Güneydoğu Anadolu ve Kuzey Suriye'de Hitit varlığı: İmparatorluğun çöküşü ve yerel dinamiklerin yükselişi
Hittite presence in Southeastern Anatolia and Northern Syria: The collapse of the empire and the rise of local dynamics
- Tez No: 879054
- Danışmanlar: PROF. DR. HALUK SAĞLAMTİMUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Tarih, Archeology, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 271
Özet
MÖ 17. Yüzyılda Hattuşa'da kurulan Hitit Krallığı, Anadolu'da bölgesel bir güç haline geldikten sonra Suriye-Mezopotamya'ya doğru genişleyerek Asur, Mitanni ve Mısır imparatorluklarının yanı sıra dönemin en etkili imparatorluğu haline gelmiştir. Hitit İmparatorluğu, Mitanni ve Mısırlılarla ticari ve siyasi ilişkiler kurmanın yanı sıra askeri müdahalelerle M.Ö. 12. yüzyılın başlarına kadar varlığını sürdürmüştür. Hitit İmparatorluğu'nun çöküşünde, Geç Tunç Çağı'nın sonunda iklim değişikliğine bağlı, uzun süreli kıtlık, bölgesel göçler, iç karışıklıklar ve savaşlar da dahil olmak üzere bir dizi zincirleme olay rol oynamıştır. Hitit İmparatorluğu'nun yıkılmasının ardından yazılı kaynakların ortadan kalkmasıyla Orta ve Kuzey Anadolu,“Karanlık Çağ”olarak adlandırılan döneme girmiştir. Bu dönemde Güneydoğu Anadolu ve Kuzey Suriye'de merkezi yönetim sisteminin çöküşüyle ortaya çıkan güç boşluğu,“Geç Hitit Krallıkları”veya“Suriye-Anadolu şehir devletleri”olarak adlandırılan krallıkların yükselişiyle doldurulmuştur. Çalışmada, Geç Hitit Krallıklarından; Karkamış, Melid, Kummuh, Gurgum, Adanawa, Hilakku ve Tabal, dönemin arkeolojik ve yazılı kaynaklar ışığında, Tunç Çağı Hitit İmparatorluğu'nun bu yerel krallıkların yükselişindeki etkisinin boyutu değerlendirilmektedir. Böylece, Hitit İmparatorluğu ile Geç Hitit Krallıkları arasındaki ilişki incelenirken, aynı zamanda Hitit İmparatorluğunun neden yıkıldığı ve bu bölgedeki GTÇ-Demir Çağı geçiş dönemi güncel verilerle tekrar çözümlenmektedir.
Özet (Çeviri)
The Hittite Kingdom, founded in Hattusa in the 17th century BC, became a regional power in Anatolia and then expanded towards Syria-Mesopotamia, becoming an“empire”that was among the most influential empires of the period, along with the Assyrian, Mitanni and Egyptian empires. The Hittite Empire survived until at least the beginning of 12th century BC through establishing commercial and political relationships with Mitanni and Egyptians, as well as through military interventions. The collapse of the Hittite Empire was caused by a chain of events tied to climate change at the end of the Late Bronze Age, including long-term famine, regional migrations, civil unrest, and warfare. With the disappearance of written sources after the falls of the Hittite Empire, Central and Northern Anatolia entered the period called the“Dark Age.”During this time, the power gap that arose from the collapse of the central governing system in Southeastern Anatolia and Northern Syria was filled by the rise of the kingdoms called“Late Hittite Kingdoms”or“Syro-Anatolian city-states.”This thesis evaluates the extent of the impact of the LBA Hittite Empire on the rise of these local kingdoms, focusing on the archaeological and written sources of the period from the kingdoms of Carchemish, Melid, Kummuh, Gurgum, Adanawa, Hilakku and Tabal. Thus, while examining the relationship between the Hittite Empire and the Late Hittite Kingdoms, this thesis also aims to analyze why the Hittite Empire collapsed and investigate the transition process from the Bronze Age to the Iron Age in this region.
Benzer Tezler
- Yakındoğu Demirçağ uygarlıklarında hayat ağacı inancı
The life tree belief in Near Eastern cultures on Iron Age
ŞENAY ÖZTÜRK ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
ArkeolojiDicle ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OYA SAN
- Text and image in dialogue: Revisiting iron age Neo-Hittite stelae
Metin ve imgenin diyaloğu: Demir çağı Neo-Hitit stellerinin yeni bir açıdan incelenmesi
SAİT KUTAY ŞEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
ArkeolojiBoğaziçi ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI ÖZYAR MİZRAHİ
- Geç Hitit sanatında plastik eserler üzerindeki Arami etkileri
Aramic effects on plastic works in the Late Hittite art
CENGİZ ZEYREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ArkeolojiDokuz Eylül ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DUYGU SEVİL AKAR TANRIVER
- Geç Hitit krallıklarından Gurgum'un tarihi, tarihi coğrafyası ve çevre kültürlerle etkileşimi
The history and historical geography of the neo-Hittite kingdom of Gurgum and its interactions with neighbouring cultures
İREM ELÇİ
- I. Hattuşili ve I. Murşili döneminde Gaziantep ve çevresi
Gaziantep and it?s surroundings in the terms of Mursili I. and Hattusili I.
MEHTAP ÇAĞLAR KALE