Kent hakkı bağlamında engelli bireylerin kent yaşamıyla bütünleşme düzeyi: Konya kenti örneği
The level of integration of disabled individuals with urban life in the context of the right to the city: The case of Konya city
- Tez No: 884814
- Danışmanlar: PROF. DR. HAVVA FİLİZ MEŞHUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Konya Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Engelli birey olma, her anlamda bir kısıtlılık halidir ve bu kısıtlılık temel ihtiyaçlar karşılanırken bazı durumlarda bir başkasından yardım alınmasını gerektirebilir. Dünyada ve ülkemizde engelli bireylerin nüfusunun giderek artması, engellilere yönelik birçok yasal düzenlemenin yapılmasını gündeme getirmiştir. Tarihsel süreç içinde ortaya çıkan modeller ile birlikte engelli bireyin toplumsal ve kentsel yaşamdaki konumu da değişmiştir. Engelli birey için kent hakkı, engelli bireyin kentsel ve toplumsal yaşamda herkes gibi eşit haklara sahip olmasını, kentle bütünleşmiş tüm aktörlerle iş birliği yaparak kısıtlılığının bir dezavantaj haline gelmeden kente ait olmasını ve bütünleşmesini ifade eder. Bu kapsamda, kentlerdeki mekânsal problemlere engelli kent kullanıcılarının özel yetenek ve ihtiyaçlarını dikkate alarak çözümler üretmek gerekmektedir. Bu çalışmada, engellilerin çerçeve metinlerde ve yasal düzenlemelerde belirlenmiş kentsel haklarını tam ve diğer bireylerle eşit şekilde kullanıp kullanmadığını anlamaya yönelik bir araştırma yapılması amaçlanmaktadır. Engelli bireyler ve onlarla ilişkili tüm aktörlerin dâhil olduğu bir çalışma yönteminin belirlenmesi, kentsel mekânlarda engelli haklarının tespit edilmesi ve planlama disiplininde bu konuya ilişkin farkındalığın artırılması hedeflenmektedir. Tez çalışması engelli bireylerin kent hakkının yasal çerçeve ile belirlemiş olduğu erişilebilirlik, iş birliği ve bütünleşme ilkeleri kapsamında, kenti kullanım durumlarına dikkat çekmeyi hedeflemektedir. Bu bağlamda, yasaların uygulanabilirliği ve olası sonuçları incelenerek, bu durumların iyileştirilmesi için çözüm önerileri sunmak amaçlanmaktadır. Bu kapsamda saha olarak seçilen Konya kentinde yaşayan ortopedik, işitme ve görme engelli bireyler ile anket, kentteki engelli bireylerle ilişkisi olan tüm aktörler ile yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Anket çalışmaları ile engelli bireylerin kentteki yaşam deneyimleri, karşılaştıkları sorunlar, ihtiyaçları ve kentsel hakkı algılamaları gibi konulara yönelik sorular yöneltilerek kentsel hak kullanımlarına ilişkin verilere ulaşılmak istenmiştir. Derinlemesine görüşmeler yerel yönetimlerin engelli bireylerin haklarını tanımlama ve uygulama sürecindeki rolünü, engelli dernekleri ve sivil toplum örgütlerinin bu süreçteki savunuculuk ve destek rolünü ve engelli bireylerin kent yaşamında karşılaştıkları zorlukları ve ihtiyaçları belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma verileri hem nitel hem de nicel araştırma tekniğine göre değerlendirilmiştir. Görüşmeler ile derneklerin ve yerel yönetimlerin çalışmaları belirlenmiş ve aralarındaki iş birliği ile iletişim düzeyleri saptanmıştır. Anket soruları aracılığıyla da kentsel ve kamusal mekânlarda engelli bireylerin yaşadığı sorunlar tespit edilmiş ve bu sorunlar kent hakkı bağlamında değerlendirilmiştir. Konya kentinin 2014 yılından itibaren Konya Büyükşehir Belediyesi'nin faaliyet raporları incelendiğinde, yerel yönetimlerin engelli bireyleri önemsediği ve yasal çerçeve doğrultusunda uygun çalışmalar yürütmeye çalıştığı görülmüş ve derinlemesine görüşme sonuçları da bu durumu desteklemiştir. Ancak, 105 engelli bireyin katılımıyla gerçekleştirilen anket sonuçlarına göre, bu çabanın engelli bireyler için yeterli olmadığı görülmüştür. Konya kentinin erişilebilirlik ilkesi açısından belirli bir seviyeye ulaştığı, ancak bütünleşme ve iş birliği ilkeleri açısından yeterli seviyede olmadığı saptanmıştır. Görüşmeler sonucunda, engelli bireylerin kentsel yaşamda daha etkin bir şekilde yer alabilmeleri için çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Being a person with a disability involves a state of limitation in every sense, and this limitation may sometimes require assistance from others in meeting basic needs. The increasing population of individuals with disabilities both globally and in our country has brought numerous legal regulations for the disabled to the forefront. Over time, with the emergence of various models, the position of individuals with disabilities in social and urban life has also changed. The right to the city for a person with a disability means that they possess equal rights in urban and social life like everyone else, and by cooperating with all integrated actors in the city, their disability does not become a disadvantage but rather integrates them into the city. In this context, it is necessary to produce solutions to spatial problems in cities by considering the special abilities and needs of disabled urban users. This study aims to investigate whether individuals with disabilities can fully and equally utilize their urban rights as determined by framework texts and legal regulations compared to other individuals. The goal is to establish a working method involving disabled individuals and all related actors, identify the rights of disabled individuals in urban spaces, and increase awareness of this issue within the planning discipline. The thesis aims to draw attention to the use of the city by disabled individuals within the scope of the principles of accessibility, cooperation, and integration as determined by the legal framework of the right to the city. In this context, it aims to examine the applicability and potential consequences of these laws and offer solutions to improve the situation. A survey was conducted with individuals with orthopaedic, hearing, and visual impairments living in the city of Konya, which was selected as the field site. Additionally, semi-in-depth interviews were conducted with all actors who have relationships with disabled individuals in the city. Through survey studies, data on the use of urban rights by disabled individuals were obtained by asking questions about their life experiences in the city, the problems they face, their needs, and their perception of urban rights. In-depth interviews were conducted to determine the role of local governments in defining and implementing the rights of disabled individuals, the advocacy and support role of disabled associations and non-governmental organizations in this process, and the difficulties and needs that disabled individuals face in urban life. The results of the study were evaluated using both qualitative and quantitative research techniques. Through these interviews, the work of associations and local governments was examined, and the levels of cooperation and communication between them were determined. Survey questions helped identify the problems experienced by disabled individuals in urban and public spaces, and these problems were evaluated in the context of the right to the city. An examination of the activity reports of Konya Metropolitan Municipality since 2014 revealed that local governments care about disabled individuals and strive to carry out appropriate studies in line with the legal framework. The results of the in-depth interviews also supported this finding. However, according to the survey results with the participation of 105 individuals with disabilities, this effort is found to be insufficient for people with disabilities. It has been determined that while the city of Konya has reached a certain level in terms of the principle of accessibility, it is not at an adequate level in terms of the principles of integration and cooperation. Based on the interviews, various recommendations have been made to enable individuals with disabilities to participate more effectively in urban life.
Benzer Tezler
- Kent hakkı bağlamında Down sendromlu bireylerin kente entegrasyonu
The integration of people with Down syndrome to the city in the context of the right to the city
MERVE KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Kamu YönetimiMersin ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. S. ULAŞ BAYRAKTAR
- Görme engelli bireylerin peyzajı algılama biçimlerinin anlaşılması
Investigation of the visually impaired individuals' perception of the landscape
DUYGU ÖZGÜR
Doktora
Türkçe
2021
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİYE EŞBAH TUNÇAY
- Kentsel yaya mekânında erişilebilirliğin insanın algısal hallerinden görme duyusu kapsamında irdelenmesi
Scrutizing accessibility in urban pedestrian space in the context of sense of sight within the perceptual conditions of human
MERVE ORAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMAL CENK HAMAMCIOĞLU
- Akıllı hareketlilik ve engelsiz erişimde yön bulma teknolojileri: Bir veri modeli önerisi
Wayfinding in smart mobility and barrier-free access: A data model proposal
ÇİĞDEM AKDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE AYATAÇ
- İnsan hakları bağlamında sağlık hakkı
The right to health in the context of human rights
NOZAD HABİB ABBAS KAKİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukGaziantep ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN EMRE ZORLU