Kemal Tahir'in Esir Şehir Üçlemesi'nde söz dizimi çalışması
Syntax study in Kemal Tahir's Esir City Trilogy
- Tez No: 882045
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OKAN CELAL GÜNGÖR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 266
Özet
Dil, denildiğinde akla gelen ilk şey iletişimdir. Her insan farklı bir kültür içerisinde dünyaya gelse de tüm insanları aynı çatı altında toplayıp bu iletişimi sağlayan sistem dildir. Dil, milletten millete farklılıklar gösterse de her dilin olduğu gibi, Türk dilinin de kendine özgü belli başlı kuralları vardır. Dil, varlığını bu kurallar sayesinde korur. Bu kuralların yansımasını ise Türkçenin usta şair ve yazarlarının eserlerinde en iyi şekilde görebilmek mümkündür. Söz dizimi çalışmalarının amacı da eserler üzerinden Türkçenin söz dizimsel kurallarını ve cümle yapısını tespit etmektir. Bu çalışmada, Kemal Tahir'in Esir Şehrin İnsanları romanı, söz dizimi açısından incelenmiş, kelime gruplarını içinde barındıran cümleler bu romandan tespit edilmiştir. Çalışmada Leyla Karahan'ın Türkçede Söz Dizimi kitabında yer alan tasnifi esas alınmakla birlikte söz dizimi unsurları işlenirken konuyla ilgili belli başlı araştırmacıların görüşlerine yer verilmiş ve bazı terim ve isimlendirmelerde bu araştırmacıların görüşlerinden de yararlanılmıştır. Bu çalışmanın amacı, temelde Türkçenin söz dizimsel zenginliğini ortaya çıkarmak, daha önce yapılan söz dizimi çalışmaları ışığında Esir Şehrin İnsanları romanını kelime grupları, cümlenin ögeleri, cümle türleri bakımından inceleyerek bu unsurların bu romandaki kullanımlarını örneklendirmek ve böylece Türkçedeki söz dizimi çalışmalarına katkıda bulunmaktır. Ayrıca çalışmada, eserden hareketle Türk edebiyatının önemli kalemlerinden olan Kemal Tahir'in yaşadığı döneme ışık tutmak ve döneminde kullandığı dil hakkında çıkarımlarda bulunmak amaçlanmaktadır. Çalışmada söz dizimi unsurlarının tespit edilmesinde kaynak tarama yöntemi kullanılmıştır. Kelime gruplarının, ilgili eserden örnek cümleler ile kullanıldığı bağlam içinde verilmesine özen gösterilmiştir. Çalışmanın sonuna ise araştırmacıların kelime grupları üzerine yapmış olduğu çalışmalarda, kelime grupları için kullanmış oldukları isimlendirmelerin tablosu eklenmiştir.
Özet (Çeviri)
When we talk about language, the first thing that comes to mind is communication. Although every individual is born into a different culture, language is the system that brings all people together under one roof and facilitates this communication. While languages vary from nation to nation, Turkish, like any other language, has its own specific rules. Language maintais its existence through these rules. The reflection of these rules can be best observed in the works of master poets and writers of Turkish. The aim of syntax studies is to determine the syntactic rules and sentence structure of Turkish through these works. In this study, Kemal Tahir's novel“Esir Şehrin İnsanları”has been exaamined from a syntactic perspective, and sentences containing word groups have been identified from the novel. Although the study is based on the classification found in Leyla Karahan's book Türkçede Söz Dizimi (Syntax in Turkish), the opinions of notable researchers on the subject have been inculed in the discussion of syntactic elements, and some terms and classifications have also benefited from these researchers' views. The purpose of this study is primarily to reveal the syntactic richness of Turkish by examining the novel Esir Şehrin insanları in terms of word groups, sentence elements, and sentence types, based on previous syntactic studies. This involves illustrating the use of these elements in thee novel and thus contributing to syntactic researc in Turkish. Additionally, the study aims to shed light on the era in which Kemal Tahir, a prominent figure in Turkish literature, lived, and to make inferences about the language he used during that period. In this study, the method of source scanning was used to identify syntactic elements, Care was taken to present the context in which word groups are used in the revelant work by providing example sentences. At the end of the study, a table summarizing the terminology used by researchers for word groups in their studies has been included.
Benzer Tezler
- Edebiyat sosyolojisi bağlamında Kemal Tahir'de aydın kimliği: Esir Şehir üçlemesi örneği
The intellectual identity in Kemal Tahir in the context of sociology of possibility: The example of Esir Şehir üçlemesi
CAN ÇELİKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLYAS SUCU
- Kemal Tahir'in Esir Şehir Üçlemesinde kiplik kategorilerine anlambilimsel bakış
A semantic view on modality categories in Kemal Tahir's Esir Şehir Trilogy
LAÇİN ÖZĞÜL
- Karakter gelişimi açısından Kemal Tahir'in esir şehir üçlemesine psikanalitik bir bakış
A psychoanalytical look at Kemal Tahi̇r's Esi̇r Şehi̇r trilogy in terms of character development
BAŞAK ÖZÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAkdeniz ÜniversitesiYeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TARANA OKTAN
- Gerçekliğin değişkenliği Kemal Tahir örneği
Reality and variability of reality model of Kemal Tahir
GÖKHAN YETİŞEN
- Kemal Tahir'in 'Esir Şehrin İnsanları, Esir Şehrin Mahpusu,Yol Ayrımı' adlı eserlerinde devrik yapı
Inverted structures in the works of Kemal Tahir, called 'Esir Şehrin İnsanlari, Esir Şehrin Mahpusu, Yol Ayrımı'
FATİH CİHANGİR TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DilbilimAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. AHMET AKÇATAŞ