1917-1950 yılları arasında Kırgız hikâyelerinde kadın teması
The female theme in Kyrgyz stories between 1917-1950
- Tez No: 877436
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL TURAN KALLİMCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Kırgız Edebiyatı, Kadın, Türk Kadını, Hikâye, Tema, Kyrgyz Literature, Women, Turkish Women, Story, Theme
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 266
Özet
1917-1950 yılları arasında Kırgız edebiyatındaki kadın temalı hikâyeleri Türkiye Türkçesine aktarmış bulunmaktayım. Söz konusu bu hikâyeler; Kasım Tınıstanoğlu'nun Mariyam Menen Köl Boyunda isimli eseri, Cusup Turusbekov'un Taza Cüröktör Sokkondo ve Bir Bolgon İş isimli eserleri, Raykan Şükürbekov'un Carkınay isimli eseri, Kasımalı Bayalinov'un Al Emi Cetim Emes isimli eseri ve Sıdık Karaçev'in Erik Tañında ile Erksiz Kündördö isimli eserlerinin Türkiye Türkçesine aktarımı yapılarak incelenmiştir. Aynı zamanda birçok dergi ve muhtelif akademik kaynaklarda aktarımı yapılan Acar hikâyesinin sadece tematik yönden incelemesi yapılmıştır. Söz konusu hikâyelerde yer alan kadın kahramanların toplum içindeki sosyokültürel konumları, içinde bulundukları psikolojik durumları ve yaşadıkları süreçleri ele alınmıştır. Yapılan bu inceme neticesinde hikâyelerdeki kadınların“Ürkün'de kadın, aşkta kadın, toplumun gelenek ve göreneklerine yenik düşen kadın, annelikte kadın, cephe gerisinde kadın, eğitimde kadın, sosyalizmde kadın”gibi başlıklar altında tematik yönden incelemesi yapılmıştır. Ayrıca mücbir sebeplerden dolayı bazı Kırgız hikâyelerine ulaşılması mümkün olmamıştır. Zira bu engellerin başında Sovyet rejiminin ve Stalin hürmetinin uygulamış olduğu politika (Repressiya) ve sansür gelmektedir. Aynı şekilde zaman aşımı ekseninde beşerî ve doğal faktörlerden (dönemler arasındaki teknolojik imkanlar, coğrafi mesafe, akademik kaynak olanağı) kaynaklı bazı hikâyelerin temini mümkün olmamıştır. Tezimizde kadının milletlerarası toplumlardaki ferdi ve içtimai konumu gösterilmek istenmiş, tarihi kaynaklar eşliğinde kadının toplum içindeki durumu belirtilmeye çalışılmıştır. Üçüncü bölümde Türkiye Türkçesine aktarılan eserlerin; dil, anlatım, şahıs kadrosu, zaman ve mekân yönleriyle incelemesi yapılmıştır. Aynı bölüm içerisinde hikâyelerdeki kadın teması; soyut ve somut açıdan dönemin siyasi, sosyal ve içtimai özelliklerine göre bireylerin içinde bulundukları psikolojik durumları ele alınarak incelemesi yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
I have translated the women-themed stories in Kyrgyz literature between 1917 and 1950 into Turkish. These stories in question are; Kasım Tınıstanoğlu's work named Mariyam Menen Köl Boyunda, Cusup Turusbekov's works named Taza Cüröktör Sokkondo and Bir Bolgon İş, Raykan Şükürbekov's work named Carkınay, Kasımalı Bayalinov's work titled Al Emi Cetim Emes and Sıdık Karachev's Erik Tañında and Erksiz Kündördö were examined by translating them into Turkey Turkish. At the same time, the story of Acar, which has been reported in many magazines and various academic sources, has been examined only thematically. The sociocultural positions of the female heroes in the society, their psychological states and the processes they went through were discussed. As a result of this analysis, the women in the stories were examined thematically under titles such as“Woman in Ürkün, woman in love, woman succumbing to the traditions and customs of society, woman in motherhood, woman behind the front, woman in education, woman in socialism”. Additionally, due to force majeure, it was not possible to access some Kyrgyz stories. Because the main obstacles are the policy (Repressiya) and censorship implemented by the Soviet regime and Stalin's homage. Likewise, it was not possible to provide some stories due to human and natural factors (technological possibilities between periods, geographical distance, academic resource availability) on the axis of time. In our thesis, we aimed to show the individual and social position of women in international societies, and tried to indicate the situation of women in society with the help of historical sources. In the third part, the works translated into Turkey Turkish; It was examined in terms of language, expression, cast of characters, time and place. In the same section, the theme of women in the stories; It includes examining the psychological states of individuals in abstract and concrete terms according to the political, social and social characteristics of the period.
Benzer Tezler
- 1930-1950 yılları arasında Sovyet çocuk edebiyatında çocuk tipleri ve ana motifler (A. P. Gaydar, L. A. Kassil ve V. P. Katayev'in seçilmiş uzun öykülerinde)
Children's types and main motifs in Soviet children's literature between 1930-1950 (In selected long stories by A. P. Gaydar, L. A. Kassil and V. P. Katayev)
JALE KARTAL
Doktora
Türkçe
2021
Batı Dilleri ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜRÜVVET ÖZLEM PARER
- Milli Mücadelenin önemli simalarından Erzurumlu Müştak Sıtkı (Dursunoğlu ) bey
Prominent figures in the National Struggle, Erzurumlu Müştak Sıtkı (Dursunoğlu) Bey
MELİKŞAH DURAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk İnkılap TarihiAtatürk ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAVUZ ASLAN
- Demokrat Parti döneminde komünizmle mücadele (1950-1960)
Struggle against communism in the Democratic Party era (1950-1960)
SERHAT SİPAHİ
- Bursa basınına katkıları açısından Bursa mecmuası transkripsiyonu ve değerlendirmesi
Bursa press transcription and evaluation in terms of its contributions to Bursa press
NECATİ GÜL
- Rus oryantalistlerin hadis ve siyer çalışmaları
The studies of Russian orientalists on the hadith and siyar
KUDRAT ARTİKBAEV