Seveso direktifi kapsamında uygulanan proses güvenliği için risk analiz metotları: Tehlike ve işletilebilirlik ile koruma katmanları analizi, alevlenir kimyasal bulunduran bir tesiste uygulaması
Application of risk analysis methods for process safety under the seveso directive - hazard and operability analysis (hazop) and layers of protection analysis (lopa) and an implementation in a facility containing flammable chemicals
- Tez No: 884255
- Danışmanlar: DOÇ. YASEMEN KALPAKLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya Mühendisliği, Chemical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kimya Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 171
Özet
Büyük endüstriyel kazalar ağır çevresel, sosyal ve ekonomik olumsuzluklara yol açmaktadır. Avrupa Komisyonu, tehlikeli maddeler bulunduran büyük kazaların önlenmesi ve kazaların insan ve çevre üzerindeki etkilerinin sınırlandırılması için 1976 yılında ilk Seveso Direktifi'ni kabul etmiştir. Zaman içerisinde içerikleri genişletilerek revize edilmiştir. Şu an Seveso III Direktifi (2012/18/EU) yürürlüktedir. Büyük endüstriyel kazalara neden olabilecek tehlikeli maddeleri bulunduran kuruluşlar, bu direktif kapsamındadır. Türkiye'de BEKRA Mevzuatı olarak bilinen, Aralık 2013'te AB uyum süreci kapsamında Seveso II Direktifi'ni temel alan“Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkındaki Yönetmelik”oluşturulmuş, en son 2019 tarihli olarak, Seveso III Direktifi'ne göre güncellemelerle yayınlanmıştır. BEKRA mevzuatı, risk değerlendirmesini zorunlu kılarken, kuruluşlar, bulundurdukları tehlikeli kimyasal ve ekipmanlar için, senaryo edilmiş olan her bir büyük kazanın her türlü sonucunun meydana gelme frekansını mevzuatla belirlenmiş olan seviyeye (1x10-4/yıl) veya daha alt bir seviyeye indirgemek zorundadır. Bu tehlikeli kimyasallar ve ekipmanlar belirlenirken, ARAMIS Vade Mecum metodu, 1994 yılında Dow Kimya Şirketi tarafından geliştirilen Dow Yangın ve Patlama İndeksi ve British Imperial Chemical Company tarafından, Dow Chemical Yangın ve Patlama İndeksi değerlendirme yönteminden türetilen Mond Yangın, Patlama ve Toksisite İndeksi değerlendirme yöntemi kullanılabilir. Büyük kaza senaryoları ve mevcut önlemlerin analizi, tüm dünyada proses tehlike analiz metodu olarak kullanılan Tehlike ve İşletilebilirlik Analizi (HAZOP) veya benzer sistematik risk analiz metotları yardımıyla yapılabilmektedir. Kuruluşun belirlediği ekip tarafından, öncelikle prosesin veya operasyon adımının bir değişkeni seçilir, kılavuz kelimeler kullanılarak, anlamlı tehlikeli sapmayı belirlenir ve tanımlanan sapma üzerinden olası sonuç senaryoları ve önlemler çalışılır. Önlemlerin etkinliğinin ölçümü ve riskin kabul edilebilir düzeyde olup olmadığının ölçümü Koruma Katmanı Analizi (LOPA) ile yapılabilmektedir. LOPA tekniği ile, proseste mevcut bulunan koruma katmanları bağımsızlık, çeşitlilik, denetlenebilirlik vb. açılardan araştırılmaktadır. Sunulan çalışma içeriğinde, BEKRA Mevzuatına göre kuruluşun yükümlülüklerini yerine getirirken kullanabileceği Tehlike ve İşletilebilirlik Analizi (HAZOP) ve Koruma Katmanı Analizi (LOPA) metodolojisi ve kimyasal bir proseste uygulamasına yer verilmiştir. Çözücü hammadde depolama sahasında gerçekleştirilen uygulamada, kuruluş büyük kaza frekans değeri 1 x 10-4/yıl değerinden düşük olarak bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Major industrial accidents cause severe environmental, social and economic negativities. The European Commission adopted the first Seveso Directive in 1976 to prevent major accidents involving dangerous substances and to limit the effects of accidents on humans and the environment. Its contents have been expanded and revised over time. Currently Seveso III Directive (2012/18/EU) is in force. The companies keep hazardous substances that may cause major industrial accidents are within the scope of this directive. The“Regulation on the Prevention of Major Industrial Accidents and Reducing Their Effects”, known as the BEKRA Legislation in Turkey, was created in December 2013, based on the Seveso II Directive within the scope of the EU harmonization process, and was last published in 2019, with updates according to the Seveso III Directive. While BEKRA legislation requires risk assessment, companies are obliged to reduce the frequency of occurrence of all consequences of each major accident scenario to the level determined by the legislation (1x10-4/year) or lower, for the hazardous chemicals and equipment they hold. When determining these hazardous chemicals and equipment, the Mond Fire, Explosion and Toxicity Index derived from the ARAMIS Vade Mecum method, the Dow Fire and Explosion Index developed by Dow Chemical Company in 1994, and the Dow Chemical Fire and Explosion Index evaluation method by British Imperial Chemical Company evaluation methods can be used. Analysis of major accident scenarios and existing precautions can be made with the help of Hazard and Operability Analysis (HAZOP) or similar systematic risk analysis methods, which are used as process hazard analysis methods all over the world. First, a variable of the process or operation step is selected by the team determined by the company, using guide words, the significant dangerous deviation is determined, and possible outcome scenarios and precautions are studied based on the defined deviation. Measurement of the effectiveness of the measures and whether the risk is at an acceptable level can be done with Protection Layer Analysis (LOPA). With the LOPA technique, the protection layers present in the process are evaluated in terms of independence, diversity and controllability. The content of the presented study includes the Hazard and Operability Analysis (HAZOP) and Protection Layer Analysis (LOPA) methodology that the organization can use while fulfilling its obligations according to BEKRA Legislation and its application in a chemical process. In the application that carried out in the solvent storage area, the company's major accident frequency value is determined as lower than 1 x 10-4/year.
Benzer Tezler
- Türkiye'de endüstriyel işletmelerde kimyasal madde yönetimi (KMY) ve bir uygulama örneği
Chemical substance management (CSM) in industrial facilities in Turkey; an application of case study
EMEL KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çevre MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET YUNUS PAMUKOĞLU
- Implementation of article 12 of Seveso II directve in Turkey
Seveso II direktifi madde 12'nin Türkiye'de uygulanması
DURSUN BAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Halk SağlığıOrta Doğu Teknik ÜniversitesiYer Sistem Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLKÜ YETİŞ
DOÇ. DR. ŞULE GÜNEŞ
- DOW yangın ve patlama indeksi ve DOW kimyasal maruziyet indeksi ile tehlikeli ekipmanların belirlenmesi ve etki alanlarının incelenmesi: kömürle üretim yapan termik santrale yönelik bir uygulama
Determining hazardous equipment and examining the areas of impacts with DOW fire and explosion index and DOW chemical exposure index: an application for a thermal power plant producing with coal
RAMAZAN KÜÇÜKÇIRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiÜsküdar Üniversitesiİşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HACER KAYHAN
- An investigation on hazard and operability study (HAZOP) according to SEVESO III directive and special case studies
SEVESO III direktifi kapsamında yapılan tehlike ve işletilebilirlik analizi (HAZOP) çalışmalarının incelenmesi ve özel örneklemeler
PELİN GÜN
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Kimya Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HİKMET İSKENDER
- Madeni yağ fabrikasında risk değerlendirmesi
Risk assessment in a lubricant oil plant
BERDA ALTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kimya MühendisliğiAnkara ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEHRA ZEYBEK