Osmanlı hükümdarının gösterişli muhafız ve ulakları: Solak ve peyk tasvirlerinin karşılaştırmalı analizi
The flamboyant guards and messengers of the Ottoman Sultans: A comparative analysis of solak and peyk depictions
- Tez No: 879185
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖKKEŞ HAKAN ÇETİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 309
Özet
Osmanlı Devleti'nde hükümdarın doğrudan güvenliği ile ilgilenen, muhafızlığını üstlenen solaklar ve habercilik görevleri olan peykler, önemli teşkilatlanmalardır. Osmanlı Devleti'nin bu önemli iki görevlisi tasvirlerde de kendine geniş bir yer bulmuştur. Öyle ki iki figür de yüzyıllarca çeşitli sanatçılarca tasvir edilmiştir. Tasvirlerin bazıları bizzat Anadolu'ya ziyarete gelen seyyahlar tarafından yapılsa da bir grup örnek, bu seyyahların tasvirlerinin kopyası şeklindedir. Diğer bir kısım ise Anadolu'ya hiç gelmemiş, ancak kitaplardan okudukları ve hayalgüçlerinin yardımı ile yapılmış sanatçıların tasvirleridir. Tasvirlerde abartı ve gösteriş de bu nedenle kaçınılmaz olmuştur. Peyklerin sonraki yüzyıllarda koruma görevini de üstlenmeleri, giyim- kuşamlarındaki benzerlikler, padişaha yakın konumda görev yapmaları tasvirlerde iki figürün kimi zaman karıştırılmalarına yol açmıştır. Literatüre bakıldığında solak ve peyklerin ayrı ayrı incelendiği çalışmaların olduğu, ancak iki figürün karşılaştırmalı olarak incelendiği bir çalışmanın olmadığı tespit edilmiştir. Çalışmamız, iki görevli tasvirleri arasındaki karışıklığı gidermek ve her iki figürün niteliklerini, giyimlerini, kuşamlarını detaylıca literatüre kazandırmayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
In the Ottoman Empire, peyks who variied out the role messengers and solaks who were directly in charge of overseeing the ruler's protection and guardianship are important organizational units. These two crucial roles of the Ottoman Empire have also found a prominent place in depictions. So much so that both figures have been portrayed by various artists for centuries. Some of these depictions were drawn by travellers who have visited the Anatolia, while others appear to be reproductions of these depictions created by the travellers. Another group of depictions is artwork of painters who did not visit the Anatolia, but instead relied on their imagination and readings. Exaggeration and flashiness consequently became unavoidable in these depictions. Due to the fact that peyks also became in charge of protection duties in the later centuries, their costume paralels, and their close proximity to the Sultan in their duties, solak and peyk figures in depictions have occasionally been confused with each other. A review of the literature shows independent studies on solak and peyks, yet there is a conspicuous lack of a comparative study on both figures. The aim of this study is to dipsel the ambiguities surroundind the two roles that are depicted and to comprehensively contribute to the body of literature by describing each figure's characteristics, clothing, and costumes.
Benzer Tezler
- Anayasalara göre tarihsel süreç içerisinde devlet başkanının konumundaki değişim: Kanun-i Esasi'den günümüze
Change in the position of the president in the historical process according to the constitutions: From Kanun-i Esasi to today
JÜLİDE GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Kamu Yönetimiİstanbul Rumeli ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Ekonomi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN ÖZMEN
- Matrakçı Nasuh'un 'Menazilnâme' adlı eserinde Topkapı Sarayı gösterimi ve yapı önerileri
Presentation and building recommendation of Topkapı Palace in Matrakçi Nasuh's 'Menazi̇lnâme'
MERVE GÜRŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sanat Tarihiİstanbul ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMEL EMİNE DÖNMEZ
- 21 numaralı Mora Ahkâm Defteri'nin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi
Transcription and evaluation of Mora Ahkâm Register numbered 21
FERZİMELEK DOĞU
- Bir II. Alman İmparatorluğu projesi: Kaiser Wilhelm Anıtı'ndan Alman çeşmesine
A II. German Empire project: From Kaiser Wilhelm Monument to German fountain
CEREN GÖĞÜŞ