Karaağaç'ın (Ulmus Glabra Huds.) yapısal bağlantılılığının farklı iklim değişikliği senaryolarına göre modellenmesi
Karaagac's (Ulmus Glabra Huds.) modeling structural interchange according to different climate change scenarios
- Tez No: 879694
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DERYA GÜLÇİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Amaç: Küresel ölçekte, biyolojik çeşitlilik sağlama ve karbon tutma bakımından değerli ekosistemler arasındaki ormanların, biyotik, abiyotik ve antropojenik etkenler nedeniyle sürekli değişim içerisinde olduğu görülmektedir. Bu süreçte, iklimin belirleyici bir rolü olduğu kabul edilmiştir ve iklim değişikliğine karşı biyolojik tepkilerin genel olarak habitat parçalanmasına neden olduğu bilinmektedir. İklim değişikliğinin türler üzerindeki etkileri, ekosistemlerdeki hassas dengeyi etkileyebilir. Bu nedenle, koruma planlamasının iklim değişikliğine uyum çerçevesinde bağlanabilirliği ve bununla ilişkili ekolojik süreçleri dikkate alması gerekmektedir. Bu çalışmada tüm Avrupa'da ve Batı Asya'da doğal yayılışa sahip Karaağaç'ın (Ulmus glabra Huds.) ekolojik bağlantısındaki değişime odaklanılmıştır. Bu çalışmada, şu sorulara yanıt aranmaktadır: 1. U. glabra'nın farklı iklim değişikliği senaryolarına göre günümüz ve gelecekteki potansiyel coğrafi yayılışı nasıldır?, 2. Farklı iklim senaryoları altında U. glabra'nın mevcut ve gelecekteki potansiyel habitatları arasındaki ekolojik bağlantının değişimi nasıl olacaktır?. Bu çalışmanın bulguları ile Türkiye'de doğal yayılışı olan U. glabra'nın gelecekte sürdürülebilmesi ve korunmasına yönelik güçlü stratejilerin belirlenebilmesi için detaylı bilgiler paylaşılmıştır. Bu bilgilerin, peyzaj ölçeğinde orman türlerinin yönetimi ve korunan alanların planlanması çerçevesinde teorinin pratiğe aktarılmasında altlık olarak nasıl kullanılabileceği tartışılmıştır. Materyal ve Yöntem: Çalışmanın ana materyalini ekonomik ve ekolojik açıdan değerli bir orman ağacı olan Ulmus glabra Huds. oluşturmaktadır. Hazırlanan veriler, mekânsal otokorelasyonunu önlemek ve biyoiklimsel değişkenlerle aynı ölçekte değerlendirilmesi bakımından 5 km olarak inceltilmiştir. Modelleme aşamasında toplam 402 varlık verisi kullanılmıştır. Çalışmanın amacı kapsamında, türün potansiyel ve gelecekteki xii dağılımlarında bağlantı sağlayan mekânsal birimlerdeki değişikliklerin; ekolojik niş modelleme, morfolojik mekânsal patern analizi ve bağlanabilirlik olasılığı indeksi (PC Index [Probability of Connectivity]) aracılığıyla değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bulgular: Yapılan analizlerde U. glabra'nın yayılışında gelecek projeksiyonlarına göre, çeşitli senaryolar altındaki farklı zaman dilimlerine bağlı olarak olumlu (kazanım), nötr ve olumsuz (kayıp) değişiklikler olacağı beklenmektedir. Türe ait habitat bütünlüğünün ve ekolojik bağlantıların sürekli bir şekilde azaldığı tahmin edilmektedir. Türün habitat uygunluğunun ise farklı senaryolar altında, gelecekte azalacağı görülmektedir. Sonuç: Bu çalışmada, Türkiye'de U. glabra'nın habitat uygunluğu, farklı iklim senaryoları ile modellenmiş ve sonuç olarak türün iklim değişikliğine duyarlı olduğu belirlenmiştir.Tüm iklim senaryolarında en önemli değişikliklerin 2061–2080 ve 2081–2100 yılları arasında meydana gelmesi beklenmektedir. Bulgular, türün yayılışının Türkiye'nin kuzey kesiminde özellikle Karadeniz kıyısı boyunca varlığını sürdüreceğine işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: The aim of this study was to focus on the changes in the ecological connectivity of the European and Western Asian native distribution of the wych elm (Ulmus glabra Huds.), which is valuable in terms of providing biological diversity and carbon sequestration among ecosystems due to biotic, abiotic, and anthropogenic factors. It has been acknowledged that climate plays a decisive role in this process, and it is known that biological responses to climate change generally lead to habitat fragmentation. The effects of climate change on species can affect the delicate balance in ecosystems. Therefore, conservation planning needs to consider the adaptability to climate change and associated ecological processes. In this study, the following questions were addressed: 1. What is the potential geographic distribution of U. glabra under different climate change scenarios in the present and future? 2. How will the change in ecological connectivity between current and future potential habitats of U. glabra occur under different climate scenarios? The findings of this study provided detailed information for the sustainable future and conservation of U. glabra in Türkiye and contributed to the identification of robust strategies. The discussion also explored how this information could serve as a framework for translating theory into practice in terms of managing forest species at the landscape scale and planning protected areas. Material and Methods: The main material of the study consisted of the wych elm (Ulmus glabra Huds.), an economically and ecologically valuable forest tree species. The data were refined to a resolution of 5 km to prevent spatial autocorrelation and to evaluate them at the same scale as bioclimatic variables. A total of 402 occurrence records were used in the xiv modeling phase. As part of the study objective, changes in spatial units connecting the potential and future distributions of the species were evaluated using ecological niche modeling, morphological spatial pattern analysis, and the PC index (Probability of Connectivity). Results: According to future projections of U. glabra distribution, it is expected that there will be positive (gain), neutral, and negative (loss) changes depending on different time frames under various scenarios. It is estimated that habitat integrity and ecological connectivity of the species will continuously decrease. Habitat suitability for the species is expected to decrease in the future under different scenarios. Conclusion: In this study, the habitat suitability of U. glabra in Turkey was modeled with different climate scenarios, and it was determined that the species is sensitive to climate change. The most significant changes are expected to occur between 2061 and 2100 under all climate scenarios. The findings suggest that the distribution of the species will persist particularly along the Black Sea coast in the northern part of Turkey.
Benzer Tezler
- Türkiyenin doğal karaağaç (Ulmus L.) taksonlarının morfolojik ve palinolojik özellikleri
The Morphological and palinological characteristick of Turkeys native elm.(Ulmus L.) toxa
ÜNAL AKKEMİK
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BURHAN AYTUĞ
- Erzurum ili kentsel atıksu arıtma çamurunun bazı ağaç türlerinin gelişimi üzerine etkileri ve bu türlerin arıtma çamurlarına karşı tolerans sınırlarının belirlenmesi
The effect of digested sludge taken from Erzurum domestic wastewater treatment plant on the growth of some tree species and determination of tolerance limit of these tree species against digested sludge
DAMLA MUSTAFAOĞLU
Doktora
Türkçe
2024
Peyzaj MimarlığıAtatürk ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP CEYLAN
- Bartın yöresinde karaağaç, kılçam, akçaağaç ve söğütlerde zarar yapan böcekler
The insects living on the forest trees ( willow, maple, elm-tree, common alder) in bartin
YAVUZ ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Ormancılık ve Orman MühendisliğiZonguldak Karaelmas ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OKTAY ÖZKAZANÇ
- Karaağacın (Ulmus sp.) tohum özellikleri ve fidanlıkta yetiştirilmesi üzerine araştırmalar
Studies on seed characteristics and nursery technics of elm (Ulmus sp.)
ŞAHİN İNCEDEMİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Ormancılık ve Orman MühendisliğiAbant İzzet Baysal ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EMRAH ÇİÇEK
- Farklı yetişme ortamlarının Ulmus glabra ve Pinus sylvestris fidanlarının morfolojik karakterleri üzerine etkisi
Influence of different nursery container media and container type on morphological attributes of Ulmus glabra and Pinus sylvestris seedlings
ÖMER ER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ormancılık ve Orman MühendisliğiArtvin Çoruh ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAHRETTİN TİLKİ