Kent kimliğinin bir öğesi olarak kavak ağacı algısı:Muş örneği
Perceived poplar as an indicator of urban identity:The case of Muş
- Tez No: 880109
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞEVKET ALP, DR. SEFFETULLAH KULDAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Muş ili peyzajını oluşturan en belirgin ağaçlardan biri kavak ağacıdır. Ancak 2000'li yıllardan sonra polenlerinin rahatsızlık vermesi gerekçesiyle çok sayıda kavak ağacı kesilmektedir. Bu nedenle kavak ağacının şehrin peyzajındaki belirgin rolü değişmektedir. Ancak şehir merkezi sakinlerinin kavak ağacı algısı üzerinden kent kimliğini ne kadar algılayıp algılayamadıkları da bilinmemektedir. Bu bilgi eksikliğinin temel nedenlerinden biri, peyzaj literatüründe kavak ağacı ile şehir kimliği algılarını ölçecek geçerli ve güvenilir bir ölçeğin henüz olmamasıdır. Kavak ağacının Muş kenti kimliğine etkisinin ne kadar olduğunu, soran niceliksel araştırmalar şu ana kadar yapılmamıştır. Bu niceliksel araştırmanın en az üç amacı bulunmaktadır. Bunlar: (1) Muş il merkezi sakinleri arasında kavak ağacının hangi açılardan algılandığını, (2) Her bir açıdan kavak ağacı algısının kent kimliği algısına etkisinin ne düzeyde olduğunu, (3) Her bir açıdan kavak ağacının nesiller arası (genç yetişkin, orta, olgun ve yaşlı) ne kadar farklı veya benzer düzeyde algılandığını incelemektir. Bu tespitleri yapabilmek için araştırmacı, kent kimliği olarak kavak ağacı algısını ölçecek geçerli ve güvenilir bir anket tasarladı, geliştirdi ve test etti. Erişilebilir örneklem yöntemi ile Muş ilinde ikamet eden 375 yetişkin (18 yaş ve üzeri) katılımcı 41 sorudan oluşan yeni anketi tamamen cevapladı. Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA), sadece 34 sorunun anlamlı olduğu 7 faktörlü bir çözüm önerdi. Bu faktörlerin bileşik güvenilirlik ve geçerlilik (yakınsak ve ayırt edici) değerleri çok iyi çıktı. Bu 7 faktör, uzmanlarında önerisi ile şu şekilde adlandırıldı: Kent Kimliği, Kişisel Anı, Sosyal, Manevi, Kullanımsal, Kişisel Sağlığa Zarar ve Çevresel Zarar açısından Kavak Algısı. Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi, sosyal boyutun kavak ağacının kent kimliğinin bir göstergesi olduğunu gösteren belirleyici bir etkiye sahip olduğunu ortaya koydu. Ayrıca, Çok Değişkenli Varyans Analizi sonuçları, kent kimliği olarak kavak algısında nesiller arası farklılıklar olduğunu gösterdi, ama bu farklılığın önemli bir etkisi bulunmadı. Bu tespitler, Muş şehrinin peyzajında erkek kavak ağacının rolünün gözden geçirilmesine katkı sağlayabilir.
Özet (Çeviri)
Although poplar trees are a defining feature of Muş city landscape in Türkiye, they have been largely removed from the city centre since the 2000s due to concerns over their pollen. The poplar tree role in the city landscape may have changed as a result. However, the extent to which the city centre dwellers perceive the poplar tree as of the city identity remains unknown. One reason for this gap in knowledge is the lack of research with a valid and reliable scale. There was no quantitative research on how much the poplar tree contributes to the perception of the city identity. This quantitative research aims to: (1) identify the dimensions of poplar tree perception among the residents of Muş city centre, (2) determine the extent to which each dimension contributes to the perception of the poplar tree as part of the city identity, and (3) identify intergenerational differences (young adult, middle, mature, and old generations) in this perception. To achieve these aims, the researcher designed, developed, and tested a valid and reliable scale. An Exploratory Factor Analysis (EFA) of responses from a convenience sample of 375 adult residents (18 years and older) in Muş city centre suggested a 7-factor solution with 34 items. This scale demonstrated high composite reliability, convergent validity, and discriminant validity. Following suggestions from eight experts, the 7 factors were named Poplar Tree Perceived as City Identity, Personal Memory, Social, Spiritual, Usability, Personal Health Harm, and Environmental Harm. A Multiple Linear Regression Analysis revealed that the strongest determinant is the social perception of the poplar tree as part of the city identity. A Multivariate Variance Analysis showed significant intergenerational differences but with a negligible effect size. These findings may contribute to reconsidering the role of the male poplar tree in the landscape of Muş city centre.
Benzer Tezler
- Kamusal alan olarak meydanların günümüzde değişen kullanımı: Kütahya Ulu Cami ve Zafer Meydanı örnekleri
Today's changing use of square as a public area: examples of Kütahya Ulu Mosque and Zafer Square
EBRU GÜL ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF ÖRNEK ÖZDEN
- Kentsel mekanda su elemanı: Boğaziçi'ne dökülen dereler
Water in urban space: Streams of bosphorous
GÜLCEMAL ALHANLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF.DR. MEHMET OCAKÇI
- Kentsel koku peyzajları: Kastamonu kentsel sit alanı
Urban smellscapes: Kastamonu urban protected area
ELİF AYAN ÇEVEN
Doktora
Türkçe
2020
Peyzaj MimarlığıKastamonu ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NUR BELKAYALI
- Kent ve su ilişkisinin arıklar üzerinden değerlendirilmesi: Denizli Çaybaşı Mahallesi örneği
Evaluation of the relationship between city and water through canals: Denizli Çaybaşi Neighborhood example
SENA ALKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİH BİRİK
- Sokak sanatının kent kimliği üzerine etkileri
The effects of street art on city identity
OSMAN SAMET CANSIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Peyzaj MimarlığıEge ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERHAN VECDİ KÜÇÜKERBAŞ