Özetleme becerisine yönelik algılar ve uygulamalar
Perceptions and applications for summary skills
- Tez No: 880794
- Danışmanlar: PROF. DR. FİLİZ METE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Summary, summarizing, reading comprehension skill, perception, application
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Özetleme, bilginin anlaşılmasını ve uzun süreli olarak akılda tutulmasını sağlayan bir anlama becerisidir. Özetleme, öğrencinin dinlediği, izlediği ya da okuduğu bir içerikte yer alan temel bilgilere odaklanarak okuduklarını, dinlediklerini ya da izlediklerini yazılı veya sözlü olarak ifade ettiği karmaşık bir süreçtir. Öğrencinin özetleme yapabilmesi için sınıflama, sıralama, karar alma, çıkarım yapma, ana fikri ve konuyu belirleme gibi pek çok bilişsel işlemi yapabilmesi gerekmektedir. Türkçe Öğretim Programı'nda her sınıf düzeyinde kazanım olarak yer alan özetleme becerisinin öğrenci tarafından doğru bir şekilde uygulanabilmesi için bu beceri bir planlı ve aşamalı bir eğitim süreci ile öğretilmelidir. Bu çalışmada, öğrencilerin ve Türkçe öğretmenlerinin özetleme becerisine yönelik algı ve uygulamalarının belirlenmesi ve bu verilerin karşılaştırılarak özetleme becerisinin gelişimine dair sürecin açığa çıkması hedeflenmektedir. Çalışma özetleme becerisini hem öğretmen hem de öğrenci açısından incelediğinden nitel araştırma yöntemlerinden iç-içe çoklu durum araştırma yöntemi ile yürütülmüştür. Çalışma grubunu, Sakarya'nın Adapazarı ilçesinde yer alan bir ortaokulda öğrenim gören on altı 7. sınıf öğrencisi ve bu öğrencilerin Türkçe öğretmenleri oluşturmaktadır. Öğrencilerin ve öğretmenlerin özetleme becerisine ve bu becerinin ders içi uygulamalarına yönelik algıları yarı yapılandırılmış görüşmeler ile belirlenmiştir. Ayrıca öğrenci algılarının özet uygulamaları ile ilişkisinin belirlenebilmesi için öğrenciler ile bir özet uygulaması yapılmıştır. Bu uygulamada edinilen bulgular görüşmelerde edinilen bulgularla ilişkilendirilmiştir. Son aşamada ise öğrencilerin ve öğretmenlerin özetleme becerisine yönelik algı ve uygulamalara yönelik görüşleri karşılaştırmalı olarak yorumlanmıştır. Çalışma sonucunda Türkçe öğretmenlerinin ve öğrencilerin özetleme becerisine yönelik algı ve uygulamaları arasında bir ilişki olduğu, özetleme becerisinin gelişmesine engel olan algı ve uygulama sorunlarının bulunduğu hem öğrenciler hem de öğretmenler açısından özetleme algıları ve uygulamaları arasında önemli noktalarda tutarsızlıkların olduğu, özetleme becerisine dair öğrenme ve öğretme sürecinin mevcut durumuna dair ipuçları belirlenmiştir. Anahtar Kelimler: Özet, özetleme, okuduğunu anlama becerisi, algılama, uygulama.
Özet (Çeviri)
Summarization is a comprehension skill that enhances understanding and long-term retention of information. It involves students focusing on key information from what they have listened to, watched, or read and then expressing it in written or oral form. Effective summarization requires cognitive processes such as classifying, sequencing, decision-making, inferring, and identifying the main idea. To apply summarization skills accurately, students must be taught through a planned and phased educational process. This study aims to identify and compare the perceptions and practices of students and Turkish teachers regarding summarization skills. It was conducted using the embedded multiple case study method, a qualitative research approach. The study group consisted of sixteen 7th-grade students and their Turkish teachers from a middle school in the Adapazarı district of Sakarya. Perceptions of students and teachers about summarization skills and their classroom applications were determined through semi-structured interviews. Additionally, a summarization practice was conducted with the students to determine the relationship between their perceptions and summarization practices. The findings from this practice were related to the interview findings. The study concluded that there is a relationship between the perceptions and practices of Turkish teachers and students regarding summarization skills. It identified issues that hinder the development of summarization skills and noted inconsistencies between students' and teachers' perceptions and practices. The study provided insights into the current state of the learning and teaching process of summarization skills.
Benzer Tezler
- Dijital metinlerle yapılan okuma çalışmalarının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerine etkisi
The effect of reading activities on digital texts on the reading comprehension skills of 4th grade primary school students
İREM DEMİRBAŞ SUSOY
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYATİ AKYOL
- Seçici dinleme stratejisinin iki dilli 5. sınıf öğrencilerinin not alma ve özet çıkarma becerilerine etkisi
The effect of selective listening strategy on note taking and summarizing skills of bilingual 5th grade students
OĞUZHAN UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİT KARATAY
- Çatışma yönetiminde okul müdürlerinin arabuluculuk rollerine yönelik görüşleri
School principals' views on their mediation roles in conflict management
PINAR KÜÇÜKAKŞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAMAZAN GÖK
- Türkçe öğretmenlerinin dört temel dil becerisinde ölçme ve değerlendirmeye yönelik görüşleri üzerine bir araştırma
A research on the opinions of Turkish teachers about assessment and evaluation in four fundamental language skills
ESRA GÜRLEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAdıyaman ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA SAİD KIYMAZ
- Türkçe dersinde ağ araştırması'na dayalı öğretim: Bir eylem araştırması
Webquest-based teaching in Turkish lesson: An action research
HACER ULU