Antrenörlerin toksik liderlikleri ile sporcu devamlılığı arasındaki ilişkide psikolojik iyi oluş ve tükenmişliğin aracı rolü
The medating role of psychological well- being and burnout in the relationship between coaches' toxic leadership and athlete retention
- Tez No: 878504
- Danışmanlar: PROF. DR. HAKAN KOLAYİŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Spor, Sports
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Spor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Bu araştırmanın amacı antrenörlerlerin toksik liderlik davranışlarının sporcuların spora işten ayrılma durumları üzerinde psikolojik iyi oluşun ve tükenmişliğin aracı rolünün incelenmesidir. Bu bağlamda yapılan mevcut araştırmada antrenörlerin toksik liderlik özelliklerinin sporcuların, spor hayatına devam etme üzerinde nasıl bir etkiye sahip olduğu, aynı zamanda sporcuların psikolojik iyi oluş düzeylerinin ve tükenmişlik hissiyatlarının bu dinamikte nasıl bir arabulucu rol üstlendiği araştırılıp sonraki yapılacak araştırmalara kaynaklık edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın araştırma grubunu; İstanbul'da faaliyet gösteren amatör spor kulüplerinde oynayan 629 sporcu oluşturmaktadır. Sporcular üzerinden elde edilen verilerinin analizi için LİSREL 8.7 ve SPSS 25.0 yazılımlarından yararlanılmıştır. Analizlerde p=0.05 ve p=0.01 önem düzeyleri kabul edilmiş. Araştırmada kullanılan ölçeklerin güvenilirlik ve geçerlilikleri incelenmiştir. Ölçeklerin güvenilirliği Cronbach Alpha güvenilirlik ölçütüyle değerlendirilmiş ve madde toplam korelasyonları hesaplanmıştır. Ardından herhangi bir ölçek maddesinin çıkarılması durumunda Cronbach Alpha değerlerindeki değişim incelenmiştir. Araştırmda kullanılan ölçeklerin güvenirliği ve geçerliliğini test etmek için açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmıştır. Doğrulayıcı faktör analizinde model uygunluğu çeşitli uyum indeksleriyle değerlendirilmiştir. Bu analizlerde Ki kare uyum iyiliği indeksi yanı sıra IFI, CFI, RMSEA, GFI, RMR gibi kriterler dikkate alınmıştır. Araştırma hipotezlerinin incelenmesinde yapısal eşitlik modelleri kullanılmıştır. Ayrıca, veri dağılımının incelenmesi amacıyla normal dağılım analizleri ve merkezi eğilim ölçümlerinden faydalanılmış, katılımcıların demografik özellikleri ise frekans ve yüzde analizleri ile değerlendirilmiştir. Antrenörlerlerin toksik liderlik davranışlarının sporcuların sporda işten ayrılma durumları üzerinde psikolojik iyi oluşun ve tükenmişliğin aracılık rolünün incelenmesi amacıyla gerçekleştirilen bu araştırmada; Antrenörlerin, toksik liderlik davranışlarının sporcunun psikolojik iyi olma durumunu olumsuz yönde etkilediği ve aynı zamanda sporcu tükenmişliğini artırdığı tespit edilmiştir. Psikolojik iyi oluşun sporda işten ayrılma üzerinde pozitif bir etkisi olduğu ve sporcu tükenmişliğinin ise sporda işten ayrılmayi olumlu etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Bu durumda, toksik liderlik davranışları aracılığıyla sporcuların psikolojik iyi oluşunu ve tükenmişliğine bağlı olarak sporda işten ayrılma durumununun da etkilendiği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to examine the mediating role of coaches' toxic leadership behaviors, psychological well-being and burnout on athletes' turnover in sports. In this context, in the current study, it was aimed to investigate how the toxic leadership characteristics of the coaches have an effect on the athletes' continuation of their sports life, as well as how the psychological well-being levels and burnout feelings of the athletes play a mediating role in this dynamic and to be a source for future research. The research group of the study; It consists of 629 athletes playing in amateur sports clubs operating in Istanbul. LISREL 8.7 and SPSS 25.0 software were used to analyse the data obtained from the athletes. In the analyses, p=0.05 and p=0.01 significance levels were accepted. The reliability and validity of the scales used in the study were analysed. The reliability of the scales was evaluated with Cronbach Alpha reliability criterion and item-total correlations were calculated. Then, the change in Cronbach Alpha values was analysed if any scale item was removed. Exploratory and confirmatory factor analyses were conducted to test the reliability and validity of the scales used in the study. In confirmatory factor analysis, model suitability was evaluated with various fit indices. In these analyses, criteria such as IFI, CFI, RMSEA, GFI, RMR as well as Chi-squared goodness of fit index were taken into consideration. Structural equation models were used to examine the research hypotheses. In addition, normal distribution analyses and measures of central tendency were used to examine the data distribution, and the demographic characteristics of the participants were evaluated with frequency and percentage analyses. In this study, which was conducted to examine the mediating role of psychological well-being and burnout on the effect of coaches' toxic leadership behaviours on athletes' turnover in sport, it was determined that coaches' toxic leadership behaviours negatively affect athletes' psychological well-being and also increase athletes' burnout. It was concluded that psychological well-being has a positive effect on turnover in sport and athlete burnout has a negative effect on turnover in sport. In this case, it was determined that through toxic leadership behaviours, athletes' psychological well-being and athlete burnout also affect turnover in sport.
Benzer Tezler
- Halkoyunları antrenörlerinin toksik liderlik davranışlarının sporcuların psikolojik sağlamlık ve tatmin düzeyleri üzerindeki belirleyici rolü
The determining role of folk-dance trainers' toxic leadership behavior on the psychological resilience and satisfaction levels of the athletes
MEHMET BİLGİN KARADEMİR
- Özel spor salonu yöneticilerinin toksik (zehirli) liderlik davranışları ile çalışanların işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki
Relationship between toxic leadership behaviors of private gym managers' and intention of employees' leave of employment
ONUR GÜZELYURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
SporPamukkale ÜniversitesiSpor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF BOZYİĞİT
- Antrenörlerin liderlik yönelimleri ile sportmenlik davranışlarının incelenmesi
Investigation of the leadership originations and sportsmanship behaviors of the trainers
MURAT SARAÇOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SporAydın Adnan Menderes ÜniversitesiSpor Yönetim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAVAŞ DUMAN
- Antrenörlerin ve spor uzmanlarının entelektüel sermaye ve inovatif kapasitesinin incelenmesi
Investigation of the intellectual capital and innovative capacity of trainers and sports experts
İBRAHİM ŞANAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SporAydın Adnan Menderes ÜniversitesiSpor Yönetim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ŞENTUNA
- Antrenörlerin özyeterlik durumları ve mesleki etik ilkelerine uyma düzeylerinin belirlenmesi
Determining the self-efficacy status of trainers and their level of compliance with the principles of professional ethics
ZAHİDE SENA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SporDokuz Eylül ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT KANGALGİL