İmâmiyye Şîası-Nusayrîlik ilişkisi
The relationship between the Imāmiyya Shī'as and Nusayrism
- Tez No: 877642
- Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Kelâm, Şîa, İmâmiyye, Nusayrîllik, Alevîlik, Suriye, al-Kalām, Islamic Sects, Shiʿah, Imamiyyah, The Nusayrī- 'Alawīs
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Nusayrîlik hicrî üçüncü asırda Şîa mezhebinden ayrılarak ortaya çıkmış batınî bir gruptur. Bu fırkanın adı, kurucusu kabul edilen Ebû Şuayb Muhammed b. Nusayr en-Nemîrî'den (ö. 270/883) gelmektedir. Hz. Ali'ye ilahlık nispet ettikleri ve tenasüh inancını benimsedikleri için aşırı (gâlî) gruplardan kabul edilmektedir. Nusayr en- Nemîrî aslen İranlı olup İsnâaşeriyye sistemini benimseyen bir Şiî idi. Başlangıçta Şiî inançları benimseyen Nemîrî, daha sonra beklenen Mehdi'ye açılan kapı olduğunu, yani Mehdi'nin tek temsilcisi ve insanlar için ondan sonraki tek mercii olduğunu iddia etmiştir. Bu iddia üzerine“el-bâb”tanımının doğruluğu konusunda İsnâaşeriyye ile aralarında tartışma meydana gelmiştir. Muhammed b. Nusayr, İmâmiyye Şîa'sının bu iddiayı kabul etmemesi üzerine onlardan ayrılarak Nusayrî fırkasını kurmuştur. Nusayrîler iç ve dış dinamiklerin etkisiyle uzun bir süre kabuğuna çekilmiş ve uzlette kalmışlardır. Ancak 19. yüzyılın başlarından itibaren varlıklarını devam ettirememe tehdidiyle karşılaşan Nusayrîler, çözümü geçmişte ayrıldıkları İsnâaşeriyye İran'a yaklaşmakta ve onlarla iyi ilişkiler geliştirmekte bulmuştur. Nusayrîllik-Şîa ilişkisi tarih boyunca dalgalanmalar geçirmiştir. İdeolojik düşmanlıkla başlayan süreç daha sonra iki grubun siyasî menfaatleri doğrultusunda yakınlaşmaları ile sonuçlanmıştır. Bu çalışmada öncelikle İsnâaşeriyye kaynaklarında Nusayrîler'e bakışın nasıl olduğu ele alınmıştır. Daha sonra ideolojik ve mezhepsel düşmanlığın tarihi süreçte nasıl yakınlaşmaya dönüştüğünün izleri sürülmüştür. Ayrıca iki grup arasındaki ideolojik yakınlaşmanın Suriye ve İran modern siyasetine yansımaları tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada özetle birbirlerinden ideolojik olarak ayrılan iki grubun dini ve siyasi yakınlaşması ve bu yakınlaşmanın Suriye ve İran siyasetini nasıl şekillendirdiği ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
Nusayrism is an esoteric group that emerged by separating from the Shia sect in the third century of the Hijri calendar. The name of this sect is believed to come from Abu Shuayb Muhammad B. Nusayr al-Namīrī (d. 270/883), who is considered to be its founder. The group is believed to be among the extreme groups because they attribute divinity to Ali and embrace the belief in reincarnation. Nusayr al-Namīrī was originally from Iran and a Shiite who adopted the Ithna Ashariyya (Twelver) belief system. al-Namīrī, who initially adopted Shiite beliefs, later claimed to be the gateway to the expected Mahdi, asserting that he was the Mahdi'sonly representative and the only authority for people after him. Following this claim, a debate arose between them and Ithna Ashariyya (Twelver) group regarding the accuracy of the definition of“al-bāb”(the doorway). When the Twelvers rejected his claim, Nusayr left them and founded the Nusayrī sect. Nusayrīs retreated into their shell and remained isolated for a long time under the influence of internal and external dynamics. However, the Nusayrīs, who faced the threat of not being able to continue their existence since the beginning of the 19th century, found the solution by approaching Ithna Asheriyya (Twelver) Iran, from which they had separated in the past, and developing good relations with them. Nusayrism-Shia relationship has fluctuated throughout history. The process, which started with ideological hostility, later resulted in the rapprochement of the two groups in line with their political interests. In this study, it is first discussed how the Nusayrīs are viewed in Ithna Ashariyya (Twelver) sources. It is then traced how ideological and sectarian hostility turned into rapprochement in the historical process. In addition, the reflections of the ideological rapprochement between the two groups on the modern politics of Syria and Iran have been discussed. The study briefly discusses the religious and political rapprochement of two ideologically separated groups and how this rapprochement shaped and continues to shape the politics of Syria and Iran.
Benzer Tezler
- موقف ابن تيمية من الشيعة الإمامية والفرق الباطنية
İbn Teymiyye'nin İmamiyye Şiası ve batıni mezheplere bakışı / Mevkifu İbn Teymiyye mine'ş-Şî'ati'l-İmâmiyye ve'l-fıraki'l-bâtıniyye
JHAD HASAN IBRAHIM
- İmâmiyye şîası ekollerinden Usûlîlik ve hadis anlayışı
İmâmî shî school Usûlism and its hadith understanding
ABDÜLHAMİT ERDİNÇ
Doktora
Türkçe
2022
Dinİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM KUTLUAY
- Şeyh Müfid'in Evâ'ilü'l-Makâlât Fî'l-Mezâhibi ve'l-Muhtârât adlı eserinin mezhepler tarihi açısından değerlendirilmesi
Sheikh Müfid's Evâ'ilü'l-makâlât fi'l-mezâhibi ve'l-Muhtârât work
MEHMET ZEKİ ÖZDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinIğdır ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAHİN AHMETOĞLU
- İmâmiyye Şîası'nın Kur'ân hakkındaki görüşleri
The sight of imamiyye siasi about Koran
FATİH ÇATMAKAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAYIN DALKIRAN
