Nazım Hikmet şiirinde öznenin görünümleri
Views of the subject in Nazım Hikmet poems
- Tez No: 882524
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞAMİL YEŞİLYURT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 366
Özet
Bu çalışma, Nâzım Hikmet şiirlerindeki özne sorunsalına odaklanmaktadır. Nâzım Hikmet, şiiri sadece bir duygu ya da düşünce yansıtma ve yayma aracı olarak görmemiş, bunların şiir yoluyla oluşumunun örneklerini sunmuştur. Bu örneklerde sabit ve önceden verili bir dizgeye dayanarak hayat süren özne fikrinden değil, öznenin dönüşen ve dönüştüren etkisinden yola çıkmıştır. Siyasal, toplumsal ve öznel olanın birbirinden ayrılmadığını gören Nâzım Hikmet, türlerin sınırlarını da poetikası çerçevesinde genişletmiş ve metin yazmanın aynı zamanda bir imkân üretmek olduğunun farkına varmıştır. Bu noktada onun şiirini incelerken öznel ve toplumsal olanın gözden kaçırılmaması gerekliliği doğmaktadır. Siyasal, sosyal ve toplumsal bakış açıları her ne kadar önem taşısa da öncü bir şair olan Nâzım Hikmet'in şiirini değerlendirirken eksik kalabilmektedirler. Bu çalışmada geliştirilmeye çalışılan bakış açısıyla Nâzım Hikmet şiiri, gerek biçim ve içerik gerek metin üretme stratejileri yönünden birbiriyle ilişkili olgular olarak ele alınmış, Gilles Deleuze ve Felix Guattari'nin öncülüğünü yaptığı şizoanalitik bakış açısının kavramlarından yararlanılmıştır. Şizoanalizin felsefeyi bir kavram üretme yolu olarak görmesi, arzuyu öznel ve toplumsal üretimin temeline koyması, sabit kavram alanları yerine kavramların birbiriyle ilişki kurarak çoğalması gibi birçok çıkış noktası, çalışmanın şiir bağlamındaki öncülünü oluşturmuştur. Şiirdeki gelenek ve gelecek görünümlerine, Nâzım Hikmet'in şair özne olarak kendisini kurmasına ve şiir üretim stratejilerine yine şizoanalizin özne sorunsalı çerçevesinden yaklaşılmıştır. Şairin türlerle olan ilişkisi, geleneğe bakış açısı, hayatta şiire verdiği yer ve öznellik kurguları, yine aynı çerçeveden hareketle çözümlenmeye çalışılmıştır. Bu çözümleme için şairin belirtilen ilişkileri en çok kurduğu metinler olan anlatı şiirlerine yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study focuses on the problematic of the subject in Nâzım Hikmet's poems. Nâzım Hikmet did not only see poetry as a means of reflecting and spreading emotions or thoughts, but also presented examples of their formation through poetry. In these examples, he started not from the idea of the subject living based on a fixed and pre-given system, but from the transforming and transforming effect of the subject. Seeing that political, social and subjective are not separated from each other, Nâzım Hikmet expanded the boundaries of genres within the framework of his poetics and realized that writing text is also creating an opportunity. At this point, it becomes necessary not to overlook the subjective and social when examining his poetry. Although political, social and societal perspectives are important, they may remain incomplete when evaluating the poetry of Nâzım Hikmet, a pioneer poet. From the point of view tried to be developed in this study, Nâzım Hikmet's poetry has been discussed as interrelated phenomena in terms of both form and content and text production strategies, and the concepts of the schizoanalytic perspective pioneered by Gilles Deleuze and Felix Guattari have been used. Many starting points, such as schizoanalysis's view of philosophy as a way of producing concepts, its placing of desire on the basis of subjective and social production, and the proliferation of concepts by establishing relationships with each other instead of fixed conceptual fields, formed the premise of the study in the context of poetry. Tradition and future views in poetry, Nâzım Hikmet's establishment of himself as a poet subject, and poetry production strategies were approached within the framework of the subject problematic of schizoanalysis. The poet's relationship with genres, his perspective on tradition, the place he gives to poetry in life and his constructs of subjectivity have been tried to be analyzed from the same framework. For this analysis, narrative poems, which are the texts in which the poet establishes the mentioned relationships the most, are included.
Benzer Tezler
- 'Çapraşık bir yüzyılı geriye sarmak': Tevfik Fikret ve Nazım Hikmet şiirlerinde zamansal ve mekânsal hareket
'Rewinding intricate century': The spatio-temporal motion in Tevfik Fikret and Nazım Hikmet's poems
MURAT NARCI
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiYeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİM KARA
- 1940 kuşağı toplumcu Türk şiirinde Nâzım Hikmet olgusu
Nazim Hikmet phenomenon in the 1940 generation socialist Turkish poetry
HİLAL ÖZKAYA
Doktora
Türkçe
2021
Karşılaştırmalı EdebiyatGiresun ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATEM TÜRK
- Nazım Hikmet ve Attila İlhan şiirinde Paris imgesi
The image of Paris in Nazım Hikmet's and Attila İlhan's poetries
PELİN EKŞİ ALTAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıYeditepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NEDRET KURAN BURÇOĞLU
- Yeni Türk şiirinde tasfiye hareketleri
Elimination movements in new Turkish poem
GAYE BELKIZ YETER
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıErzincan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELÇUK ÇIKLA
- ناظم حکمت در ایران و تاثیر وی بر احمد شاملو
İran'da Nazım Hikmet ve Onun Ahmed-i Şamlu Üzerine etkisi
YEŞİM IŞIK BAĞRIAÇIK
Doktora
Farsça
2012
Karşılaştırmalı EdebiyatUniversity of TehranDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDUL REZA SAİF