Klasik Türk sineması'nda özgeci tutum ve davranışlar (1960-1990)
Altruistic attitudes and behaviors in classical Turkish cinema (1960-1990)
- Tez No: 881151
- Danışmanlar: PROF. DR. AYTEKİN CAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Radyo-Televizyon, Radio and Television
- Anahtar Kelimeler: Özgecilik, Yardımlaşma, Ahlak, Klasik Anlatı, Türk Sineması, Altruism, Charity, Morality, Classical Narrative, Turkish Cinema
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 300
Özet
Sinema, insanlar arası ilişkilerin bir yansıtıcısı olarak, belirli davranış ve eylemleri inşa etme kabiliyetini kendinde taşımaktadır. Sosyal ilişkilerin şekillendirilmesinde olumlu ve olumsuz etkisi olan sinema, toplumsal kültürün ve ahlak temelli düşünce sisteminin bir aktarım aracıdır. Klasik anlatı yapısının olay örgüsü, neden-sonuç ilişkisi ve özdeşleştirme gibi öğeleri filmin anlamlandırılmasında ve uylaşımların sağlanmasında son derece elzemdir. Birtakım düşünce şeklinin empoze edildiği, filmler üzerinden benzerliklerin kurulduğu, oyuncular dahilinde hatırlatmaların yapıldığı bu düzen, özgeci duruşu da kendi çizgisinden ilerletmiştir. İyinin ödüllendirildiği, kötünün cezalandırıldığı yapıda iyi ve kötünün ne olduğu sorunsalı ahlak felsefesi ve toplumun kültürel kodlarının açılımındaki iyilik kavrayışına farklı perspektiften bakışı gerekli kılmıştır. Sinemanın özdeşleştirme ve katharsis sürecinin özgeciliğin aktarım şeklindeki değeri, bu çalışmanın çıkış kaynağını meydana getirmektedir. Bu doğrultuda çalışmanın birinci bölümünde özgeciliğin teorik, tarihsel, felsefi, psikolojik ve sosyolojik temeldeki anlamı açıklanmıştır. İkinci bölümde sinemanın ideolojik yankısından hareketle, klasik anlatı sinemasının etki gücünden esinlenerek özgeciliğin algılanma ve uygulanma prensipleri tartışılmıştır. Son bölümde ise özgeciliğe dair önemli ipuçları veren filmlerden seçkiler yapılarak zaman içinde, özgeci bireyin toplum nezdindeki konumlandırılışı araştırılmıştır. Özgeciliğin ahlak felsefesinin geniş bir yerini işgal ettiği gerçeğinden yola çıkılarak, bencili ahlaktan ayıran ve özgeciyi ahlaki sayan ayrıntılara değinilmiştir. Bu bağlamda nitel veri analiz yönteminden betimsel analiz tekniğinin kullanıldığı çalışmada elde edilen veriler yorumlanmış ve anlamlandırılmıştır. Elde edilen sonuçta özgeciliğin zaman içinde yüceltilmekten alıkoyulan bir eyleme hizmet ettiği ortaya çıkarılmıştır.
Özet (Çeviri)
Cinema, as a reflection of interpersonal relationships, carries the ability to Deconstruct certain behaviors and actions. Cinema, which has a positive and negative impact on the shaping of social relations, is a means of transmitting social culture and a morality-based system of thought. The elements of the classical narrative structure such as the plot of events, the cause-effect relationship and identification are extremely important in making sense of the film and ensuring consistency. This order, in which a certain way of thinking is imposed, similarities are established through movies, reminders are made within the actors, has also advanced the altruistic stance from its own line. The problem of what is good and evil in a structure where the good is rewarded and the bad is punished has made it necessary to look at moral philosophy and the understanding of goodness in the cultural codes of society from a different perspective. The value of the identification and katharsis process of cinema in the form of transmission of altruism constitutes the source of output of our work. In this direction, in the first part of the study, the meaning of altruism on a theoretical, historical, philosophical, psychological and sociological basis is explained. In the second part, based on the ideological echo of cinema, the principles of perception and application of altruism are discussed, inspired by the power of influence of classical narrative cinema. In the last section, by making selections from films that give important clues about altruism, the positioning of the altruistic individual in society has been investigated over time. Starting from the fact that altruism occupies a wide place in moral philosophy, the details that distinguish the selfish from morality and consider the altruistic moral have been touched upon. In this context, the data obtained in the study using the descriptive analysis technique from the qualitative data analysis method were interpreted and made sense. As a result, it has been revealed that altruism serves an action that is prevented from being glorified over time.
Benzer Tezler
- Türk sinemasında yol ve yolculuk temalı filmlerde anlatı kodlarının değişiminin değerlendirilmesi
The review of the transformation of the narrative codes in the road and journey themed movies in Turkish cinema
YUSUF AYAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarGaziantep ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. ÖZCAN DEMİR
- 2000 sonrası Türk sinemasında görüntü estetiği ve mizansen
Visual aesthetics and mise-en-scène in Turkish cinema after 2000
AHMET DÖNMEZ
Doktora
Türkçe
2017
Radyo-TelevizyonEge ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LALE KABADAYI
- Sinemasal anlatılar ve Yavuz Turgul sineması
Cinema narratives and the cinema of Yavuz Turgul
FATİH ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Sahne ve Görüntü SanatlarıMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRAN ESEN
- Bedenin sosyo-politik inşasında erillik ve dişillik: Türk sinemasında beden imajı
Masculinity and femininity in the socio-political construction of the body: Body image in Turkish cinema
GÜLER DEYMENCİOĞLU
- Deniz Akbulut belgeseli
Deniz Akbulut documantery
MEHMET ALİ NALBANT
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sahne ve Görüntü SanatlarıBeykent ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
PROF. DR. OĞUZ MAKAL