Vardiyalı çalışan bireylerde sirkadiyen ritim, diyet inflamatuar indeksi, uyku kalitesi ve beslenme durumları arasındaki ilişkinin belirlenmesi
Determining the relationship between circadian rhythm, dietary ınflammatory ındex, sleep quality and nutritional status in shift workers
- Tez No: 878830
- Danışmanlar: PROF. DR. PERİM FATMA TÜRKER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 227
Özet
Bu çalışma, vardiyalı ve sabit düzende çalışan yetişkin erkek bireylerin sirkadiyen ritim, diyet inflamatuvar indeksi (Dİİ), uyku kalitesi ve beslenme durumları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmaya, savunma sanayi alanında faaliyet gösteren fabrikada sabit düzende çalışan (26 birey) ve vardiyalı düzende çalışan (26 birey) toplam 52 birey dahil edilmiştir. Bireylerin sosyo-demografik özellikleri, genel sağlık bilgileri, beslenme alışkanlıkları ve uyku alışkanlıklarını değerlendirmek için anket formu uygulanmıştır. Bireylerin antropometrik ölçümleri araştırmacı tarafında alınmış, vücut bileşimleri saptanmış ve biyokimyasal bulguları değerlendirilmiştir. Bireylerin günlük diyetle enerji ve besin ögesi alımları ile Dİİ skorlarının değerlendirilmesi için üç günlük besin tüketim kayıtları alınmıştır. Bireylerin fiziksel aktivite düzeylerinin değerlendirilmesi için Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi, uyku kalitelerinin değerlendirilmesi için Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ), gün içerisindeki uykululuk düzeylerinin değerlendirilmesi için Epworth Uykululuk Ölçeği ve kronotiplerin belirlenmesi için Sabahçıl-Akşamcıl Ölçeği (MEQ) kullanılmıştır. Çalışmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 35.8±6.94 yıldır. Sabit düzende çalışan bireylerin vardiyalı düzende çalışan bireylere göre fiziksel anlamda daha aktif olduğu belirlenmiştir (p0.05). Bireylerin toplam PUKİ skorunun 1.0-17.0 arasında değiştiği ve ortalama PUKİ puanının 5.3±3.17 olduğu belirlenmiştir. Çalışma düzenine göre PUKİ puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir (p>0.05). Vardiyalı düzende çalışan bireylerde; yaş ilerledikçe uyku kalitesi kötüleşmektedir (p=0.035). Vardiyalı çalışma durumunun bireylerin; beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite durumları, uyku kaliteleri, biyokimyasal parametreler ve MetS varlığı üzerinde etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Sabit düzende çalışan bireylerde, kötü uyku kalitesine sahip olanların diyastolik kan basıncı değerinin iyi uyku kalitesine sahip olanlara göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Sabit düzende çalışan bireylerin diyastolik kan basıncı değerlerinin uyku kalitesine göre anlamlı faklılık gösterdiği tespit edilmiştir (p=0.049). Çalışmaya katılan bireyler Dİİ skorlarına göre dört quartile ayrılmıştır. Bireylerin Dİİ skorunun -5.3 ile 3.9 arasında değiştiği ve ortalama Dİİ skorunun 0.0±2.05 olduğu saptanmıştır. Bireylerin çalışma düzenlerine göre Dİİ skorları arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık saptanmamıştır (p>0.05). PUKİ ile Dİİ arasında istatistiksel açıdan anlamlı ve pozitif yönlü korelasyon bulunmuştur (r=0.278; p
Özet (Çeviri)
This study was conducted to determine the relationship between circadian rhythm, dietary inflammatory index (DII), sleep quality and nutritional status of adult male individuals working in shift and fixed hours. A total of 52 individuals were included in the study, who worked in a factory operating in the field of defense industry, working on a fixed schedule (26 individuals) and working on a shift schedule (26 individuals). A questionnaire form was used to evaluate the socio-demographic characteristics, general health information, dietary habits and sleep habits of the individuals. Anthropometric measurements were taken by the researcher, body composition were determined and biochemical findings were evaluated. Three-day food consumption records were taken to evaluate individuals' daily dietary energy and nutrient intakes and DII scores. The International Physical Activity Questionnaire was used to evaluate individuals' physical activity levels, the Pittsburg Sleep Quality Index (PSQI) was used to evaluate their sleep quality, the Epworth Sleepiness Scale was used to evaluate daytime sleepiness levels, and the Morningness-Eveningness Questionnaire (MEQ) was used to determine chronotypes. The average age of the individuals participating in the study was 35.8±6.94 years. It was determined that individuals working on a fixed schedule were more physically active than individuals working on a shift schedule (p0.05). It was determined that the total PSQI score of individuals varied between 1.0-17.0 and the average PSQI score was 5.3±3.17. It was determined that there was no statistically significant difference between PSQI score averages according to the working order (p>0.05). Sleep quality worsened with increasing age in individuals working in shift work (p=0.035). Shift working status of individuals; It was concluded that shift work status was effective on dietary habits, physical activity status, sleep quality, biochemical parameters and presence of MetS. It was determined that diastolic blood pressure values of individuals with poor sleep quality were higher than those with good sleep quality in individuals who worked in fixed shifts. It was determined that the diastolic blood pressure values of individuals working in a fixed pattern showed a significant difference according to sleep quality (p=0.049). Individuals participating in the study were divided into four quartiles according to their DII scores. It was determined that the DII score of individuals varied between -5.3 and 3.9 and the average DII score was 0.0±2.05. No statistically significant difference was found between the DII scores of the individuals according to their work patterns (p>0.05).A statistically significant and positive correlation was found between PSQI and DII (r=0.278; p
Benzer Tezler
- Vardiyalı çalışan hemşirelerde sirkadiyen ritmin beslenme durumu, fiziksel aktivite düzeyi ve aşırı besin isteği üzerine etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effect of circadian RHYTHM on nutritional status, physical activity level and excessi̇ve food desire in shift working nurses
BÜŞRA KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikAnkara Medipol ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR GÖBEL
- Vardiya durumunun besin öğesi alımı, hedonik açlık, uyku kalitesi ve kronotip ile ilişkisinin belirlenmesi
Determining the relationship of shift status with nutrient intake, hedonic hunger, sleep quality, and chronotype
ÖZGE DEMİRBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikÜsküdar ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HACI ÖMER YILMAZ
- Mobilya üretiminde vardiya usulü çalışan işçilerin beslenme, uyku kalite ve vücut kompozisyon durumlarının belirlenmesi
Determination of nutritional, sleep quality and body composition status of workers working in shifts in furniture production
HANDE DİLAN KANMIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Beslenme ve DiyetetikBahçeşehir ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERHAN MANTAR
- Hava yollarında çalışan 20-45 yaş arasındaki kabin memurlarında vardiyalı çalışma sisteminin beslenme durumuna etkisi
The effect of shift working system on nutrition status of cabin officers between20-45 years old working in airlines
ZEYNEP BAYRAKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikBahçeşehir ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CAN ERGÜN
- Vardiyalı çalışanların uyku kalitesi ile beslenme alışkanlıkları arasındaki ilişkinin üç faktörlü beslenme anketi ve sağlıklı yeme indeksi ile değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between sleep quality and nutritional habits of shift employees using three factor eating questionnaire and healthy eating index
BENAY İNCEOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Aydın ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP ANDAÇ ÖZTÜRK