri üzerine incelemeler
ÜMİT ACAR
Doktora
İngilizce
2023
EkonomiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiMaliye Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH TİRGİL
