Etkilenme endişesi bağlamında Ahmet Hamdi Tanpınar ve Yahya Kemal Beyatlı
Ahmet Hamdi Tanpınar and Yahya Kemal Beyatlı in the context of anxiety of influence
- Tez No: 880495
- Danışmanlar: DOÇ. DR. CENGİZ KARATAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Etkilenme Endişesi, Amerikalı akademisyen ve eleştirmen Harold Bloom tarafından geliştirilen bir şiir kuramıdır. Bu şiir kuramı, edebiyat tarihinin etkilenmelerden ayrı tutulamayacağından yola çıkarak şairler ve yazarlar arasındaki halef-selef ilişkisini, Freud'un odipus kompleksi etrafında incelemeye dayanmaktadır. Bloom, genç şairi (ephebe) halef, usta şairi ise selef olarak değerlendirmiş, kuramında belirlemiş olduğu altı revizyon kategorisinde halef şairin, selefine karşı kendi şiir erkini kanıtlama serüvenine odaklanmıştır. Etkilenme, endişeyle birlikte genç şairin adeta kaderidir. Bloom'a göre, halef şair edebiyat dünyasında var olabilmek ve taklitçilikten kurtulabilmek için selefini aşmalı ve ondan ayrı bir şiir vücuda getirmelidir. Bloom, genç şairin özgün olma arzusunu ve kendini yaratma sürecini, ortaya attığı yanlış okuma kavramıyla değerlendirmiştir. Etkilenmeyi aşamayan şair, selefinin bir taklidi olarak kalmaya mahkûmdur. Ancak yetenekli ve güçlü şair bu etkilenmenin üstesinden gelebilir ve selefini aşarak kendi poetikasını üretebilir. Bu çalışmada Türk edebiyatı, sanatı ve kültürü için önemli iki şahsiyet olan Yahya Kemal Beyatlı ve Ahmet Hamdi Tanpınar, Bloom'un teorisi çerçevesinde incelenmiştir. Tanpınar'ın Yahya Kemal'in Darülfünunda öğrencisi olması, aralarında hoca-talebe ilişkisi nedeniyle etkilenme endişesi kuramı çerçevesinde incelenmeleri düşüncesini doğurmuştur. Bunda Tanpınar'ın, eserlerinde hocası Yahya Kemal'den aldığı tesirleri açık bir dille anlatması da etkili olmuştur. Bu çalışma, Tanpınar'ın edebiyat dünyasında yaşadığı etkilenmeler ve bu etkilenmelerden kaynaklanan endişelerini Bloom'un teorisi çerçevesinde ele almaktır. Tanpınar'ın, şiirine olan hayranlığından dolayı Yahya Kemal'i şiirsel baba olarak seçtiği görülmektedir. Söz konusu hayranlığın onda etkilenme endişesini de ortaya çıkardığı söylenebilir. Tanpınar, hocası ve edebi babası Yahya Kemal'in bir taklitçisi görünmemek için şiirine ne kadar hayranlık duysa da bu hususta onu takip etmekten kaçınmıştır. İki şair arasındaki etkilenme ilişkisi, Tanpınar'ın selefi Yahya Kemal'den ayrı ve özgün bir poetika oluşturup oluşturamadığı Etkilenme Endişesi Kuramı üzerinden yorumlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Anxiety of Influence is a theory of poetry developed by American academic and critic Harold Bloom. This theory of poetry is based on examining the successor-predecessor relationship between poets and writers around Freud's Oedipus complex, based on the fact that literary history cannot be separated from influences. Bloom considered the young poet (ephebe) as the successor and the master poet as the predecessor, and focused on the adventure of the successor poet to prove his poetic power against his predecessor in the six revision categories he determined in his theory. Impression, along with anxiety, are the fate of the young poet. According to Bloom, the successor poet must surpass his predecessor and create a different poem from him in order to exist in the literary world and escape imitation. Bloom evaluated the young poet's desire to be original and his process of self-creation with the concept of misreading he introduced. The poet who cannot overcome his influence is doomed to remain an imitation of his predecessor. However, the talented and strong poet can overcome this influence and produce his own poetics, surpassing his predecessors. In this study, Yahya Kemal Beyatlı and Ahmet Hamdi Tanpınar, two important figures for Turkish literature, art and culture, were examined within the framework of Bloom's theory. The fact that Tanpınar was a student at Yahya Kemal's Darülfünun gave rise to the idea that they should be examined within the framework of the anxiety of influence theory due to the teacher-student relationship between them. Tanpınar's clear explanation of the influences he received from his teacher Yahya Kemal in his works was also effective in this. This study examines Tanpınar's influences in the literary world and his concerns arising from these influences within the framework of Bloom's theory. It is seen that Tanpınar chose Yahya Kemal as his poetic father because of his admiration for his poetry. It can be said that this admiration also brought out in him the anxiety of being influenced. In order not to appear as an imitator of his teacher and literary father, Yahya Kemal, Tanpınar avoided following him in this regard, no matter how much he admired his poetry. The influence relationship between the two poets, whether Tanpınar could create a separate and original poetics from his predecessor Yahya Kemal, was interpreted through the Anxiety of Influence Theory.
Benzer Tezler
- Etkilenme endişesi bağlamında Tevfik Fikret ve şiiri
Tevfik Fikret and his poems in the context of anxiety of influence
TUĞBA UMUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıAkdeniz ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZHAN KARABURGU
- The contemporary son: Dead Fathers Club and Nutshell as rewritings of Hamlet
Çağdaş oğul: Hamlet'in yeniden yazımları olarak Ölü Babalar Kulübü ve Fındık Kabuğu
KAAN ÖZKAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
İngiliz Dili ve EdebiyatıAtılım Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİBEL İZMİR
- Self-consciousness In William Wordsworth's The Prelude
William Wordsworth'ün The Prelude Şiirinde Öz-Bilinç
SİRET KOYUNCU
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
İngiliz Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILDIZ KILIÇ
- Flann O'Brien's dialogue with modernity: Authorship and the political unconscious
Flann O'Brien'ın modernite ile diyalogu: Yazarlık ve politik bilinçdışı
GÜLDEN HATİPOĞLU
Doktora
İngilizce
2016
İngiliz Dili ve EdebiyatıEge Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAİSE ŞEBNEM TOPLU
- Konutlarda akustik performansın mevzuat ve subjektif etki bağlamında değerlendirilmesi için bir yaklaşım
An approach for acoustic performance assessment of dwellings in the context of legislations and subjective evaluation
AYÇA ŞENTOP DÜMEN
Doktora
Türkçe
2020
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURGÜN BAYAZIT