Earthquake vulnerability evaluation of İstanbul's districts using dea-based models
İstanbul'un ilçelerinin depreme dayanıklılıklarının VZA temelli modeller kullanılarak değerlendirilmesi
- Tez No: 881554
- Danışmanlar: PROF. DR. EYÜP ERTUĞRUL KARSAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Galatasaray Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 64
Özet
Türkiye'nin güneydoğusunda meydana gelen son depremler, büyük hasar ve can kaybına yol açarken, afet yönetimi konusunda da farkındalık yarattı. Bilim insanlarına göre, Türkiye'nin en kalabalık şehri olan İstanbul'da şiddetli bir deprem yaşanması muhtemel görünüyor. Dolayısıyla, yaşanabilecek böyle bir felakete karşı İstanbul'un iyi hazırlanması geremektedir. Veri zarflama analizi (VZA), çeşitli yönetim alanlarındaki karar verme birimlerinin (KVB) göreceli etkinliğini değerlendirmek için yararlı bir araçtır. Afet yönetimi bağlamında VZA modellerine dayalı bazı çalışmalar mevcuttur. Ancak mevcut çalışmalarda girdi-çıktı seçimi uygun değildir. Ayrıca bu çalışmalarda kullanılan VZA modelleri, karar verme birimlerinin tam ve adil bir şekilde sıralanması için uygun değildir. Bu nedenle ilgili faktörlerin aşırı ağırlık esnekliğini göz ardı ederek KVB'lerin gerçekci bir şekilde sıralanmasını sağlayan ortak ağırlıklı VZA tabanlı modeller kullanılarak afet yönetiminde daha sağlıklı çalışmalar yapılabilir. Bundan ötürü bu tez, aralıkla ifade edilen verilerin dahil edilmesine olanak sağlayan ortak ağırlıklı VZA modelleri kullanılarak İstanbul ilçelerinin depreme dayanılıklarının değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Yerleşik alan, yapı stoğu ve tahmini yer hareketleri girdi olarak alınırken, beklenen afet kayıpları ve hasarları çıktı olarak alınmıştır. Yapılan analiz sonuçları, depreme en dayanıksız ilçenin Fatih, en dayanıklı ilçenin ise Şile olduğunu göstermektedir. Ayrıca, elde edilen sonuçlar İstanbul'un Avrupa yakası, İstanbul'un Asya yakasına göre depreme karşı daha dayanıksız olduğuna işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
The recent earthquakes that hit the southeastern region of Türkiye have caused severe damage and casualties while also raising awareness about disaster management. According to scientists, it is likely that a strong earthquake hit Istanbul, which is the most populated city in Türkiye. Therefore, Istanbul needs to be well prepared for such a disaster that might occur. Data envelopment analysis (DEA) is a useful tool to evaluate the relative efficiency of decision-making units (DMUs) in various managerial areas including disaster management. There exist some studies in the context of disaster management based on DEA models. However, the input-output selection in the existing studies is not appropriate. Moreover, DEA models used in these studies are not proper for a complete and fair ranking of DMUs. Therefore, more robust studies in disaster management can be conducted by using common-weight DEA-based models which provide a practical ranking of DMUs disregarding excessive weight flexibility of the related factors. Thus, this thesis aims to evaluate the earthquake vulnerability of Istanbul's districts using common-weight DEA models, which enable incorporating interval data. Built-up area, building stock, and estimated ground motions are taken as inputs while expected disaster losses and damages are used as outputs. The analysis demonstrates that the most vulnerable district to earthquakes is Fatih while the least vulnerable district is Şile. Moreover, the findings indicate that the European side of Istanbul is more vulnerable to earthquakes than the Asian side of Istanbul.
Benzer Tezler
- Dinar'ın zemin büyütmelerine göre coğrafik bilgi sistemleri ile mikrobölgelemesi
Microzonation of Dinar with respect to soil amplification by using geographic information systems
HAMZA GÜLLÜ
- Deprem tehlikesi altındaki bölgelerin analitik hiyerarşi yöntemi ile risk durumunun belirlenmesi: Bahçelievler örneği
Determining the risk status of regions under earthquake danger by analytical hierarchy process: Bahçelievler example
ORHUN BİÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZAİDE DURAN
- İstanbul Tarihi Yarımada'da kentsel ölçekte deprem odaklı kentsel zarar görebilirlik değerlendirmesi
Seismic vulnerability assessment at urban scale in İstanbul Historical Peninsula
SELDA ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH TERZİ
- Tsunami risk assessment using GIS-based multi criteria decision analysis at Bakırköy, İstanbul
Coğrafi bilgi sistemlerine dayalı çok ölçütlü karar analiziyle tsunami risk değerlendirmesi, Bakırköy, İstanbul
DUYGU TÜFEKÇİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET LÜTFİ SÜZEN
PROF. DR. AHMET CEVDET YALÇINER
- Depremden fiziksel ve sosyal etkilenebilirlik değerlendirme modeli: Avcılar örneği
Earthquake and physical and social vulnerability assessment model for settlements: Case study Avcilar district
GÜL YÜCEL