Geri Dön

Sanal gerçeklik ortamı ile uyarılmış pozitif huşu ve tehdit edici huşunun özgecilik üzerindeki etkisinde gruplararası ilişkiler

Intergroup relations in the impact of virtual reality-induced positive awe and threat-based awe on altruism

PDF İndir

  1. Tez No: 880798
  2. Yazar: MEHMET AKİF AYDIN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HASAN KAPLAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Psikoloji, Religion, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Gruplararası İlişkiler, Huşu, Özgecilik, Pozitif Huşu, Tehdit Edici Huşu, Altruism, Awe, Intergroup Relations, Positive Awe, Threat-based Awe
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İbn Haldun Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 235

Özet

Keltner ve Haidt'in (2003) prototipik huşu modeline göre huşu, iki merkezi -genişlik ve akomode etme ihtiyacı- özelliğe sahip ve beş periferik -tehdit, güzellik, yetenek, erdem, doğaüstülük- özellik ile ilişkili olan kompleks bir duygudur. Bu araştırma kapsamında, Yaden ve ark. (2018) tarafından, prototipik huşu modelinden bu yana yapılan deneysel araştırma bulgularına dayalı olarak geliştirilen AWE-S'in Türkçe uyarlaması (HDDÖ) yapılmıştır. AFA uygulaması sonucunda ölçekteki 16 maddenin 4 alt boyutta toplandığı ve faktörlerin, toplam varyansın %82.379'unu açıkladığı görülmüştür. HDDÖ (α=.92) bireylerin hissettikleri anlık huşu duygusunu, değişmiş zaman algısı (α=.82), bağlanılmışlık (α=.96), genişlik (α=.94) ve akomode etme ihtiyacı (α=.93) olmak üzere dört boyutta ölçmektedir. Araştırmalar, huşu deneyimlerinin özgecilik üzerindeki pozitif etkisine vurgu yapmaktadır. Bu araştırmanın temel amacı, VR ortamı ile uyarılmış tehdit edici huşu (TEH) ve pozitif huşu (POH) deneyimlerinin, özgecilik (para bağışlama senaryosu ile ölçülen) üzerindeki etkisini iç grup- dış grup ayrımına dayalı olarak ölçmek ve POH/TEH uyaranlarının dini bağlamda pozitif (DİPOH)/dini bağlamda tehdit edici (DİTEH) olarak sunulduğu koşulda özgecilik üzerindeki etkilerini ele almaktır. İki başörtülü kadın grubu, DİPOH/DİTEH koşulları için POH/TEH uyaranları sunulmadan önce teorik olarak bu uyaranlar ile içerik bakımından ilişkili olduğu düşünülen Kur'ân-ı Kerim'deki ayetlere maruz bırakılmıştır. Literatürde TEH ve POH deneyimlerini uyarmada güçlü etkileri olduğu bulgulanan VR içerikleri (POH için doğa manzaralarını, TEH için volkan patlamalarını içeren) kullanılmıştır. 6 deney ve 2 kontrol koşulundan oluşan bir deney tasarlanarak 112 kadın katılımcı (70 başörtülü/42 başörtüsüz kadın) ile bu araştırma yürütülmüştür. POH, TEH ve kontrol koşullarındaki katılımcıların dış gruba yönelik özgeci davranış ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır. Fakat kontrol koşullarındaki katılımcıların iç gruba yönelik özgeci davranışlarının huşu koşullarındaki katılımcılara göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha fazla olduğu ve DİPOH/DİTEH koşullarında TEH ve kontrol koşullarına kıyasla dış gruba yönelik özgeci davranışların istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha fazla olduğu görülmüştür. Bulgular, ilgili huşu modelleri ve gruplararası ilişkiler kuramları çerçevesinde değerlendirilmiştir.

Özet (Çeviri)

According to the prototypical model proposed by Keltner and Haidt (2003), awe is a complex emotion characterized by two central and five peripheral features. This study aimed to establish the validity/reliability of the Turkish adaptation (HDDÖ) of the AWE-S originally developed by Yaden et al. (2018). The EFA revealed that the 16 items in the scale were grouped into four subscales, and the factors explained 82.379% of the total variance. The HDDÖ (α=.92) measures individuals' state awe experiences in four dimensions: altered time perception (α=.82), connectedness (α=.96), vastness (α=.94), and need for accommodation (α=.93). Studies emphasize the positive impact of awe experiences on altruistic behavior (AB). The aim of this study is to measure the effects of VR-induced threat-based awe (TEH) and positive awe (POH) experiences on AB based on the in-group favouritism/out-group discrimination, and to examine the effects of POH/TEH stimuli on AB when presented as positive (DİPOH) or threatening (DİTEH) in a religious context (exposure to verses from the Quran theoretically considered to be content-related to these stimuli). Literature review revealed that VR content (volcanic eruptions for TEH and natural landscapes for POH) has been found to be highly effective in inducing TEH and POH. The study was conducted with 112 female participants (70 veiled/42 unveiled) using an experimental design consisting of six experimental and two control conditions. The findings revealed no statistically significant differences in average AB toward the outgroup in the POH/TEH/control conditions. However, participants in the control conditions exhibited significantly higher levels of AB toward the ingroup compared to participants in the awe conditions. Additionally, participants in the DİPOH/DİTEH conditions demonstrated significantly higher levels of AB toward the outgroup compared to those in the TEH and control conditions. These findings were subsequently evaluated within the context of relevant awe models and theories of intergroup relations.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    705982

    Sanal gerçeklik temelli bir eğitim ortamının tasarlanması, geliştirilmesi ve test edilmesi: IoT eğitimi örneği

    Design, development and evaluation of educational virtual reality environment: A case of IoT education

    ALİ GERİŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Bilim ve TeknolojiMarmara Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NESRİN ÖZDENER DÖNMEZ

  2. Tez No

    889906

    Sanal gerçeklik ile robot kol kontrol ve simülasyonu

    Control and simulation of a robotic arm with virtual reality

    EDA DERYA TOPER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FIRAT KAÇAR

  3. Tez No

    555988

    Examining presence scales under the influence of increasing virtual reality experience in physiologically arousing virtual environments

    Fizyolojik olarak uyarıcı sanal ortamlarda artan sanal gerçeklik deneyiminin etkisi altında buradalık ölçeklerinin incelenmesi

    ECEHAN AKAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Bilim ve TeknolojiBahçeşehir Üniversitesi

    Oyun Tasarımı Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET İLKER BERKMAN

  4. Tez No

    677138

    İç mekanda boyutsal algı deneyiminin sanal gerçeklik teknolojisi üzerinden irdelenmesi

    Examination of size perception through virtual reality technology in interior spaces

    UĞUR EFE UÇAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İç Mimari ve Dekorasyonİstanbul Teknik Üniversitesi

    İç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERVİN GARİP

  5. Tez No

    473100

    Ameliyathanede kullanılan cerrahi setlerin öğretimine yönelik bir sanal gerçeklik simülasyonunun geliştirilmesi ve değerlendirilmesi

    Development and evaluation of a virtual reality simulation to teach surgical sets used in the operating room

    ZEYNEP TAÇGIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AHMET ARSLAN

Geri Dön