Kentsel dönüşümde kıyı tasarımı ve düzenlemelerinde kullanıcı odaklı yaklaşımların araştırılması
Research on user-oriented approaches in coastal design and regulations in urban transformation
- Tez No: 885694
- Danışmanlar: PROF. DR. DENİZ İNCEDAYI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Şehircilik ve Bölge Planlama, Architecture, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Sorunları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 217
Özet
Bu tez çalışması, kentleşme sürecinin bir parçası olarak kentsel kıyı alanlarının dönüşümünü ve bu dönüşüm süreçlerinde kullanıcı odaklı yaklaşımların önemini bilimsel araştırmalar ve dünyadan örnekler üzerinden incelemektedir. Kentsel kıyı alanları, kentlerin hem doğal hem de kültürel peyzajını belirleyen önemli unsurlar olarak dikkat çekmektedir. Bu alanların dönüşümü, sadece fiziksel yapıların yenilenmesi anlamına gelmemekte, aynı zamanda sosyal, ekonomik ve çevresel açıdan sürdürülebilir stratejilerin benimsenmesini gerektirmektedir. Çalışma, kentsel mekanların dönüşümünde fiziksel, sosyal, ekonomik ve çevresel dinamiklerin etkilerini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Modern kentlerde hızla değişen bu dinamikler, sürdürülebilir ve yaşanabilir kentsel alanların oluşturulmasını zorunlu kılmaktadır. Özellikle kıyı alanlarının dönüşümünde, çevresel hassasiyetlerin gözetilmesi ve toplumsal ihtiyaçların karşılanması önemli bir yer tutmaktadır. Araştırma, öncelikle kentsel dönüşüm kavramını ve bu sürecin tarihsel gelişimini ele almıştır. Kentsel dönüşüm projelerinin tarihsel süreç içinde nasıl evrildiği ve farklı dönemlerde hangi amaçlara hizmet ettiği incelenmiştir. Bu bağlamda, kentsel dönüşümün sadece fiziksel yenilenmeyle sınırlı kalmadığı, aynı zamanda sosyal eşitsizliklerin azaltılması ve ekonomik kalkınmanın desteklenmesi gibi çok boyutlu hedefleri olduğu vurgulanmıştır. Özellikle dezavantajlı bölgelerde yaşam kalitesinin artırılması, sosyal adaletin sağlanması ve ekonomik canlılığın desteklenmesi bu projelerin temel amaçları arasında yer almaktadır. Bu çalışmanın ana problematiği, kentsel dönüşüm projelerinde kıyı alanlarının tasarımı ve düzenlemelerinde kullanıcı odaklı yaklaşımların nasıl daha etkili ve sürdürülebilir hale getirilebileceği ile bu süreçlerin toplumsal, ekonomik ve çevresel açıdan hangi avantajlar ve zorlukları içerdiğidir. Katılımcı planlama süreçlerinin, yerel halkın ihtiyaçlarına daha iyi cevap verebilmesi ve projelerin ve mekanın sürdürülebilirliğini artırması açısından kritik bir rol oynadığı belirtilmiştir. Çalışmanın yöntemi, kentsel kıyı dönüşüm projelerinin farklı boyutlarını belirli bir çerçevede kapsamlı bir şekilde incelemeyi içermektedir. Yurt içinde İstanbul örnekleri ve yurt dışından çeşitli örnekler üzerinden yapılan karşılaştırmalı analizler, çağdaş kentsel tasarım ölçütleri doğrultusunda değerlendirilmiştir. İstanbul'daki tamamlanmış ve kentlinin kullanımına açık Galata Port, tez yazarının da altı sene boyunca mimari ekibinde yer aldığı büyük tartışmalara yol açan ve inşaat ve projelendirmeleri devam eden Haliç Tersane dönüşüm projeleri ile bilimsel incelemelere konu olmuş Hamburg şehrindeki HafenCity, Rotterdam şehrindeki ve Anvers şehrindeki büyük ölçekli kentsel dönüşüm projeleri üzerinden yapılan incelemeler sonucu ortaya çıkan analizlerde belki de dönüşüm bağlamında süreç olarak başında olan ve emsallerine nazaran daha durağan bir dönüşüm geçiren İstanbul Kıyı köylerinden Kireçburnu'nda gerçekleşen dönüşümler tarihsel sürecinden başlayarak literatür tarayarak incelenmiştir. Bu örnekler, dayanıklılık, sürdürülebilirlik, katılımcılık, erişilebilirlik ve kapsayıcılık gibi kriterler açısından objektif bir şekilde değerlendirilmiştir. Ayrıca bu tezde incelenen ve analizleri yapılan İstanbul örnekleri de İstanbul'daki kıyı dönüşümünü anlamak isteyenler için bir referans noktası oluşturacaktır. Yüksek lisans tez kapsamında yapılan detaylı incelemeler sonrası çalışmada kentsel dönüşüm projelerinin başarılı olabilmesi için kullanıcı katılımının ve toplumsal ihtiyaçların göz önünde bulundurulmasının kritik olduğunu göstermektedir. Kullanıcı katılımının gerçekleştiği kentsel dönüşüm projelerinde görece başarı sağlanmış olduğu çalışmalar sonucu ortaya koyulmuştur. Kentsel kıyı alanlarının dönüşümünde, tarihi dokunun korunması, modern yapılarla entegrasyonu ve kamusal erişimin sağlanması gibi unsurlar da öne çıkmaktadır. Projelerde ortak akıl ile hareket edilmesi sonucu elde edilen ekonomik katkıları ve turistik değerleri, kentlerin uluslararası konumunu güçlendirdiği açıktır. Kentsel kıyı dönüşüm projelerinin, kentlerin sürdürülebilir, yaşanabilir ve kapsayıcı mekanlar haline gelmesi açısından büyük bir öneme sahiptir ve bu projelerin planlanmasında ve uygulanmasında kullanıcı odaklı yaklaşımların benimsenmesi, mevcut sorunların çözülmesine ve gelecekteki kentsel zorlukların önlenmesine katkı sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis study examines the transformation of urban coastal areas as part of the urbanization process and the importance of user-oriented approaches in these transformation processes through scientific research and examples from around the world. Urban coastal areas stand out as significant elements that define both the natural and cultural landscape of cities. The transformation of these areas not only involves the renewal of physical structures but also requires the adoption of socially, economically, and environmentally sustainable strategies. The study aims to analyze the effects of physical, social, economic, and environmental dynamics in the transformation of urban spaces. These rapidly changing dynamics in modern cities necessitate the creation of sustainable and livable urban areas. In particular, the transformation of coastal areas must consider environmental sensitivities and meet societal needs. The research first addresses the concept of urban transformation and its historical development. It examines how urban transformation projects have evolved over time and what purposes they have served in different periods. In this context, it is emphasized that urban transformation is not limited to physical renewal but also includes multidimensional goals such as reducing social inequalities and supporting economic development. Improving the quality of life in disadvantaged areas, ensuring social justice, and promoting economic vitality are among the primary objectives of these projects. The main problem of this study is how user-oriented approaches in the design and regulation of coastal areas in urban transformation projects can be made more effective and sustainable, and what advantages and challenges these processes entail in terms of social, economic, and environmental aspects. It is noted that participatory planning processes play a critical role in better responding to the needs of the local population and increasing the sustainability of the projects and the space. The methodology of the study involves comprehensively examining different dimensions of urban coastal transformation projects within a specific framework. Comparative analyses of examples from Istanbul and various international cases have been evaluated in line with contemporary urban design criteria. Examples such as the completed and publicly accessible Galata Port in Istanbul, the highly controversial Haliç Tersane transformation projects, which the author has been part of the architectural team for six years, and the HafenCity in Hamburg, the large-scale urban transformation projects in Rotterdam and Antwerp, have been studied through scientific investigations. Additionally, transformations in Istanbul's coastal village Kireçburnu, which is perhaps at the beginning of its transformation process and undergoing a more stagnant transformation compared to its peers, have been examined from a historical process perspective through literature review. These examples have been objectively evaluated based on criteria such as resilience, sustainability, inclusiveness, accessibility, and inclusiveness. Furthermore, the Istanbul examples analyzed and examined in this thesis will serve as a reference point for those who want to understand coastal transformation in Istanbul. Detailed examinations conducted within the scope of this master's thesis demonstrate that considering user participation and societal needs is critical for the success of urban transformation projects. Studies have shown that urban transformation projects where user participation is realized have achieved relative success. In the transformation of urban coastal areas, elements such as the preservation of historical fabric, integration with modern structures, and provision of public access also stand out. It is evident that the economic contributions and touristic values achieved through collaborative efforts in projects strengthen the international position of cities. Urban coastal transformation projects are of great importance for cities to become sustainable, livable, and inclusive spaces. The adoption of user-oriented approaches in the planning and implementation of these projects contributes to solving existing problems and preventing future urban challenges.
Benzer Tezler
- Kentsel kıyılarda yere bağlılığın gelişiminde algısal sürece etki eden faktörlerin tespitine yönelik kavramsal bir model önerisi
A conceptual model proposal for determining the factors affecting the perceptual process in the development of place attachment in urban coastal areas
BEGÜM AKÖZ ÇEVRİMLİ
- Kıyılarda yer alan eski endüstri alanlarının değerlendirilmesi: Paşabahçe cam fabrikası için yeniden kullanım önerisi
Benefitting former industrial places in coastal areas: A reuse suggestion for Paşabahçe glass factory
AHMET GÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
- Kentsel kıyı alanlarının yeniden canlandırılması: İstanbul Limanı'na ilişkin bir öneri
The revitalization of urban waterfront: A proposal for İstanbul Harbor
BURÇAK ERKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
- Kentsel dönüşüm projelerinin yaşam kalitesine etkisi: İstanbul Karaköy Salıpazarı örneği
Effects of urban transformation projects on life quality: Istanbul Karakoy Salipazari example
SERAY YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA YİRMİBEŞOĞLU
- Stratejik planlama-kentsel projeler ilişkisi ve kentsel kıyı tasarımı: İstanbul Tarihi yarımada kıyı bandı üzerine bir irdeleme
Strategic planning-urban projects relation and urban waterfront design: A study on the waterfront of İstanbul historical peninsula
SAADET ÖNEMLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KEVSER ÜSTÜNDAĞ