Örgüt kültürünün işten ayrılma niyetine etkisinde yaşam yönelimi ve iş tatmininin düzenleyici rolü
The moderating role of life orientation and job satisfaction in the impact of organizational culture on turnover intention
- Tez No: 881256
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET EMRE DEMİRCİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Bu çalışma, örgüt kültürünün işten ayrılma niyetine etkisinde, yaşam yönelimi ve iş tatmininin düzenleyici rolünü incelemeyi hedeflemektedir. Araştırmanın örneklemi, Konya'da tarım makineleri sektöründe dış ticaret faaliyetinde bulunan işletmelerde görev yapan 327 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırmada yer alan değişkenleri ölçmek adına araştırmacılar tarafından kabul görmüş ölçeklerden yararlanılmıştır. Bu kapsamda araştırmada Cameron ve Quinn'in örgüt kültürü ölçeği, Cammann vd. tarafından geliştirilen işten ayrılma niyeti ölçeği, Scheier, Carver ve Bridges'in yaşam yönelimi ölçeği ve Ackfeldt ve Coote'nin iş tatmini ölçeğinden yararlanılmıştır. Bu ölçekler SPSS AMOS 24.0 programı kullanılarak“Doğrulayıcı Faktör Analizi”DFA ile test edilmiştir. Yapılan analizlerde, araştırma değişkenleri örgüt kültürü, işten ayrılma niyeti, yaşam yönelimi ve iş tatminine ilişkin katılımcı tutumlarının, görev yapılan pozisyona göre anlamlı bir şekilde birbirinden farklılaştığı görülmüştür (yönetici-yönetici pozisyonu dışında çalışan). Araştırma sonuçları, örgüt kültürünün klan, pazar ve hiyerarşi alt boyutlarının işten ayrılma niyetine etkisinde, iş tatmininin düzenleyici rol oynadığını ortaya koymuştur. Bunun yanı sıra örgüt kültürünün işten ayrılma niyetine etkisinde, örgüt kültürünün hiçbir alt boyutu için yaşam yöneliminin düzenleyici rol almadığı saptanmıştır. Buna ek olarak örgüt kültürünün klan, adhokrasi ve pazar alt boyutları ile yaşam yönelimi ve iş tatmininin işten ayrılma niyetini negatif yönlü etkilediği sonucuna varılmıştır. Ayrıca pazar kültürünün yaşam yönelimi üzerine pozitif etkisinin bulunduğu, klan ve adhokrasi kültürlerinin ise iş tatmini üzerinde pozitif etkisinin bulunduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the moderating role of life orientation and job satisfaction in the effect of organizational culture on turnover intention. The sample of the research consists of 327 participants working in enterprises engaged in foreign trade activities in the agricultural machinery sector in Konya. Scales accepted by the researchers were used to measure the variables included in the study. In this context, the research included Cameron and Quinn's organizational culture scale, Cammann et al., the life orientation scale of Scheier, Carver, and Bridges and the job satisfaction scale of Ackfeldt & Coote were used. These scales were tested with“Confirmatory Factor Analysis”CFA using SPSS AMOS 24.0 program. In the analyses, it was seen that the participant attitudes towards the research variables organizational culture, intention to leave, life orientation and job satisfaction differed significantly depending on the position held (manager - employee other than a managerial position). The research results revealed that job satisfaction plays a moderating role in the effect of clan, market and hierarchy sub-dimensions of organizational culture on turnover intention. In addition, it was determined that life orientation did not play a moderating role for any sub-dimension of organizational culture in the effect of organizational culture on turnover intention. In addition, it was concluded that the clan, adhocracy and market sub-dimensions of organizational culture, as well as life orientation and job satisfaction, negatively affected the turnover intention. It has also been determined that market culture has a positive effect on life orientation, when clan and adhocracy cultures have a positive effect on job satisfaction.
Benzer Tezler
- Örgütsel sessizliğin işten ayrılma niyetine etkisinde örgüt kültürünün rolü
The role of organizational culture on the effect of organizational silence on quitter intention
MERVE YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sağlık YönetimiÇankırı Karatekin ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜLKÜHAN BİKE ESEN
- Örgüt kültürü ve iş stresinin, iyi oluş hali ve işten ayrılma niyetine etkisinde örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlığın aracılık rolü: 5 yıldızlı otel işletmelerinde bir uygulama
The effect of organizational culture and job stress on well-being, intention to leave, and mediating effects of organizational commitment and organizational citizenship: A research on 5 star hotel
NİHAN UĞUR
Doktora
Türkçe
2024
Turizmİstanbul ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN AKOVA
- Örgüt kültürü ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki ve bir araştırma
The relationship between organizational culture and intention of leaving and a research
PINAR DÖNMEZ
- Örgüt kültürü bağlamında motivasyon ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Çalışan anneler üzerine bir araştırma
The relationship between motivation and employment intelligence in the context of organization culture: A research on mothers
ZEHRA ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeBahçeşehir Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE NECLA KELEŞ
- Örgütlerde iş görenlerin sosyal kaytarma algısı ile işten ayrılma niyetinde örgüt kültürünün aracılık rolü
The intermediate role of organizational culture in the perception of social laughing and the intention to left employment in organizations
HÜSEYİN ÖZKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiRekreasyon Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERCAN YAVUZ