Geri Dön

Age and significance of amphibolites in the bolu massif (İstanbul Zone, NW Turkey)

Bolu masifi'ndeki (İstanbul Zonu, KB Türkiye) amfibolitlerin yaşı ve önemi

  1. Tez No: 884112
  2. Yazar: İNAL DEMİRKAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. GÜLTEKİN TOPUZ, DOÇ. DR. JİA-MİN WANG
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Avrasya Yerbilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Katı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Jeodinamik Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 177

Özet

Bolu Masifi'nin tabanında amfibolit-fasiyesli migmatitik amfibolit ve trondjemitlerden oluşan tektonometamorfik birim bulunur. Bu birim, KD-GB uzanımlı olup, ince bir hat şeklinde yüzeylenir. Bu tezin konusu, üzerinde yer alan yeşilşist-fasiyesli temel kayaçlarından büyük ölçekli tektonik bir dokanakla ayrılan amfibolit-fasiyesli tektonometamorfik biriminin metamorfik evrimini araştırmaktır. Amfibolitler, güneyde ve kuzeyde yer alan tektonik dokanaklarıyla diğer birimlerden ayrı münferit bir şekilde çalışma alanının güneyinde yüzeylemektedir. Amfibolitler çalışma alanında sadece Geç Kretase-Paleosen yaşlı çökel kayaçlar tarafından stratigrafik dokanakla uyumsuz olarak örtülmektedir. Birim başlıca masiften iyi yapraklanmalıya kadar değişen koyu renkli amfibolitlerden oluşur (yüzeyleme alanının takriben % 80'ini kapsar) ve amfibolitlerin yersel olarak yapraklanmasına paralel, yersel olarak onları kesen açık renkli trondjemit sil, dayk ve stoklarından oluşur (yüzeyleme alanının takriben % 20'sini oluşturur). Amfibolitlerin jeokimyasal nitelikleri, nadir toprak element desenleri ve çoklu element diyagramları, iyi tanımlanmış yitim üstü ofiyolitlerinin kabuk kısmındaki bazik kayaçlardan önemli miktarda farklılık göstermekte olup, ada yaylarındaki bazik kayaçlara benzerlik sunar. Trondjemitlerden ayıklanan zirkonlar 255-260 My (Orta-Geç Permiyen), amfibolit örnekleri de çoğunlukla Permiyen yaşlı zirkonlar içermektedir. Sadece bir amfibolit örneği üzerinden yapılan U-Pb zirkon yöntemi 554±34 My (Geç Neoproterozoyik-Kambriyen) yaş vermiştir. Amfibolitler üzerinde yapılan yaş tayinleri, amfibolit-fasiyesli tektonometamorfik birimin, İstanbul Zonu'nun Geç Neoproterozoyik yaşlı temeli olmadığına işaret etmektedir. Amfibolitlerin ilksel kayaçları, Geç Neoproterozoyik-Kambriyen döneminde yay magmatizmasıyla ilişkili olarak oluşmuş olmalıdır. Amfibolitlerin amfibolit-fasiyesli metamorfik evrimi ise Geç Paleozoyik-Orta Mesozoyik (Orta-Geç Permiyen-Geç Jura) arasında gerçekleşen orojenik olaylarla ilişkilidir. Söz konusu birimin oluşumu, İstanbul Zonu ile Sakarya Zonu arasındaki Pontid-İçi kenedinin evrimi ile bağlantılı olmalıdır.

Özet (Çeviri)

The Bolu Massif represents the Late Neoproterozoic crystalline basement of the Istanbul Zone (NW Turkey), and is made up of two tectonometamorphic units which are separated by a major tectonic line. The lower tectonometamorphic unit comprises amphibolite-facies metamorphic rocks which are dominated by the migmatitic amphibolite and locally trondhjemite. On the other hand, the overlying tectonometamorphic unit comprises greenschist-facies mafic to felsic metavolcanic rocks intruded by a huge granitoid of Late Neoproterozoic age. This study deals with the metamorphic evolution of the underlying amphibolite-facies tectonometamorphic unit. The amphibolite-facies tectonometamorphic unit comprises migmatitic amphibolite (ca. 80% of the exposure area) and concordant to crosscutting trondhjemite sills/dykes/stocks (ca. 20% of the exposure area). Although this amphibolite unit was formerly interpreted to the crustal part of an ophiolite, rare earth element patterns and multi-element variation diagrams involving fluid immobile elements differ from the well-documented ophiolites. The geochemical features of these voluminous amphibolites are more consistent with those in intra-oceanic arcs and magmatic arcs. U-Pb dating of zircons from four trondhjemite samples and from three amphibolite samples consistently yielded ages of 255-260 Ma (Middle to Late Permian). Only zircons from one amphibolite sample defined a discordia with an upper intercept age of 554 ± 34 Ma (2) (Late Neoproterozoic-Cambrian). The geochronological data shows that the amphibolite-facies tectonometamorphic unit does not represent the Late Neoproterozoic basement of the Istanbul Zone. It is related to Late Palaeozoic to Late Mesozoic orogenic events.

Benzer Tezler

  1. Gümüşova (Düzce)-Gerede (Bolu) arası Asarsu vadisinin mühendislik jeolojisi ve depremsellik açısından incelenmesi

    Engineering geology and earthquake risk of Asarsu valley between Gümüşova (Düzce)-Gerede (Bolu)

    T. SERKAN AKSU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MAHİR VARDAR

  2. Ağcakışla (Sivas-Şarkışla) Eosen'inde bentik foraminifer biyostratigrafisi ve paleoekolojisi

    The benthic foraminifera biostratigraphy and paleoecology in the Eocene of Ağcakışla (Sivas-Şarkışla)

    EBRU SERTTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Jeoloji MühendisliğiCumhuriyet Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. NAZİRE ERDEM

  3. Refahiye metamorfitleri'nin (Erzincan) jeolojik evrimi ve jeodinamik önemleri

    Geolological evolution of Refahiye metamorphics and their geodynamic significance

    GÖNENÇ GÖÇMENGİL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLTEKİN TOPUZ

  4. Helete (Kahramanmaraş) bölgesinde yer alan tektonomagmatik birimlerin jeokimyası ve tektonik önemi

    Geochemistry and tectonic significance of the tectonomagmatic units in the helete (Kahramanmaraş) region

    NUSRET NURLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Jeoloji MühendisliğiÇukurova Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN PARLAK

  5. Çelikhan (Adıyaman) bölgesinde yüzeyleyen ofiyolitik birimlerin jeokimyası ve tektonik önemi

    Geochemistry and tectonic significance of ophiolitic units exposed in the Çelikhan-Adıyaman region

    BEYTULLAH BURSA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Jeoloji MühendisliğiÇukurova Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NUSRET NURLU